Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Πεταλούδα σε πηγάδι
08/07/2015, 10:06 πμ

Πεταλούδα σε πηγάδι

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

«ΦΥΣΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, Εκδ. «Το Ροδακιό», σελ. 176

 

fysikes«Τέσσερις τοίχοι», το πρώτο του μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε το 2000, βραβεύτηκε, μεταφράστηκε και ξαναβραβεύτηκε, καθόρισε τις βασικές συγγραφικές εμμονές του και φανέρωσε μια σπάνια λογοτεχνική δύναμη, φωνή και αισθητική. Οξυδερκής παρατήρηση, πρωτοτυπία στην ιδέα, ιδιαίτερη ανάπτυξη στην πλοκή, μικρές εμφατικές λεπτομέρειες που κάνουν το καθημερινό να βαδίζει στο όριο του υπερβατικού και φανταστικού, κλειστοφοβικοί, ιδιαίτερα γοητευτικοί και παράξενοι ήρωες, και μια αίσθηση του χρόνου που αναγάγουν την ιστορία σε ζήτημα υπαρξιακό. Στους «Τέσσερις Τοίχους» ο Περικλής Ροδάκης, η κυνηγημένη ιστορία, ένα παράξενο σπίτι και μια σπάνια ποικιλία μελιού, πλοκή εν είδει παλίμψηστου, αποδεικνύουν την σπάνια ικανότητα του συγγραφέα να παρατηρεί όσα όλοι εμείς έχουμε μάθει να αγνοούμε ή να προσπερνάμε. Όπως «η Αινώ» το ξενοδοχείο στο επόμενο μυθιστόρημά του “Ο φιλοξενούμενος». Κεντρικό θέμα, μια παράξενη ιστορία μασονίας, όπου μια ομάδα διανοουμένων προσπαθεί να εξακριβώσει παρατηρώντας ανθρώπους με κάθε τίμημα τι ακριβώς είναι η ομορφιά, η ευφυία, το ταλέντο.

Το καινούργιο του βιβλίο «Φυσικές Ιστορίες» περιλαμβάνει έντεκα διηγήματα που συνδέουν τα ανθρώπινα με την φυσική τους υπόσταση. Οι ήρωές του, υποκείμενα και ταυτοχρόνως αντικείμενα ενός περιρρέοντος κόσμου τον καθορίζουν και καθορίζονται με άδηλους τρόπους, τελικά, απ’ αυτόν. Την εικονογράφηση υπογράφει η Ευφροσύνη Κ. Δοξιάδη. Στην πρώτη ιστορία «Η μυστική ρίζα» μια μυθική γιαγιά κληροδοτεί στον συνονόματο εγγονό της (Μάνθος που στην πραγματικότητα είναι Ανθός από το Ανθή) την ιδιαίτερη και ακατανόητη συνήθειά της να θάβει αντικείμενα «για να ρουφάνε την ευλογία του εδάφους» κι όταν ξεθάβονται να έχουν γίνει «καλύτερα». Το αποτέλεσμα, από ένα θαμμένο βιβλίο, ένα φυτό ουρανοκατέβατο. Στην δεύτερη ιστορία «Λόφοι στο χαρτί», η παράλληλη πορεία δύο ζωγράφων να ζωγραφίζουν αχειροποίητους «λόφους» με το βλέμμα, αλλά χρειάζεται απόλυτη προσήλωση και αφοσίωση όλο αυτό. Διότι η ιδιοφυία χάνεται έτσι και την αφήσουμε. Στην τρίτη ιστορία «Η Καρέκλα στο διάδρομο», μέσα από μια καρέκλα που στέκεται στο ίδιο σημείο για χρόνια, αναδεικνύεται η ψυχή των πραγμάτων. «Τ’ ασπρούδια’ στην τέταρτη είναι κάτι σατανικά, ακατανόητα, εκδικητικά δέντρα. «Οι σφήκες» στην πέμπτη αποδεικνύονται, επίσης, απειλητικές και εκδικητές και μπούμερανγκ στην εμμονή του βασικού ήρωα. «Η λίμνη» στην έκτη είναι ένας ολόκληρος υποβρύχιος κόσμος. Που δύσκολα ξεχνιέται και… ταξινομείται, ακόμα και στην μνήμη ενός που ο χρόνος ή ο ίδιος έχει αποφασίσει πια να ξεχάσει και να ξεχαστεί. Οι «Ερρικα και Ζοζέτ» στην έβδομη είναι μια γυναίκα και ένας σκύλος που ζουν και σχεδόν πεθαίνουν μαζί. Εστω, όταν χαθεί πια και η πράσινη φούστα της Ερρικας. «Η φωλιά» στην όγδοη είναι επίσης «μια κακή φωλιά» απ’ την οποία ουδείς βγαίνει αλώβητος.

Η ένατη ιστορία «Πεταλούδα σε πηγάδι» αφορά έναν καταστροφέα κήπων και μια μεσόκοπη που αποφασίζει παράδοξα να τον εκδικηθεί. Η δέκατη ιστορία, «Μια μεταμόρφωση», αναφέρεται σε έναν άνθρωπο που έγινε δέντρο. Η ενδέκατη ιστορία «Το φως, το σκοτάδι» είναι τα «παιχνίδια της νύχτας», μια σειρά από νυχτερινές συναντήσεις ανθρώπων που συναντιούνται μέσα από ένα περιοδικό. Και οι εναλλαγές που συνυπάρχουν στην ανθρώπινη ψυχή. Πατώντας εξάλλου στο όριο φανταστικού και πραγματικού, ο συγγραφέας αυτό ακριβώς εξερευνά και φωτίζει, την ανθρώπινη ψυχή, το αθέατο, που περιβάλει κι αυτή, και τα πράγματα, και την φύση. Με έναν τρόπο «αφύσικο», τελικά, κατά βάση, και υπερβατικό. Διότι η δύναμη της φύσης και της βούλησης, ο έρωτας και η εκδίκηση, τα σημάδια τουχρόνου, η ηδονή και η οδύνη, η νομοτέλεια που διέπει φύση και ανθρώπινη ζωή, είναι από τα αναλλοίωτα του κόσμου τούτου, ακόμα κι όταν στην άδηλη μορφή τους την αθέατη, μας διαφεύγουν. Έντεκα διηγήματα, απρόβλεπτα και απρόσμενα, αφύσικα, γοητευτικά και υπερβατικά.

 

xaztz2

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top