Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Στο τέλος όλα τα ποτάμια χύνονται στην ίδια θάλασσα
31/10/2018, 9:06 πμ

Στο τέλος όλα τα ποτάμια χύνονται στην ίδια θάλασσα

Γράφει η Μαρία Βρέντζου //

 

«Ζωή στα όρια» της Ντόριτ Ραμπινιάν, εκδόσεις  Λιβάνη, 2017, σελ. 368

 

Το βραβευμένο με το κρατικό ισραηλινό βραβείο Bernstein Prize (2015) «Ζωή στα όρια» της πολυβραβευμένης στην χώρα της Ντόριτ Ραμπινιάν είναι ένα βιβλίο που περιγράφει μια ιστορία έρωτα ανάμεσα στην Λιάτ, Ιρσαηλινή μεταπτυχιακή φοιτήτρια από το Τελ Αβίβ, 29 χρονών και στον Χιλμί, Παλαστίνιο ζωγράφο από την Ραμάλα, 27 χρονών. Σκηνικό, η καλυμμένη με χιόνι και πάγο Νέα Υόρκη, το φθινώπορο του 2002 και τον χειμώνα του 2003. Η έντονη έλξη που νιώθουν οι δυο νέοι απ’ την αρχή της γνωριμίας τους θα τους οδηγήσει σε μία αληθινή σχέση αγάπης και αφοσίωσης μέχρι τον οριστικό χωρισμό τους λίγους μήνες αργότερα, το καλοκαίρι, όταν αμφότεροι θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση από την πλευρά της ηρωίδας αναδεικνύει την δυσκολία της συνύπαρξης δύο ανθρώπων που αν και ταιριάζουν απόλυτα έχουν να αναμετρηθούν με την εχθρότητα των λαών τους, τα εκατέρωθεν στερεότυπα, την δυσκολία αποδοχής του αλλότριου από τις οικογένειές τους αλλά και τον ίδιο τον προσωπικό τους φόβο για την απώλεια ταυτότητας. Από τη μια η Βίβλος και η στρατιωτική θητεία στο Ισραήλ, από την άλλη το Κοράνι και η Χαμάς, η Λιάτ πιστεύει στην ίδρυση δύο διαφορετικών κρατών, ο Χιλμί σε ένα διεθνικό ομοσπονδιακό κράτος με ισότιμες τις δύο εθνότητες. Είναι σίγουρο πως και οι δύο αγαπούν πολύ τις πατρίδες τους, όμως παρά την πολιτική, σύντομα ανακαλύπτουν πως σαν μεσανατολίτες απολαμβάνουν τον ίδιο ήλιο, έχουν κοινή νοοτροπία και συνήθειες. Υπάρχουν δύο έθνη αλλά υπάρχει μία μόνο γη και όπως εύστοχα σημειώνεται στο μυθιστόρημα «Στο τέλος όλα τα ποτάμια χύνονται στην ίδια θάλασσα».

Τελικά γνωρίζοντας και οι δυο πως αυτό που μοιράζονται θα έχει ημερομηνία λήξης, θα δημιουργήσουν ένα δικό τους προσωπικό σύμπαν γενναιοδωρίας, τρυφερότητας και ενσυναίσθησης, που αν και δεν απουσιάζουν απ’ αυτό οι συγκρούσεις, είναι πραγματικά ελπιδοφόρο γιατί προσφέρει κατανόηση που κατακτάται μέσα από την συνύπαρξη με το διαφορετικό. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Χιλμί αντιπροσωπεύει τον μεσοαστό, άθεο, διανοούμενο και καλλιτέχνη Παλαιστίνιο μιας μειοψηφίας της διασποράς που ίσως αποτελέσει κάποτε πυξίδα για τον αγώνα του λαού του.

Η Ντόριτ Ραμπινιάν αφιερώνει το βιβλίο στον Παλαιστίνιο Χασάν Χουρανί, που όπως και ο ήρωάς της, πνίγηκε ξαφνικά λίγους μήνες μετά την προσωπική τους γνωριμία, καθιστώντας την έτσι μάρτυρα των τελευταίων ημερών της ζωής του. Ουσιαστικά σκιαγραφεί ένα αληθινό πρόσωπο που υπήρξε κάποτε, αποτίοντας μ’ αυτόν τον τρόπο φόρο τιμής στην μνήμη του.

Το ενδιαφέρον είναι ότι αν και το μυθιστόρημα είχε επιλεγεί στον κατάλογο των λογοτεχνικών έργων που διαβάζονται στα σχολεία του Ισραήλ, τον Ιανουάριο του 2016 ο υπουργός παιδείας ανακοίνωσε από την τηλεόραση ότι το συγκεκριμένο πεζογράφημα βγαίνει από το πρόγραμμα των Λυκείων λόγω του ότι η συγγραφέας είναι εχθρός του έθνους καθότι θίγει τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας. Μεγάλο μέρος της συζήτησης αφορούσε και το γεγονός ότι ένα τέτοιο αφήγημα ενθαρρύνει τις ερωτικές σχέσεις νεαρών Εβραίων με μη Εβραίους, κάτι που θεωρείται από αρκετούς ως απειλή για την χωριστή εβραϊκή ταυτότητα, όταν αυτή αναμειγνύεται με άλλες φυλές και θρησκείες. Παρόλο που η Ντόριτ Ραμπινιάν δέχτηκε κάθε είδους απειλές, το «Ζωή στα όρια» έγινε best seller και μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες, βρίσκοντας την υποστήριξη της ιερής τριάδας Άμος Οζ, Νταβίντ Γκόσμαν και Αβραάμ Γεοσούα αλλά και αποτελώντας ανάγνωσμα ακόμα και για την ίδια την Άνγκελα Μέρκελ, που δεν παρέλειψε να στείλει συγχαρητήριο γράμμα.

Μολονότι η τέχνη θεωρείται από την κυβέρνηση Νετανιάχου ως επικίνδυνη, η πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα, τον Μάιο του 2018, προώθησε το συγκεκριμένο πόνημα της Ντόριτ Ραμπινιάν, μέσα στο πλαίσιο επίσκεψής της τελευταίας στην Αθήνα. Πραγματικά αισιόδοξο που μια «μικρή» γλώσσα κατακτά τον κόσμο όλο, προτείνοντας την επικοινωνία, τον διάλογο και την αγάπη ως απάντηση στους πολέμους της ανθρωπότητας.

 

Dorit Rabinyan photp @ Sharon Deri

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top