Ο Γιάννης Ξανθούλης επειδή «Την Κυριακή έχουμε γάμο»
Γράφει η Ελένη Γκίκα //
Μια ιστορία – αποχαιρετισμός
«Όλες οι λύπες αντέχονται αν τις βάλεις σε μια ιστορία». Γλυκόπικρη αλήθεια σα χαρμολύπη χαμένη κάπου στη σελίδα 283 που αποτελεί ένα πρώτο κλειδί, σε μια ιστορία γεμάτη τέτοια «κλειδιά» όπως η καινούργια του Γιάννη Ξανθούλη μυθιστορηματική ιστορία.
«Την Κυριακή έχουμε γάμο» δηλώνει από τον τίτλο, σε ένα εξώφυλλο που ζωγραφίζει ο ίδιος και δεν ξέρω γιατί μου θυμίζει βυζαντινό ψηφιδωτό.
Στις σελίδες του, τέσσερις γενιές περιγελούν τον Τόπο και Τον Χρόνο. Ένα αγόρι – παππούς, «υποθετικά ορφανό» και από τύχη «κουμπάρος» που αλλάζει επίθετο – από Ιορδάνης Μακρής σε Ιορδάνης Λεοντίου,- βαγόνια και τρένα και διασχίζει με τρόπο εντελώς μεταφυσικό την εποχή. Παρίσταται ταυτοχρόνως ως το παιδί κι ο μετέπειτα γέρος εαυτός του για ν’ αποκτήσει «σώμα και αίμα» η ιστορία, εφόσον το τέλος θα το ξέρει μόνο αυτός.
Και ένα νεραϊδοπαρμένο ζόρικο κορίτσι, η Βικτωρία Μελά, που ξέρει κι ακούει την αλήθεια στα παραμύθια και την υπερασπίζεται καθώς πρέπει, δηλαδή, με τσαμπουκά. Η εγγονή του. Όλοι οι υπόλοιποι είναι κομπάρσοι: η υποτιθέμενη χήρα Άννα, η υποτιθέμενος νεκρός πατέρας Γιώργος- Ταρζάν, η γιαγιά Σύρμω, η κόρη Φαίδρα, η ψυχοκόρη Κούλα, η θεία Γαργαρίτσα, η εγκυμονούσα νύφη, ο γαμπρός, τα συμπεθέρια και τα πεθερικά.
Κι ένα λουλούδι, που πυροδοτεί τη Μνήμη. Η παιώνια η δολοφονική, τελικά. Που ενώνει τον έρωτα με τον θάνατο και έναν γάμο- σύμβολο πια με το πένθος, επειδή είπαμε ο γάμος είναι σύμβολο και είναι χίλια δυο: «Εδώ προσπαθώ να τα δω όλα σαν μικρός κατάσκοπος. Επειδή ο Ιορδάνης ακριβώς λόγω ηλικίας, ήτανε 11 χρονών, είχε αυτή την ευχέρεια, να μπαινοβγαίνει, να τα βλέπει όλα και να μεγαλοποιεί τα γεγονότα», μας λέει ο Γιάννης Ξανθούλης αποκαλύπτοντας: «είχε κι εγώ μια τέτοια εμπειρία το 1951 αλλά ήμουν τότε τεσσάρων χρονών».
Όπως είναι και η Επιστροφή χίλια δυο: «Και είναι αυτό ακριβώς: μια ιστορία αποχαιρετισμός. Σε αυτή την περίεργη ηλικία που με απασχολεί σε πάρα πολλά βιβλία. Γιατί ο ήρωάς μου γίνεται από παιδί ενήλικας, αναλαμβάνει αμέσως τα ηνία, κάτι που συνέβαινε και με μένα. Υπήρξα παιδί, λίγο έφηβος και μετά γέρασα. Και μάλλον τώρα και δεν με νοιάζει τίποτα πια», ισχυρίζεται ο συγγραφέας γελώντας όπως μόνο εκείνος ξέρει: αφοπλιστικά.
Κι ο Κουμπάρος; Ο ρόλος που επισημοποιεί την ενηλικίωση; «Είναι ένας ρόλος που του τον αναθέτουν. Κι έτσι μέσα σ’ αυτή την περιπέτεια του γάμου τα πράγματα παίρνουν μια άλλη μορφή».
Και το ταξίδι: «Ναι τα τρένα. Τα τρένα πάντα υπάρχουν στη ζωή μου, από τότε που ήμουν παιδί. Από το σπίτι μας περνούσαν τρένα και παρ’ ότι είμαστε και κοντά στη θάλασσα, ούτε που σκέφτηκα ποτέ το καράβι, για μένα το ταξίδι είναι πάντα τρένο. Και το ταξίδι, ξέρεις, έχει κι ένα άλλο προσόν: επιμηκύνεται η διάρκεια της ζωής μέσα σε ένα ταξίδι».
Και η «υποθετική ορφάνια» και «το υποθετικό πένθος»: «Κι αυτό είναι και το χειρότερο ακριβώς: το υποθετικό. Η αλήθεια πάντα πονάει λιγότερο».
Και η αλήθεια μέσα στο Παραμύθι; «Την οποία χειρίζεται η εγγονή του. Η Βικτορία. Μόνο αυτή ξέρει. Και ο Ισίδωρος- παππούς. Γιατί κι οι δυο ξέρουν ν’ ακούν και να αφηγούνται τα παραμύθια».
Κι ο θρήνος στο γέλιο: «Πάντα προσπαθώ να μετατρέψω σε σοβαρή μια παρτιτούρα ελαφρού τραγουδιού, έχοντας ωστόσο την διαρκή αγωνία μη και την βαρύνω επικίνδυνα κάποια φορά».
Και ο μυθιστορηματικός Χρόνος: «Ας το αφήσουμε στον αναγνώστη αυτό το κλειδί».
Τα χίλια κομματάκια του κάθε ανθρώπου τα οποία εντέλει είναι και τα μόνα αληθινά. Επειδή «αυτά που δεν ξέρουν οι άλλοι μας κάνουν αυτό που είμαστε…» Γιατί «ποτέ δεν μπορούμε να ξέρουμε τον άλλον, δεν τον μαθαίνουμε ποτέ, ούτε και τους ίδιους μας τους γονείς».
Και όσο για την γλυκόπικρη αλήθεια της εκ Δανίας θείας Εσθήρ «Όλες οι λύπες αντέχονται αν τις βάλεις σε μια ιστορία», «εδώ κάνω μια μετάθεση, η Δανέζα Κάρεν Μπλίξεν το έχει πει».
Όπως θα κάνει ο ίδιος στην ιστορία του, αφήνοντας την μικρή Βικτορία την πάσα αλήθεια και να την δει και να την πει: «Πως (ο παππούς) δεν πέθανε, αλλά ελευθερώθηκε από τον χρόνο για ν’ αρχίσει πάλι να υπάρχει σαν παιδί με το πρώτο του επίθετο: Ιορδάνης Μακρής, του… Ταρζάν».
Τώρα για τους ορθολογιστές, φυσικά και υπάρχει η λύση: «υπερβολές των παιδιών». Για να διασωθούν, τελικά, και τα τιμαλφή και τα ιερά.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
-
-
Περί Ποίησης | Μάρκος Τραϊτοράκης: «Από ανάγκη γράφω εγώ»
09/04/2024, 9:47 μμ -
✔ Βασίλης Μπουντούρης: Ιστορίες από τη λίμνη της φωτιάς
02/04/2024, 10:37 μμ -
✓ Ζαχαρίας Στουφής: «Μεγαλώνοντας, γίνομαι όλο και πιο αυστηρός με τον εαυτό μου»
02/04/2024, 10:35 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Επιστολικό Διήγημα: «Αθάνατε Αγαπημένε»
Της Άννας Εμμανουήλ // Αθάνατε Αγαπημένε Ποιος είσαι εσύ; Εσύ που στάθηκες με δυο φλόγες στα χέρια σου, μπροστά μου, και με τα μάτια σου με έκανες φωτιά; Σαν δυο πυρωμένες καρδιές θαρρώ που τρυπούν
Περισσότερα -
Λεία Βιτάλη: Είμαστε –όπως αστειευόμαστε μεταξύ μας οι συγγραφείς- «εγκληματίες»!
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα // «Μπορεί η τέχνη να μην σώζει τον κόσμο αλλά κάνει την ζωή πιο ανεκτή. Κι αυτό το έχουμε ανάγκη σε τέτοιες απάνθρωπες περιόδους», ισχυρίζεται και τολμά μέσα στην κρίση «Φεστιβάλ Ελλήνων συγγραφέων». Για το
Περισσότερα -
Σε μορφή θεωρήματος
Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // * “Πολιτικές Μυθογένεσης. Τέχνη και Διανόηση στην Ευρωπαϊκή Πρωτοπορία”, Δημήτριος Γιατρομανωλάκης, εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 2020, σελ. 152 Από τα πλέον πλούσια συμπυκνωμένα βιβλία σε μορφή θεωρήματος. Ο δι-επιστήμων (για να μην πω –
Περισσότερα -
«Το Χέρι που Σκοτώνει». Αθάνατος Χίτσκοκ ενισχυμένος με Θόρντον Ουάϊλντερ («Η μικρή μας πόλη»): το καλογραμμένο σενάριο, αιώνια εγγύηση επιτυχίας.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // «Το Χέρι που Σκοτώνει» / Shadow of a Doubt (1943). Αθάνατος Χίτσκοκ ενισχυμένος με Θόρντον Ουάϊλντερ («Η μικρή μας πόλη»): το καλογραμμένο σενάριο, αιώνια εγγύηση επιτυχίας. ΤΟ ακούτε μετανεωτερικοί μαστροχαλάστρες, μπαχαλάκηδες, αποδομητές
Περισσότερα -
Ιστορίες Μέλλοντος: “Η ιστορία του νησιού του Κόκοβοκο”
Του Γιώργου Γλυκοφρύδη // * Ησυχία. Παρακαλώ πολύ κλείστε τα κινητά σας και το ατομικό σας τραπεζάκι. Φέρτε το κάθισμά σας σε όρθια θέση. Δέστε τις ζώνες σας. Το κάπνισμα επιτρέπεται καθ’ όλη την διάρκεια του ταξιδιού. Απόψε
Περισσότερα -
Εραστές Δομικής Τρυφερότητας
Γράφει η Ελένη Λόππα // * Προσέγγιση στο βιβλίο Ποίησης του Νίκου Μυλόπουλου: “Ερασιτέχνης σχοινοβάτης”, εκδ. Κοράλλι, 2021 Η ποιητική συλλογή του κ. Νίκου Μυλόπουλου, με τον συμβολικό και χαρακτηριστικό τίτλο, Ερασιτέχνης σχοινοβάτης, αποτελείται από τρεις ενότητες, με
Περισσότερα -
Διήγημα: “Το ιδιαίτερο”
Της Μαρίας Διαμαντοπούλου // * Το ιδιαίτερο Στις έξι θα ‘ρχόταν για το ιδιαίτερο, ένα έκτακτο μάθημα για το διαγώνισμα της Δευτέρας, καταστροφή, πάει η εκδρομή του Σαββατοκύριακου στο εξοχικό. Φυσικά αυτό ίσχυε για μένα,
Περισσότερα
