Fractal
Home / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / Συνεντεύξεις συγγραφέων / Βάσω Β. Παππά: Για τον Γεώργιο Βαφόπουλο και την ποίηση
01/03/2017, 12:46 μμ

Βάσω Β. Παππά: Για τον Γεώργιο Βαφόπουλο και την ποίηση

Συνέντευξη- Επιμέλεια: Βασιλική Φ. Κρίκη //

 

pap1

 

Τη Βάσω Παππά τη γνώρισα με την ιδιότητα της μητέρας ενός παιδιού που λάτρευε την ποίηση. Μ’ εντυπωσίασε γιατί ήταν περίεργη, ανήσυχη και πάντα πεινασμένη για προκλήσεις. Την εκτίμησα γιατί είναι μέντορας, φάρος έμπνευσης στη στείρα εποχή μας. Ειλικρινά αισθάνομαι τιμή που μου παραχωρεί αυτή τη συνέντευξη.

 

-Αγαπητή Βάσω συνεχίζοντας την πρωτοβουλία σου να  τιμηθούν οι μεγάλοι Έλληνες ποιητές, επέλεξες φέτος τον Γεώργιο Βαφόπουλο. Τι σε ώθησε σ’ αυτή την επιλογή σου;

Το 2016 συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου ποιητή, ενός ποιητή με ιδιαίτερη συνεισφορά στα γράμματα και τον πολιτισμό στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αλλά όχι ιδιαίτερα προβεβλημένο θα έλεγα, στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ελπίζω, η προσπάθεια που ξεκινήσαμε να προοιωνίσει κάποια μελλοντική κίνηση, ώστε να σκύψουν όσο το δυνατόν περισσότεροι πάνω από το έργο του, γιατί πραγματικά αξίζει τον κόπο.. Καλό είναι να φτάσει σε όσο το δυνατόν περισσότερους αποδέκτες και ιδιαίτερα στη νέα γενιά..

Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημά σου, ως θεολόγο, η ποίησή του μου  κέντρισε το ενδιαφέρον.. Μια  ποίηση η οποία αποτελεί αρχικά μια αναζήτηση του Θεού, που στην πορεία, αντί να τον βρει, βλέπουμε να τον χάνει. Κι αυτό γιατί την προσπάθειά του τη ματαιώνουν η λογική και ο εγωκεντρισμός του. Στο τέλος, η γήινη έλξη τον καθίζει κάτω… Η περίπτωσή του είναι η περίπτωση ενός ανθρώπου, που δεν μπόρεσε να φτάσει ως το Θεό και ξαναγυρνά, μέσα απ’ τον εαυτό του πάντοτε, στον άνθρωπο. Αφού δεν καταφέρνει να υψωθεί και να τον βρει στο φως, τον βυθίζει στο σκοτάδι: στην “απύθμενη μήτρα” της Μεγάλης Νύχτας. Από δω ξεκινάει και η σαρκαστική του διάθεση, που υπάρχει διάχυτη στο έργο του, για να κυριαρχήσει στις δυο τελευταίες συλλογές, παράλληλα όμως μ’ ένα πιο ανθρώπινο χαμόγελο.

 

-Μπορείς να αναφερθείς πιο αναλυτικά σ΄ αυτή την ανθολογία;

Εκτός από μένα που έχω και την επιμέλεια της ανθολογίας, συμμετέχουν οι ποιητές, Γλυκερία Κακούρη, Εβίτα Κασαγιάννη, Φώτιος Πάνος, Κατερίνα Παπά, Νικόλαος Παππάς, Τζούλια Πουλημενάκου και Δήμητρα Σαντά. Να επισημάνω επίσης, ότι η ποιητική ανθολογία έχει μεταφραστεί στα αγγλικά από την Παναγιώτα Χρηστίδου.

 

Γεώργιος Βαφόπουλος

Γεώργιος Βαφόπουλος

 

-Υπάρχει κάποια αντιπροσωπευτική φράση που σε συνδέει με τον μεγάλο μας ποιητή;

Δεν θα σου αναφέρω κάποια αντιπροσωπευτική φράση αλλά θα ήθελα να παρουσιάσουμε ένα ποίημά του, ενδεικτικό της γραφής του, όπου μέσα από έναν κύκλο συμβόλων μας δίνει συμπυκνωμένο με μοναδική οξύτητα, με σοφά υπολογισμένη αρχιτεκτονική συγκρότηση, με αυστηρή λιτότητα και απόλυτη κυριολεξία όλο τον υπαρξιακό προβληματισμό του..

 

το Δάπεδο

 

Άσπρα και μαύρα πλακάκια,

σ’ εναλλασσόμενη τάξη,

την επαφή των βημάτων μου δέχονται.

Στο διορισμένο μου δάπεδο τούτο

παίζω σαν ένα παιδί,

προσπαθώντας μονάχα

στις λευκές να πατώ επιφάνειες.

Δύσκολη άσκηση, ακροβασία περίτεχνη.

Κάποτε χάνω του σώματος την ισορροπία.

Κάποτε χάνω του πνεύματος τον υπολογισμό.

Και μπερδεύεται τότε

των βημάτων μου η τάξη

και πλανημένο το πέλμα μου,

παραπατάει στα μαύρα πλακάκια.

Πρέπει πάλι ν’ αρχίσω

απ’ την αρχή το παιχνίδι.

Πρέπει ν’ ασκήσω το πνεύμα μου

στην τέλεια ακροβασία.

Όμως αρχίζοντας πάλι και πάλι,

το αποσταμένο μου πνεύμα

περιδινείται σε ιλίγγου στροβίλισμα.

Και του δαπέδου ο ακίνητος δίσκος

περιστρέφεται μ’ ένταση.

Και των χρωμάτων συγχέεται

η εναλλασσόμενη τάξη.

Των αισθήσεων σύγχυση.

Κι όπως ένα παιδί,

που του χαλούν το παιχνίδι,

κι όπως ένα παιδί,

που η υπομονή του εξαντλείται,

τρέχω με πείσμα,

τσαλαπατώντας

του δαπέδου την τάξη.

Με το πέλμα σκουπίζω

τις γραμμές που χωρίζουν

τα λευκά και τα μαύρα πλακάκια.

Και ξαπλώνομαι χάμου,

με βουρκωμένο το πνεύμα μου,

και ραντίζω με δάκρυα

τη συντριμμένη μου πίστη.

Πόσο με κούρασε η επίμονη άσκηση.

Όμως τώρα πια βλέπω

φανερά τι σημαίνει

του δαπέδου το γύρισμα.

Τώρα βλέπω το νόημα

της συνουσίας των χρωμάτων.

 

-Μέσω των ανθολογιών σου δίνεις χώρο έκφρασης σε νέους ποιητές. Πιστεύεις ότι υπάρχουν κανόνες γι αυτούς στην ποίηση;

Δεν θεωρώ ότι δίνω χώρο σε κανέναν. Όλοι είμαστε μια ομάδα αρραγής, με κοινούς κώδικες επικοινωνίας, όνειρα, που αντιστέκεται ακόμη στη μιζέρια και με κοινό προσανατολισμό θέλω να πιστεύω.. Με τους περισσότερους από αυτούς ξεκινήσαμε μαζί από τα πρώτα μας βήματα. Τους χρωστάω πάρα πολλά, είναι άνθρωποι με τους οποίους συμπορευόμαστε, φίλοι πραγματικοί και ανιδιοτελείς… Κάποιοι βέβαια αποχώρησαν και ενδεχομένως κάποιοι να αποχωρήσουν στο μέλλον, αλλά αυτό είναι αναπόδραστο…

 

-Η ποίηση αλλάζει τη ζωή μας. Η ζωή μας αλλάζει την ποίηση;

Η ζωή πάντα ενέπνεε την ποίηση, και το αντίστροφο…

 

-Για σένα η ποίηση είναι καταφύγιο ή βαλβίδα δημιουργικής εκτόνωσης;

Δύσκολη ερώτηση, όπως δύσκολη φαντάζομαι θα είναι για όποιον γράφει.. Και τα δύο θα έλεγα. Στην εποχή μας όπου οι περισσότεροι έχουν κουραστεί να φωνάζουν χωρίς αποτέλεσμα, όπου όλοι σιωπούν απέναντι στον κυνισμό και τον ηγεμονισμό, την απόγνωση, το φαρισαϊσμό και τον καιροσκοπισμό.. σε μια εποχή όπου αυτό που υπερισχύει είναι η εξόντωση, η βαρβαρότητα και τα βλοσυρά πρόσωπα γύρω σου, η ποίηση δεν μπορεί παρά να είναι καταφύγιο, μέσα σ’ αυτή την άχαρη πραγματικότητα που ζούμε.. Η ποίηση έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο για μένα, τόσο από πλευράς διαβάσματος όσο και από δημιουργικής πλευράς..

 

-Λέγεται ότι η ποίηση ενέχει μελωδία. Έχεις σκεφτεί ποτέ να μελοποιήσεις  κάποιο από τα ποιήματά σου;

Δεν σου κρύβω ότι το έχω σκεφτεί και ότι θα ήθελα να το δω να γίνεται.. Μακάρι! Ποιος ξέρει; Ο χρόνος θα δείξει..

 

-Τι είναι εκείνο που σε εμπνέει και σε οδηγεί στις μελλοντικές σου επιλογές; Θα μας εμπιστευτείς κάποιο από τα μελλοντικά σου σχέδια;

Τα πάντα γύρω μου μπορεί να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης.. αλλά κυρίως αυτό που με ενεργοποιεί είναι η έλλειψη επικοινωνίας.. Η εποχή μας μπορεί να είναι η εποχή της ταχύτητας, των social media, και των ανέσεων, προσωπικά όμως, με ενοχλούν πολλά πράγματα γύρω μου.. και αυτά είναι που με εμπνέουν. Φτάσαμε στο σημείο να τυπώνονται χιλιάδες τίτλοι βιβλίων κάθε χρόνο και μάλιστα περάσαμε και στα e-books, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι εκεί έξω αναλφάβητοι, χτίζουμε συνεχώς τεράστιες οικοδομές, όμως απομακρύναμε τον άνθρωπο από τη φύση,  και τον κάναμε νευρωτικό και ψυχικά άρρωστο. Αλλά το πιο σημαντικό, ξεχάσαμε το Θεό.. οι ηθικοί κανόνες έπαψαν να ισχύουν. Όλα αυτά όπως αντιλαμβάνεσαι είναι η πηγή της έμπνευσής μου..

Όσον αφορά τώρα το δεύτερο ερώτημά σου, μόλις κατακτηθεί η μία κορυφή μάς περιμένει η επόμενη… Ήδη το βιβλίο με τα θεατρικά μονόπρακτα, που τυπώθηκε το 2016, έχει μεταφραστεί στα γαλλικά από την Αναστασία Κόντσογλου, την οποία θα ήθελα να συγχαρώ και δημόσια για την υπέροχη δουλειά της..

 

-Βάσω,  σ’ ευχαριστώ ιδιαίτερα,  γι’ αυτήν τη συνέντευξη και σου εύχομαι καλή επιτυχία και παραγωγική συνέχεια στο έργο σου. 

Κι εγώ σ’ ευχαριστώ θερμά – από καρδιάς και ψυχής- για τη συνέντευξη, η οποία σημειωτέον είναι από τις ωραιότερες που έχω δώσει. Η χαρά και η τιμή ήταν δική μου!

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top