Βασιλική Β. Παππά: «Έχουμε χρέος να κάνουμε τον δικό μας αγώνα»
Επιμέλεια: Γιώργος Κατσαβέλης – Ελένη Παπανικολάου //
Η συνέντευξη με την ποιήτρια Βασιλική Β. Παππά έγινε με αφορμή την έκδοση της ποιητικής ανθολογίας “Άνθρωπος και Περιβάλλον. Αφιέρωμα στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄” για την οποία γίνεται πολύς λόγος το τελευταίο διάστημα. Πρόκειται για μια συλλογή ποιημάτων στην οποία συμμετέχουν δεκατρείς ποιητές από διάφορα μέρη της Ελλάδας και την επιμέλεια έχει η ποιήτρια Βασιλική Παππά. Πάνω σ’ αυτό το θέμα διατυπώθηκαν ερωτήσεις με σκοπό να απαντηθούν από την επιμελήτρια ακολουθώντας το τρίπτυχο άνθρωπος – λογοτεχνία – περιβάλλον. Στη συνέντευξη τίθενται βασικά ερωτήματα για τη σχέση της ποίησης με την οικολογική ιδέα, την επιρροή του περιβάλλοντος στον άνθρωπο και τη συγγραφικότητά του, την οικολογική δράση ή μη του σημερινού Έλληνα, τη συμμετοχή του κράτους πάνω σ’ αυτόν τον σκοπό και την ανάγκη του ανθρώπου να διαφυλάσσει το φυσικό του περιβάλλον ακολουθούμενα απ’ τις αντίστοιχες απαντήσεις…
– Κυρία Παππά, πρόσφατα κυκλοφόρησε μια ανθολογία ποίησης με τίτλο «Άνθρωπος και Περιβάλλον. Αφιέρωμα στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄». Σ’ αυτή την ανθολογία και συμμετέχετε αλλά έχετε και την επιμέλεια. Θεωρείτε ότι η λογοτεχνία και ειδικότερα η ποίηση μπορεί να στηρίξει την ιδέα της προστασίας του περιβάλλοντος και να την μεταδώσει;
– Και βέβαια το πιστεύω… Μέσα από την παρούσα ανθολογία όλοι οι συμμετέχοντες θέλουμε να «φωνάξουμε» ότι έχουμε χρέος να κάνουμε τον δικό μας αγώνα, ο καθένας με τον τρόπο του. Δεν προσπαθούμε να παραστήσουμε τους Δον Κιχώτες, τουναντίον, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια «οικολογική» απάντηση στις εξωτερικές επιθέσεις. Να πείσουμε ότι ο άνθρωπος οφείλει να συμπεριφέρεται στη γη όχι ως ιδιοκτήτης αλλά ως συνετός διαχειριστής για να την παραδώσει αλώβητη στους επιγενομένους. Προσωπικά επηρεάστηκα πολύ από το έργο του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου πάνω στο θέμα αυτό ο οποίος είναι αφοσιωμένος σ’ αυτόν τον σκοπό και τον οποίο παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια. Είναι ένα θέμα που πονάει και θα ήθελα να βλέπω όλους τους ανθρώπους να νοιάζονται γι’ αυτό. Όλα είναι θέμα νοοτροπίας. Η οικογένεια μπορεί να συμβάλλει σ’ αυτό, το σχολείο επίσης, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, επομένως γιατί όχι και η λογοτεχνία και ειδικότερα η ποίηση;
– Πώς νομίζετε ότι επηρεάζει το περιβάλλον στο οποίο ζει ένα άτομο ως προς το συγγραφικό του χαρακτήρα ή με πιο απλά λόγια τον τρόπο που γράφει ποίηση;
– Η αρμονία της φύσης, οι συνδυασμοί των χρωμάτων, η ομορφιά δημιουργούν μέσα στην ψυχή του ανθρώπου το αίσθημα του ωραίου. Επηρεασμένος από αυτό γίνεται πιο συναισθηματικός και πλάθει τα δημιουργήματα της τέχνης του. Οι ποιητές εμπνέονται και αντλούν τα περισσότερα θέματά τους από την ομορφιά της φύσης η οποία αποτελεί ακένωτη πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ένα χιονισμένο τοπίο, μια ανθισμένη αμυγδαλιά, η θάλασσα είναι μερικές εικόνες της φύσης, που μπορούν να μας εμπνεύσουν και να μας δώσουν υπέροχα έργα τέχνης.
– Ο σημερινός Έλληνας πολίτης πιστεύετε ότι έχει οικολογική συνείδηση σε σχέση με παλαιότερα, σε σχέση με ό,τι θεωρείτε ιδανικό;
– Λυπάμαι που το λέω αλλά δεν θεωρώ ότι έχει… αφού τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια εγκληματική και απαράδεκτη κατάσταση. Καθημερινά βαλλόμεθα από παντού. Καυσαέρια, βιομηχανικά απόβλητα, οχλορύπανση, θόρυβοι από τα κλάξον, σκουπίδια, κόπρανα των σκύλων, η ασχήμια κάποιων κτιρίων. Ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις βλέπουμε πολλοί να εκθέτουν τα σκουπίδια τους όπου να’ ναι και να γίνονται εστίες μόλυνσης… Από τους Έλληνες πολίτες λείπει το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης και της αυτοβελτίωσης. Δυστυχώς, περιμένουν από τους άλλους να γίνουν όλα.
– Γιατί πιστεύετε ότι ο άνθρωπος έχει καθήκον να προφυλάσσει τη φύση και να την διατηρεί; Τι προσφέρει πραγματικά αυτός ο αγώνας στον ίδιο τον άνθρωπο;
– Θεωρώ ότι η προστασία και ο σεβασμός του περιβάλλοντος είναι πρωτίστως θέμα νοοτροπίας και μια σωστή οικολογική αγωγή θα έπρεπε να ξεκινάει από υπεύθυνους και αρμόδιους φορείς. Ας μη λησμονούμε ότι η έμμεση αγωγή αρχίζει από το σπίτι, από τους γονείς και η συστηματική αγωγή από την προσχολική αγωγή και το δημοτικό σχολείο. Από εκεί πρέπει να διδάσκεται η μοναδικότητα της φύσης και να μαθαίνουν από νωρίς τα παιδιά να πονούν όταν καταστρέφουν την φύση αφού εξασφαλίζει στον άνθρωπο ψυχική γαλήνη και ηρεμία. Ένας περίπατος στο δάσος, μια βόλτα δίπλα στη θάλασσα μας ωφελεί ιδιαίτερα τη σημερινή εποχή, χαρίζοντάς μας πνευματική διαύγεια. Η επαφή με τη φύση κάνει τον άνθρωπο πράο και ήρεμο, συναισθηματικό, λεπτό ενώ τον ωφελεί άμεσα και από πλευράς υγείας. Ο καθαρός αέρας της εξοχής τον αναζωογονεί και συντελεί στη διατήρηση της υγείας και της ευρωστίας του.
– Πιστεύετε ότι στη χώρα μας γίνονται αρκετές δράσεις με στόχο την διατήρηση και την βελτίωση του περιβάλλοντός της; Συμμετέχει ενεργά το κράτος σε αυτό τον σκοπό;
– Δεν θα το έλεγα… Στην Ελλάδα, προβλήματα, όπως το οικολογικό, είναι απλά της «μόδας», πολύς λόγος, χωρίς τίποτε το σοβαρό στην πράξη. Συγχρόνως, έχουν συναφθεί αυτοί οι προβληματισμοί με ιδεολογικούς προσανατολισμούς διαφόρων πολιτικών, κυρίως αριστερών κινημάτων. Δυστυχώς, το φαινόμενο της μόλυνσης και της ρύπανσης του περιβάλλοντος δεν είναι μόνο ελληνικό. Έχει πάρει διεθνείς διαστάσεις και επιβάλλεται όλα τα κράτη από κοινού να ενώσουν τις προσπάθειές τους σε μια παγκόσμια σταυροφορία για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος ώστε να μη γίνει ο πλανήτης μας μια μέρα γη κλαυθμώνος. Θεωρώ ότι η πολιτεία πρέπει να λάβει πιο δραστικά μέτρα, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα όπου η μόλυνση από τα αυτοκίνητα και τη θέρμανση είναι πολύ μεγαλύτερη. Να μην χορηγεί άδειες δημιουργίας μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων κοντά σε παραλίες με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται η φυσιογνωμία του τοπίου. Να φροντίζει τα διατηρητέα αρχοντικά και να μην τα εγκαταλείπει στη φθορά του χρόνου διατηρώντας την αισθητική του περιβάλλοντος. Τέλος, τα σκουπίδια να μην παραμένουν έκθετα για αρκετές ημέρες και να γίνονται εστίες μόλυνσης. Όλα αυτά είναι μέτρα επείγοντα και αποτελούν πρωταρχικό καθήκον της κάθε κυβέρνησης, αν θέλουμε να ζούμε σε έναν κόσμο πολιτισμένο και σε ένα περιβάλλον υγιεινό και όμορφο.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΘΕΜΑΤΑ
-
✔ Προδημοσίευση: Τέσσερα ανέκδοτα ποιήματα του Θεοχάρη Παπαδόπουλου
[Aπό την ποιητική συλλογή “Ζηλεύω τα βράχια”, που θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις “Μανδραγόρας”] ΤΑ ΒΡΑΧΙΑ Τεράστια βράχια, ορθώνονται με θάρρος. Δεν τα τρομάζουν κεραυνοί, βροχές δεν τα φοβίζουν. Χίλιες ρωγμές, βαθιές πληγές, άνοιξε ο χρόνος
Περισσότερα -
Ποίηση: “Στην αγκαλιά άκτιστου”
Του Ανδρέα Γ. Λίτου // * ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΑΚΤΙΣΤΟΥ Μπορούμε μόνοι μας να φτάσουμε και τόσες κακοτοπιές μέσα από κινδύνους αιώρησης Τα φαντάσματα της απουσίας θα αντισταθούν. Θα παλέψουμε με τόσους εχθρούς, κυρίως με τον άλλο
Περισσότερα -
✔ Περί Ποίησης | Βάσια Καλογεράκου: «Η ποίηση ερμηνεύεται, επομένως, υπό αυτή την έννοια, ναι, είναι χρησμική. Ένα άλλο θέμα που γεννάται ωστόσο είναι πότε ερμηνεύεται και πότε παρερμηνεύεται…»
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα «Δεν είμαι βέβαιη αν υπάρχει —μελετώντας τη μεγάλη εικόνα, μπορεί να πει κανείς ότι συναντάει τουλάχιστον συγκοινωνούντα μοτίβα στην ποίηση. Νομίζω πως έχω, ναι —τον χρόνο (είτε ως πλάστη, είτε ως «ληστή»), τον τόπο
Περισσότερα -
Διήγημα: “Έκπτωτοι άγγελοι”
του Θεόδωρου Πρίντζη // * Όταν έφθασα στο χωριό είχα ήδη περιπλανηθεί τόσο πολύ στην ύπαιθρο , που είχα αγριέψει, από την πείνα , το φόβο και την αϋπνία. Είχα μέρες να δω άνθρωπο και είχα την εντύπωση ότι
Περισσότερα -
Η μηχανή λήψης της μνήμης στην πεζογραφία
Γράφει ο Γιάννης Χρυσανθόπουλος // * Έλενα Χουζούρη «Στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», εκδ. Πατάκη Την υποκειμενικότητα στην ιστορία πραγματεύεται η Λουίζα Πασσερίνι στο βιβλίο της: ΣΠΑΡΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ και υπότιτλο Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΩΣ ΒΙΩΜΕΝΗ ΕΜΠΕΙΡΊΑ (εκδόσεις
Περισσότερα -
«Μία μικρογραφία της Ελλάδας μετά τον εμφύλιο μέχρι το 2013, όπου το πολύχρωμο όνειρο του νέου αιώνα αποδεικνύεται ασπρόμαυρο με τάση να χάσει μέρος του λευκού»
Γράφει η Τζένη Μανάκη // Λένα Καλαϊτζή- Οφλίδη, Σίμος Οφλίδης «Ρετούς, το τρυφερό χάδι του ψέματος», Εκδόσεις Νησίδες, σελ. 292 «Η στιγμή της φωτογράφισης! Ένα ακατανόητο μαγικό κόλπο. Για λίγο, για ελάχιστο λίγο, έγινα εγώ ο μάγος, όχι
Περισσότερα -
H Σοφία Αγραπίδη στο εργαστήρι του συγγραφέα
ΑΝΑΤΟΛΗ ΨΥΧΗΣ, είναι ο τίτλος του πρώτου μου εκδοτικού βήματος από τις εκδόσεις «ΚΕΦΑΛΟΣ», που περιέχει πενήντα δύο ποιήματα σε συνδυασμό με κάποιες σκέψεις. Η ποιητική μου έκδοση κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες (στις 21 Ιανουαρίου) και
Περισσότερα
