Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Πρόσφυγας στην πατρίδα του
13/01/2016, 11:33 πμ

Πρόσφυγας στην πατρίδα του

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

periplanomenos_1Βάσος Ν. Πτωχόπουλλος, “Περιπλανώμενος, δυστυχισμένος (Ιστορίες με τραγούδια)” Εκδόσεις Κουκκίδα, 2015, σελ. 216

 

O Βάσος Πτωχόπουλλος δεν είναι συγγραφέας, αλλά εκδότης, πασίγνωστος στην Κύπρο, λιγότερο γνωστός στην Ελλάδα. Επί χρόνια ο οίκος Αιγαίον της Λευκωσίας, προσφέρει μεγάλα ωφελήματα στην  ελληνική Ιστορία και στη λογοτεχνία. Τώρα, ο Πτωχόπουλλος εκδίδει (από αθηναϊκό οίκο) το δικό του βιβλίο, την δική του μαρτυρία που τιτλοφορείται Περιπλανώμενος δυστυχισμένος. Πρόκειται για μια καταγραφή των σημαντικότερων στιγμών της ζωής του, χωρισμένη σε κεφάλαια που φέρουν τίτλους τραγουδιών, ελληνικών και ξένων, τα οποία υποδηλώνουν τη μεγάλη του αγάπη για τη μουσική. Στο βιβλίο του αφηγείται ιστορίες που διαδραματίστηκαν στη Γιαλούσα της Κύπρου, τη γενέτειρά του, το Margate της Αγγλίας, τόπο μετανάστευσης, το Λονδίνο, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Παρά την πρόθεσή του να μιλήσει απλά για ανθρώπους και πράγματα που θυμάται, να μεταφέρει στο χαρτί όσα θεωρεί πως χρειάζονται να δημοσιοποιηθούν, άρα τα έγραψε χωρίς καμιά συγγραφική φιλοδοξία, το τελικό αποτέλεσμα είναι απολύτως επιτυχές: το πόνημά του διαθέτει λογοτεχνική αξία που ξαφνιάζει ευχάριστα τον αναγνώστη.

Ο Πτωχόπουλλος γεννήθηκε στη Γιαλούσα το 1950, «λίγους μήνες μετά το Ενωτικό Δημοψήφισμα», διαβάζουμε στο βιογραφικό του στο αφτί του βιβλίου, και «θέλει να πεθάνει εκεί». Επειδή όμως  η Γιαλούσα είναι κατεχόμενη από τους Τούρκους, «αλλού θα αφήσει τα κόκκαλά του». Ζει και εργάζεται σήμερα «στην ξενιτειά της Λευκωσίας», και κάπου κάπου ταξιδεύει προς τα εδώ, στην Ελλάδα, τη χώρα που έχει λατρέψει, αλλά που ελάχιστοι συμμερίζονται την υπερβολική λατρεία του.

Βάσος Πτωχόπουλλος

Βάσος Πτωχόπουλλος

Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου φέρει τον τίτλο «Τι σε μέλλει εσένανε», κι είναι τραγούδι που του το τραγουδούσε ο παππούς του ο Ανδρέας. Περιέχει αναμνήσεις από τη ζωή του συγγραφέα με τον παππού: το χωριό, οι λόφοι, τα σπίτια, τα βουνά του Ταύρου, η σιωπή, τα φίδια, τα ούζα, οι αμανέδες, οι νεράιδες. Το δεύτερο κεφάλαιο τιτλοφορείται «Θαλασσάκι». Σε αυτό θυμάται τον πατέρα του που αγαπούσε τη θάλασσα, ταξίδεψε μακριά από τη Γιαλούσα, είδε τη θάλασσα της Αμμοχώστου, έφυγε για το Λονδίνο και προτού πεθάνει ζήτησε να δει την –άθλια– θάλασσα του Margate. Το τρίτο κεφάλαιο, το «Καρδιά μου καημένη», αναφέρεται στην Ξενού, την πόρνη του χωριού, η οποία έδειξε απαράμιλλο πατριωτισμό έναντι των άγγλων κατακτητών, αλλά δολοφονήθηκε από χέρι ελληνικό. Το τέταρτο κεφάλαιο, το «Εθνικός ύμνος», ο ελληνικός εθνικός ύμνος σε στίχους του Διονύσιου Σολωμού και μουσική του Νικόλαου Μάντζαρου, περιέχει την απαγγελία από τη μητέρα του συγγραφέα, καθώς και το τραγούδημά του από άλλους στο χωριό κάτω από πατριωτικό ενθουσιασμό και με ντεκόρ της δολοφονία κυπρίων αγωνιστών από τους Άγγλους. Το τελευταίο κεφάλαιο τιτλοφορείται «Δεν θέλω το κακό σου (Οι βαλίτσες)». Εδώ, ο αυτοβιογραφούμενος ήρωας βλέπει διάφορα οράματα. Το πιο σημαντικό είναι το όραμα-εφιάλτης με την Κύπρο και την Ελλάδα να βυθίζονται στη θάλασσα σιγά σιγά, όπως τα καράβια. Και στο τέλος βλέπει μόνο τον Απόστολο Αντρέα και ένα κομματάκι της Κέρκυρας να επιπλέουν πάνω από τη θάλασσα.

 

periplanomenos_2

 

Το βιβλίο, γράφει ο ίδιος ο Πτωχόπουλλος στο οπισθόφυλλο του Περιπλανώμενος, δυστυχισμένος, δεν γράφτηκε για να πει τον πόνο του που είναι «πολύ μεγάλος», ούτε για να βγάλει τα «σώψυχά» του. Το έγραψε για να πει με τον τρόπο του «ένα μεγάλο ευχαριστώ» στους συνθέτες, στιχουργούς και τραγουδιστές του τόπου μας, που τον έσωσαν και τον σώζουν εδώ και μισό αιώνα. Εμείς, οι αναγνώστες του βιβλίου, μπορούμε να πούμε στο συγγραφέα του το ίδιο μεγάλο ευχαριστώ επειδή μας ταξίδεψε σε άλλες εποχές, όχι πολύ μακρινές, σε μέρη άγνωστα, στην Κύπρο και στην Αγγλία, παρέα με τραγούδια που κάποτε ψιθυρίσαμε και μάλλον τα έχουμε ξεχάσει. Με λίγα λόγια, η παράξενη αυτοβιογραφία του Βάσου Πτωχόπουλλου κατάφερε να αναβιώσει μέσα μας στίχους και μουσικές που κάποτε μας συντρόφεψαν.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top