Fractal
Home / ΑΠΟΨΕΙΣ / Ο χάρτης της υγείας μας αλλάζει…
05/01/2015, 8:22 μμ

Ο χάρτης της υγείας μας αλλάζει…

Γράφει η Ρίτα Βελώνη //

 

health

 

 Ενός κακού, μύρια έπονται… Και στην προκειμένη περίπτωση , η κοινωνικοοικονομική κρίση που βιώνουμε ως Έλληνες, μας έχει φέρει αντιμέτωπους με νέες «επιδημίες». Ποιες είναι αυτές; Διαβάστε παρακάτω.

 

Η εποχή που σαν λαός στατιστικά, είχαμε τα μικρότερα ποσοστά σε ασθένειες οι οποίες πηγάζουν από ψυχολογικά αίτια, έχει από ότι φαίνεται περάσει ανεπιστρεπτί. Σήμερα η οικονομική κρίση που βιώνουμε, έχει επιφέρει δραματικές αλλαγές και στον ψυχισμό μας. Ειδικοί επιστήμονες καταγράφουν για πρώτη φορά τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, τάσεων αυτοκτονίας, αλλά και βίαιης συμπεριφοράς στην Ελλάδα. Παράλληλα, το μεταναστευτικό κύμα στη χώρα μας, έφερε στην επιφάνεια ξεχασμένα λοιμώδη νοσήματα και αύξηση του AIDS. Επίσης η θνησιμότητα από καρκίνο, όπως και η παιδική παχυσαρκία, αποκτούν ανησυχητικές διαστάσεις. Τα παραπάνω ανακοινώθηκαν μεταξύ άλλων στο Πανελλήνιο Συνέδριο, με θέμα «Η Υγεία των Ελλήνων υπό το Φως των Νέων Επιδημιών», το οποίο διοργανώθηκε από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ). Ας δούμε, όμως, ποια είναι τα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζουμε σαν λαός σήμερα, αλλά και τι έχουν να μας πουν οι ειδικοί για όλα αυτά.

 

Όλη η Ελλάδα σε «ψυχική ύφεση»

Σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννα-Δέσποινα Μπεργιαννάκη: «είμαστε πλέον ένα κράτος σε «ψυχική ύφεση» και οι Έλληνες έχουμε αναπτύξει σε σημαντικά ποσοστά τη «μετατραυματική διαταραχή στρες», γνωστή διεθνώς σαν posttraumatic stress disorder (PTSD). Η διάγνωση της μετατραυματικής διαταραχής στρες, αναφέρεται σε άτομα που έζησαν ένα μεγάλο τραυματικό γεγονός, κατά το οποίο απειλήθηκε η ζωή τους, αλλά και τα άτομα που έχασαν όλες τις οικονομίες τους, τη δυνατότητα για μία ήδη από χρόνια πληρωμένη συνταξιοδότηση, την εργασία τους, ή έχουν υποστεί έναν δυνατό ψυχολογικό σοκ».

 

Φαινόμενο της εποχής και η σχολική βία

Οι ραγδαίες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές, δεν αφήνουν ανεπηρέαστα ούτε τα παιδιά, τα οποία όπως επισημαίνει η παιδίατρος Αναστασία Μπαρμπούνη, επιμελήτρια του τομέα Δημόσιας και Διοικητικής Υγιεινής της ΕΣΔΥ: «ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν 1 στα 10 παιδιά, είναι η βία στη δική τους κοινότητα, τη σχολική. Εμφανίζεται κυρίως στο σχολείο, με τη μορφή του εκφοβισμού (bullying) μαθητών από συμμαθητές τους. Ο εκφοβισμός είναι σύνθετο φαινόμενο και μπορεί να αναφέρεται σε σωματική (σπρωξίματα, κλωτσιές, μπουνιές), συναισθηματική, ή λεκτική επίθεση (κοροϊδία, βρισιές, σαρκασμό, χειρονομίες, συκοφαντίες, γελοιοποίηση, απειλές), σεξουαλικό (ανεπιθύμητο άγγιγμα, προσβλητικά μηνύματα, λεκτική παρενόχληση) και ηλεκτρονικό εκφοβισμό (κακόβουλα sms, κλήσεις, e-mail, chat με απειλητικό περιεχόμενο). Και βέβαια, όλα αυτά έχουν σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και τη διαδικασία μάθησης». Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών(ΕΚΚΕ) που έγινε σε 102 σχολεία και 2000 μαθητές, με σκοπό την χαρτογράφηση της ζωής των μαθητών στο Δήμο της Αθήνας, οι μαθητές του δημοτικού είναι πιο επιρρεπείς στην κακοποίηση σε σχέση με τους εφήβους. Επίσης, το 11% των μαθητών του γυμνασίου ομολογούν πράξεις βίας σε βάρος συμμαθητών τους και ένα 11% δηλώνει πως έχει υποστεί βία από άλλα παιδιά. Άλλες έρευνες διαπίστωσαν ότι 62% των μαθητών και 29% των μαθητριών είχαν εμπλακεί σε περιστατικά σχολικής βίας , ενώ το 27% των αγοριών και το 22% των μαθητριών είχαν πέσει τουλάχιστον μία φορά θύματα βίας.

 

Εθνική… νόσος και η παχυσαρκία

Από ότι, όμως, φαίνεται τα ελληνόπουλα αντιμετωπίζουν και πρόβλημα παχυσαρκίας. Σύμφωνα με πολυκεντρική μελέτη (Van Stralen, MM, Obes.Rev 2012) που έγινε σε παιδιά ηλικίας 4-6 ετών, η Ελλάδα και η Ισπανία είχαν τα υψηλοτέρα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών. Τα παιδιά ηλικίας 10-12 ετών που ζουν στην περιοχή της Αθήνας, όπως φαίνεται από μελέτη της τελευταίας πενταετίας (Panagiotakos), κατηγοριοποιούνται σε ποσοστό 8,6% και 9% ως παχύσαρκα αγόρια και κορίτσια αντίστοιχα, ενώ τα ανάλογα ποσοστά για υπέρβαρα αγόρια και κορίτσια είναι 33,9% και 22,1%. Με άλλα λόγια, περίπου το 1/4 των παιδιών μας είναι υπέρβαρα. Tην απάντηση στο γιατί εμείς οι έλληνες αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα παχυσαρκίας -παρότι ως λαός έχουμε το προνόμιο να ακολουθούμε το μεσογειακό τρόπο μαγειρέματος και διατροφής-μας έδωσαν οι ειδικοί με τα στοιχεία, που παρουσίασαν στην Ετήσια Συνάντηση του European Childhood Obesity Group (ECOG): Σύμφωνα λοιπόν με τα ερευνητικά δεδομένα .Ο σύγχρονος Έλληνας έχει πλέον αντικαταστήσει το παραδοσιακό διατροφικό μοντέλο των παππούδων του (πλούσιο σε φυτικές τροφές) από τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπίδια και γλυκίδια. Συνηθίζει, επίσης, όλο και πιο συχνά το γρήγορο πρόχειρο, φτηνό φαγητό τύπου, fast food. Και όλα αυτά, σε συνδυασμό με έναν πιο καθιστικό τρόπο ζωής. Τα επακόλουθα λοιπόν αυτών των συνηθειών είναι όχι μόνο η αύξηση του σωματικού βάρους, αλλά και η χοληστερίνη, η υπέρταση, ο διαβήτης, η στεφανιαία νόσος, που έχουν επίσης αυξηθεί στην Ελλάδα.

 

200.000 Έλληνες με ηπατίτιδα C

Η επιστροφή και η αύξηση των κρουσμάτων της φυματίωσης, μίας ασθένειας που είχε εντελώς ξεχασθεί προβληματίζει ιδιαίτερα τους επιστήμονες. Από την άλλη, σε «βόμβα» για τη δημόσια υγεία εξελίσσεται η ηπατίτιδα C, μία ύπουλη, ασυμπτωματική στα αρχικά στάδιά της νόσος, από την οποία εκτιμάται ότι πάσχουν περισσότερα από 200.000 άτομα χωρίς καν να το γνωρίζουν! Οι επιστήμονες της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος και τα μέλη της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Praksis, παρουσιάζοντας τη νέα τους καμπάνια με στόχο την ενημέρωση του κοινού, έκρουσαν τον «κώδωνα του κινδύνου» επισημαίνοντας ότι μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, κυρίως λόγω της εισροής μεταναστών από χώρες υψηλής ενδημικότητας, ο αριθμός των ασθενών με μη αναστρέψιμες βλάβες θα έχει τετραπλασιαστεί. Όπως, επίσης, επισημάνθηκε απ;o τους ειδικούς : «πρόσφατη μελέτη στην Ελλάδα υπολόγισε ότι στο άμεσο μέλλον, θα καταγραφεί αύξηση κατά 21% των ασθενών με κίρρωση του ήπατος και κατά 30% των περιστατικών πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος σε άτομα με χρόνια ηπατίτιδα C».

 

Αύξηση και των κρουσμάτων AIDS και καρκίνου

Από ότι, όμως, φαίνεται τα δεινά, εξ αιτίας των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών στην Ελλάδα, δεν σταματούν εδώ. Όπως μας λέει χαρακτηριστικά η Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας της Ε.Σ.Δ.Υ., Πρόεδρος του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. κ. Τζένη Κρεμαστινού: «Οι διαρκώς αυξανόμενες μετακινήσεις πληθυσμών που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια, φέρνουν στην επιφάνεια λοιμώδη νοσήματα που έτειναν να ξεχαστούν, ενώ και «επιδημίες» όπως το AIDS, με πορεία 30 ετών και πλέον, αποκτούν νέες τάσεις: Επίσης, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται περίπου 21.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου σε άνδρες και 16.000 σε γυναίκες ετησίως. Οι συχνότερες νεοπλασίες στον ανδρικό πληθυσμό είναι οι καρκίνοι πνεύμονα, προστάτη, ουροδόχου κύστεως, παχέος εντέρου και ήπατος. Μεταξύ των Ελληνίδων συχνότερα εμφανίζεται ο καρκίνος του μαστού και ακολουθούν ο καρκίνος του παχέος εντέρου, του πνεύμονα, των ωοθηκών και της μήτρας».

 

Kαι δυο ακόμα μελέτες που λένε πολλά

Το 61,5% των ανήλικων έχουν ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές και δοκιμάζουν τσιγάρο

* Σε πανελλήνια μελέτη του Τομέα Δημόσιας και Διοικητικής Υγιεινής, το 61,5 % των παιδιών δήλωσαν ότι είχαν ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές, με μέση ηλικία πρώτης επαφής τα 15,5 έτη και με μέσο αριθμό ερωτικών συντρόφων 1,9. Οι πηγές ενημέρωσης που χρησιμοποιούνται πιο συχνά είναι το σχολείο (23,3%) και η τηλεόραση (22,8%).

* Όπως, επίσης, δείχνει πανελλαδική μελέτη του Τομέα Δημόσιας Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τα παιδιά (13-15 ετών), καπνίζουν σε ποσοστό 16%, ενώ προτίθενται να ξεκινήσουν το κάπνισμα 1 στα 6 παιδιά των επόμενο χρόνο. Αίσθηση ακόμα προκαλεί ότι η ηλικία που ξεκινούν το κάπνισμα, είναι τα 10 χρόνια, ενώ 1 στα 4 παιδιά πρωτοκάπνισαν σε ηλικία μικρότερη των 10 ετών.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top