Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Παραμύθια και ιστορίες που μιλούν για τις χαμένες πατρίδες
05/07/2017, 4:38 μμ

Παραμύθια και ιστορίες που μιλούν για τις χαμένες πατρίδες

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη // *

 

 

 

Κυκλοφορούν αρκετά βιβλία πια για πρόσφυγες, μετανάστες… Και θυμόμαστε παλιότερα και γράφουμε για τα καινούργια…

Κι είναι στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ, ώρα, που όλοι θα πρέπει να αφουγκραστούμε τους ανθρώπους που με σκυμμένο πολλές φορές κεφάλι κυκλοφορούν πια δίπλα μας. Παραμύθια και ιστορίες που μιλούν για χαμένες πατρίδες. Για τη νοσταλγία της επιστροφής. Για το δίκιο και το άδικο της ίδια της ζωής. Για τους πρόσφυγες ή μετανάστες που δεν διαφέρουν σε τίποτα από εμάς, μόνο ίσως στο χρώμα του δέρματος ή στη γλώσσα και τη θρησκεία. Για τα παιδιά όλου του κόσμου που πρέπει να χαμογελούν με την ψυχή τους, να συνεχίζουν να παίζουν και να ονειρεύονται.

 

 

Το κουτί του Σιλάν, Αλκηστη Χαλικιά, εικ: Ντανιέλλα Σταματιάδη, εκδ. Ίκαρος

 

Ξεκίνησε σχολείο στη νέα του πατρίδα, σε μια τάξη με μικρότερα παιδιά, ίσαμε να μάθει να μιλάει καλά τα Ελληνικά. Ο Σιλάν είναι οκτώ χρονών και πάντα, μα πάντα έχει μαζί του το κουτί του που κρύβει κάτι για εκείνον πολύ σημαντικό. Για όλους τους άλλους είναι ένα κουτί που προκαλεί μυστήριο. Ζωγραφίζει συνέχεια, του αρέσει πολύ το χρώμα και η ζωγραφική, τόσο που συχνά ξεχνιέται και κοντεύει να χάσει την ώρα του συσσιτίου. Όλοι τον συμπαθούν το Σιλάν, κορίτσια κι αγόρια κι όλοι σκαρφίζονται τρόπους για να μάθουν, να καταλάβουν τι έχει μέσα το κουτί του. Ο καιρός περνά και ένα απόγευμα ο Ταρίμ θα φέρει τα νέα στον μικρό Σιλάν. Ο πόλεμος τελείωσε και η επιστροφή στην πατρίδα του είναι πια θέμα ωρών. Θα ξαναδεί τη μαμά και τ’ αδέλφια του. Τότε δεν χρειάζεται πια το κουτί του και θα το αφήσει στην έδρα της δασκάλας μαζί με μια γραφή στον πίνακα…

Ίσως να ήταν το κουτί που ‘χε φυλακίσει την ελευθερία!

Τρυφερό, ασυγκίνητο, απλό και γεμάτο μηνύματα και καινούργιες λέξεις το βιβλίο της Άλκηστης Χαλικιά. Ένα βιβλίο για τα προσφυγόπουλα, όχι άλλο ένα, αλλά ένα πολύ ιδιαίτερο και ξεχωριστό. Ένα βιβλίο που κρύβονται όλα μέσα σ ε εκείνο το κουτί. Όχι αυτά που λέγονται μα εκείνα που νοιώθεις και μπορείς μόνο με την ψυχή να… ζωγραφίσεις. Θα μπορούσε να είναι το κουτί των συναισθημάτων, το κουτί μιας ζωής, το κουτί των χρωμάτων. Διαλέγουμε όλοι, έναν τίτλο, με τη δική μας ψυχή και φαντασία για τούτο το παράξενο και υπέροχο περιεχόμενο του μικρού κουτιού. Συναισθήματα λοιπόν είναι γεμάτο το βιβλίο, σκέψεις και καινούργιες καταστάσεις που όλοι πια ζούμε δίπλα μας, στη γειτονιά, στο σχολείο, στην πόλη και στο χωριό μας. Κι είναι ένα πολύ δυνατό βιβλίο γιατί δίνει στα παιδιά την δυνατότητα να σκεφτούν πως η ευτυχία, η χαρά, κρύβεται στα πιο μικρά πράγματα, στα πιο μικρά χαρτάκια. Ένα βιβλίο που ενώ έχει σαν θέμα του ένα προσφυγόπουλο, την ίδια στιγμή ακουμπά έννοιες όπως η φιλιά, η αλληλεγγύη και η ομαδικότητα. Όλοι φέρνουν κουτιά στο σχολείο για χάρη του Σιλάν. Κι όλοι τον πλησιάζουν, όχι από περιέργεια μα για να γίνει μέλος της παρέας τους. Ένα βιβλίο για την χαμένη ελευθερία, που την ξαναβρίσκει ο μικρός Σιλάν. Ένα βιβλίο που το κουτί θα μπορούσε να σημαίνει, νοσταλγία, πείσμα, χαμόγελο. Ένα βιβλίο που μας θυμίζει πως όλη η ζωή κρύβεται πίσω από μια συγκεκριμένη γκριμάτσα στο πρόσωπο του καθενός. Όλη η ζωή είναι ένα… χαμόγελο κι εμείς φτιάχνουμε την μοναδική του καμπύλη αν θα ναι μικρή, μεγάλη, πιο μεγάλη ή ανύπαρκτη! Κι ο Σιλάν ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει να χαμογελάς…

Ένα βιβλίο που εικονογραφεί η Ντανιέλα Σταματιάδη και με τις μορφές, τα χρώματα και τις εικόνες της το κάνει ακόμα πιο δυνατό. Χαρακτηριστική η φιγούρα του Σιλάν. Αξέχαστη, απλή αλλά πολύ εντυπωσιακή. Και αυτό που δεν ξεχνά κανείς εκτός από τα χαμόγελα είναι κι εκείνα τα μάτια, όλων των παιδιών που η Ντανιέλα τα κάνει να… μιλούν!

Αισιοδοξία, χαρά και μπόλικα χαμόγελα για όλους όσους το διαβάσουν!

 

 

 

Το κίτρινο λεωφορείο για την πατρίδα, Χρήστος Μπουλώτης,εικ: Φωτεινή Στεφανίδη, εκδ. Πατάκης

 

O κυρ Στέφανος μου θύμισε ένα τραγούδι με τον κυρ Αντώνη, μόνο που τούτος ο αγαπημένος χαρακτήρας του Χρήστου Μπουλώτη ήταν οδηγός λεωφορείου στα νιάτα του. Και τώρα που τα χρόνια πέρασαν, πάλι οδηγός λεωφορείου θέλει να είναι. Μόνο που το καινούργιο του λεωφορείο είναι δικό του κι έχει κάτι που το κάνει μοναδικό. Να φταίει το κίτρινο χρώμα; Να φταίνε οι ζωγραφισμένες μαργαρίτες; Ή μήπως το όνειρο, η φαντασία και η νοσταλγία. Είναι το λεωφορείο που αγαπούν όλα τα παιδιά, τα παιδιά του κόσμου. Όλα τα παιδιά που κάτι άφησαν κάποτε σε μια πατρίδα, όλα τα παιδιά που συνεχίζουν κι ελπίζουν κι ονειρεύονται. Είναι το λεωφορείο της νοσταλγίας, που στη διαδρομή του συμβαίνουν πράγματα θαυμαστά. Κι είναι κι οι μετανάστες και τα παιδιά τους που ζουν στην γειτονιά του κυρ Στέφανου και κάποιοι τους κοιτούν κανονικά και κάποιοι άλλοι με μισό μάτι. Κι είναι κι οι θύμησές του από την δική του οικογένεια, από τότε με τον μεγάλο ξεριζωμό της Σμύρνης που τον έκανα να σκεφτεί. Να σκεφτεί πως:

«…η ιστορία του κόσμου είναι γεμάτη πρόσφυγες και μετανάστες από την μια χώρα στην άλλη. Και του έλεγε ο παππούς Νικόλας πως στους χάρτες δε βλέπεις καθόλου ανθρώπους, ούτε τον πόνο τους βλέπεις, ούτε τη νοσταλγία τους κι ούτε τους πολέμους. Κι οι πόλεις μόνο κάτι κουκκιδίτσες ή καθόλου. Όμως άλλο οι χάρτες που ‘ναι σκέτο χαρτί, άψυχο, κι άλλο η πραγματική ζωή…».

Κι είναι κι η μοναξιά των γηρατειών, κι όχι μόνο, που αν θες να τη νικήσεις τότε όλα γίνονται πιο όμορφα. Μια απόφαση θέλει, και την πήρε μια μέρα ο κυρ Στέφανος. Και το λεωφορείο ένα Σάββατο ξεκίνησε… για την πατρίδα, με επιβάτες 7 παιδιά από την Πολωνία, το Ιράκ, την Αίγυπτο, την Νιγηρία, το Αφγανιστάν, την Αλβανία και την τελευταία στιγμή μπήκε κι ένα μικρό Ελληνάκι. Ναι, ήταν το μαγικό λεωφορείο των επιθυμιών, των ονείρων, της χαράς. Ήταν το λεωφορείο που γέμισε μόνο χαρούμενα πρόσωπα, γέλιο, τραγούδια και θαυμαστά επιφωνήματα. Κι ήταν σαν κάθε επιστροφή του από τις άλλες πατρίδες να έδινε την πιο σπουδαία του παράσταση ο κυρ Στέφανος, κι υποκλινόταν μπροστά σε όλους, στη μεγάλη πλατεία του χωριού του κι αυτό τον έκανε ακόμα πιο νέο κι ας περνούσαν τα χρόνια, εκείνος ήξερε το μεγάλο μυστικό:

«…πως όλες οι πατρίδες είναι όμορφες κι όλες μαζί οι πατρίδες κάνουν τον κόσμο μια απέραντη πατρίδα!»

Μια υπέροχη ιστορία για την πατρίδα… του Χρήστου Μπουλώτη. Μια ιστορία θύμησης, νοσταλγίας, ονείρου και χαράς. Μια ιστορία που συγκινεί, γεμίζει γαλήνη την ψυχή παιδιών και μεγάλων. Μια ιστορία που μας κάνει να αναρωτηθούμε για τα μικρά και τα μεγάλα της ζωής, τα σπουδαία, τα περασμένα μα και τα μελλούμενα. Μια ιστορία σύγχρονη, όσο ποτέ, για τους πρόσφυγες, τους μετανάστες, για τα παιδιά που πάντα ονειρεύονται, ακόμα και σαν τα χρόνια περάσουν κι όλοι γνωρίζουμε πως ακόμα και τότε η καρδιά, η ψυχή, δεν γερνάνε ποτέ. Μια ιστορία για όλα εκείνα που φωλιάζουν μέσα μας, τις λύπες και τις χαρές μας, τις επιθυμίες και τα πρέπει μας. Μια ιστορία χαρισματική. Από ένα συγγραφέα που ξέρει να αγγίζει τις δικές μας ψυχές.

Από μια εικονογράφο που… ζωγραφίζει υπέροχα τα όνειρα και ας είναι ασπρόμαυρα μέσα στο βιβλίο. Σαν κλείσει κάποιος τα μάτια και ονειρευτεί, όλες οι μοναδικές ζωγραφιές της Φωτεινής Στεφανίδη αποκτούν τα πιο όμορφα χρώματα. Αυτά που θέλει κάποιος να δει με τα δικά του μάτια, εκείνα της δικής του ψυχής.

Για παιδιά από 8 χρονών…

 

 

 

* Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός (http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr)

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top