Fractal

Η Βασιλική Παππά στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

P5070074

 

Υπάρχουν φορές που ο χρόνος δεν προχωρά αλλά γυρίζει πίσω. Στην περίπτωσή μου, πολύ πίσω. Η Ολλανδία του 17ου αιώνα είναι ο χώρος και ο χρόνος του ζωγράφου με τον οποίο ασχολήθηκα. Ήταν εκείνος που ανέκαθεν με συγκινούσε. Θέλεις γιατί οι εικόνες του –αν και συνήθως μικρές– είναι τόσο ζωντανές, που μιλούν απευθείας στην ψυχή, θέλεις γιατί ζωγράφιζε γυναίκες που μπορούσες να δεις τις σκέψεις τους, για μένα ήταν και είναι ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής. Για χρόνια έψαχνα τους τριάντα έξι πίνακές του στα μουσεία. Τους περισσότερους είχα την τύχη να τους αντικρίσω, έστω και για λίγο, ανάμεσα σε φλας και πολύβουα γκρουπ τουριστών. Έναν από αυτούς τους πίνακες, την Τέχνη της ζωγραφικής, τον αναζήτησα δύο φορές στο Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη. Και τις δύο φορές ο πίνακας απουσίαζε σε κάποια έκθεση. Επέλεξα να μιλήσω γι’ αυτό τον τόσο αινιγματικό ζωγράφο μέσα από αυτό τον πίνακα. Γιατί αινιγματικός; Γιατί δε γνωρίζουμε πολλά για τη ζωή του. Ούτε για τον θάνατό του. Δεν ξέρουμε γιατί ζωγράφισε τόσο λίγα έργα, γιατί ζωγράφιζε περισσότερο γυναίκες σε κλειστούς χώρους να εργάζονται ή να σκέφτονται κοιτώντας αλλού – σε ένα γράμμα, σε έναν καθρέφτη ή έξω απ’ το παράθυρο.

 

window lowres

 

Το Παράθυρο αριστερά το έγραψα για να τον συναντήσω. Επέλεξα να μιλήσω μέσα από αυτόν ή μάλλον να μιλήσει εκείνος μέσα από μένα. Λίγο πριν τον πρόωρο θάνατό του, στα σαράντα τρία του χρόνια, αποφασίζει να κάνει μια εξομολόγηση, κάνοντας μια σύντομη αναδρομή της ζωής του. Ξεκινώντας από τη μέρα της γέννησής του ως την τελευταία μέρα του σιωπηλού βίου του, αποκαλύπτει το μυστικό που για χρόνια τον βαραίνει για να λυτρωθεί. Γιος, μαθητευόμενος ζωγράφος, σύζυγος, πατέρας και μέντορας κι ο ίδιος, αν και όλοι αυτοί οι ρόλοι ήταν σημαντικοί, επισκιάζονται από εκείνον του καλλιτέχνη που κυνηγά το ιδανικό. Πόσο εύκολο είναι να ζεις για την τέχνη; Πόσο εύκολο είναι να ξεχνάς τους υπόλοιπους ρόλους σου; Πόσο μπορείς να συγχωρήσεις τον εαυτό σου; Πόσο μπορείς να απαλλαγείς από τις σκιές του παρελθόντος; Και τελικά, κατά πόσο καταφέρνεις να είσαι πραγματικά ο εαυτός σου μέσα από το κυνήγι του ιδανικού; Φυσικά αυτά είναι ερωτήματα που δεν είναι εύκολο να απαντηθούν. Η ζωή κρύβει καλά το νόημά της. Κι τέχνη, ίσως ακόμη περισσότερο. Και το μυστικό, αν και στο τέλος αποκαλύπτεται για να προσφέρει λύτρωση, στην ουσία παραμένει σοφά κρυμμένο.

Δεν έχει σημασία αν ο αναγνώστης δεν καταλάβει για ποιο ζωγράφο μιλάω. Θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε. Δεν απευθύνομαι στους επαΐοντες. Απλώς έγραψα για έναν ζωγράφο που με συγκινεί το ίδιο όσο την πρώτη φορά που αντίκρισα έργο του. Ήθελα μόνο να μιλήσω με τη γλώσσα της ειλικρίνειας. Αυτό ήθελα. Προσπάθησα να δω τη ζωή και τον κόσμο μέσα από το παράθυρό του. Από το φως του παράθυρου που σχεδόν πάντα ζωγράφιζε στ’ αριστερά.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top