Δημοσιογραφία, ιστορίες και πραγματικότητα
Γράφει ο Μίνως – Αθανάσιος Καρυωτάκης //
«Φύλλο μηδέν» του Ουμπέρτο Έκο, Εκδ. Ψυχογιός, σελ. 248
Στο Μιλάνο του 1992 ένας αποτυχημένος γραφιάς, ο Κολόνα, επιβιώνει μέσω διαφόρων δουλειών όπως το να μεταφράζει και να γράφει κείμενα για άσημες εφημερίδες και εκδοτικούς οίκους. Το όνειρό του είναι να γράψει το δικό του βιβλίο, που θα τον κάνει γνωστό σε όλη την υφήλιο, βοηθώντας τον παράλληλα να πάψει να γράφει για άλλους συγγραφείς ως ghost writer τα βιβλία τους. Στα πενήντα του θα δεχτεί μια αλλόκοτη πρόταση και θα αποφασίσει να συμμετάσχει σε μια πρωτόγνωρη επιχείρηση: «Το Αύριο» είναι μια εφημερίδα που δεν θα κυκλοφορήσει ποτέ, αλλά έχει σαν στόχο να ρίξει λάδι στη φωτιά και να προκαλέσει εκείνους που βρίσκονται στα ανώτερα κλιμάκια της κοινωνίας του Μιλάνο. Όμως, ο Σιμέι, που διευθύνει την εφημερίδα, έχει προσλάβει τον Κολόνα και για έναν ακόμα λόγο, για να γράψει αντί για εκείνον ένα βιβλίο το οποίο θα περιγράφει αναλυτικά τη δουλειά που γίνεται στην πρωτότυπη αυτή εφημερίδα με απώτερο στόχο τον εκβιασμό του επιχειρηματία που χρηματοδοτεί την εφημερίδα «Αύριο». Τι ακριβώς θα κάνει ο Κολόνα και ποιος θα είναι ο ρόλος μιας δημοσιογράφου που ειδικεύεται στα Ζώδια, καθώς και του συναδέλφου της που είναι μετρ στην αποκάλυψη σκανδάλων;
Ο Ουμπέρτο Έκο δημιουργεί για μια ακόμα φορά ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα. Αρχικά, καταφέρνει μέσω των συζητήσεων των συντακτών να παρουσιάσει πολλά κομμάτια από τη σύγχρονη ιστορία της Ιταλίας. Από τη μαφία και τις ακροδεξιές οργανώσεις ο αναγνώστης μεταφέρεται στον Μουσολίνι και στα διάφορα συνταρακτικά σκάνδαλα της γειτονικής χώρας. Επιπλέον, ο δαιμόνιος συγγρφέας κατορθώνει να κριτικάρει την Ιταλία του τότε και του τώρα, προκαλώντας έντονο προβληματισμό. Είναι η ιστορία η πραγματικότητα ή μήπως έχει γραφτεί όπως θέλει η καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων; Και ποιος είναι ο ρόλος της δημοσιογραφίας και της πληροφορίας;
Το μυθιστόρημα του Έκο είναι γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση και η εξαιρετική ικανότητα του χειρισμού του γραπτού λόγου του συγγραφέα μεταφέρει μονομιάς τον αναγνώστη στην Ιταλία εκείνης της περιόδου. Υπάρχουν κομμάτια αφήγησης τα οποία βρίθουν από υπερβολικές λεπτομέρειες, οι οποίες όμως είναι αναμενόμενες σ’ ένα έργο του Έκο και στην προκειμένη περίπτωση δένουν αρμονικά με το υπόλοιπο δημιούργημα. Ίσως, να είναι και ο λόγος για τον οποίο το τέλος της ιστορίας φαντάζει απλό, μα συνάμα εξαιρετικά ευφυές και συγκλονιστικό. Εδώ, θα πρέπει να αναφερθεί ότι γίνεται και μια έντονη αναφορά στη συνωμοσιολογία, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει έρθει στο προσκήνιο. Πολλές συνωμοσίες βασίζονται σε πραγματικά περιστατικά και όταν αυτές αναμειγνύονται μαζί με τις ειδήσεις συνθέτουν ένα συνονθύλευμα που συγχύζει τους πολίτες και τους καθιστά ανίκανους να αναζητήσουν την αλήθεια.
Εν ολίγοις, το «Φύλλο μηδέν» είναι ένα ευφυές δημιούργημα το οποίο ανταποκρίνεται στη φήμη του συγγραφέα του. Βομβαρδίζει τον αναγνώστη με πληροφορίες και εκδοχές, ενώ καταφέρνει να τον κάνει να αμφιβάλλει ακόμα και για την πραγματικότητα. Τέλος, μπορεί να αποτελέσει ένα απαραίτητο εγχειρίδιο για την κακή δημοσιογραφία ή αλλιώς, σε μερικές περιπτώσεις, τη δημοσιογραφία του σήμερα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ: Ένας ευθύς πολιτικός λόγος, ένα άλλο ήθος ξεχασμένο
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // Γιώργος Δουατζής: “Πορτρέτα μιας άλλης εποχής” εκδόσεις Κάκτος Πέντε προσωπικότητες πολιτικών (Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης, Μελίνα Μερκούρη, Λεωνίδας Κύρκος) παρουσιάζονται στο βιβλίο του Γιώργου Δουατζή (εδώ με την ιδιότητα του δημοσιογράφου)
Περισσότερα -
Ποίηση: “Γηραιά ήπειρος”
Της Σοφίας Σκλείδα // * Αγκομαχά η ψυχή Τρέμει το δοξάρι της Ιερά βέλη εξαπολύονται σε μαντεία ανέκφραστων προφητειών Ικέτιδες, μνηστήρες και πάμπτωχοι θεοί διατρέχουν τη γηραιά ήπειρο Και εμείς πενθούμε την τραγική μοίρα μας Αυτή που μας κληροδότησαν
Περισσότερα -
Διπλή ανάγνωση: Ανατομία μιας ανεξερεύνητης σχέσης
Γράφει ο Βασίλης Βασιλικός // και ο Τρύφων Ζαχαριάδης // «Η επιστροφή του άνδρα», Ελισάβετ Μπαρμπαλιού, εκδ. Πεδίο, 2017, σελ. 414 Η κριτική του Βασίλη Βασιλικού: «Το άκρως ενδιαφέρον δοκίμιο, ευανάγνωστο κι από τον ελάχιστα
Περισσότερα -
Πολυφασματική θέαση της σύγχρονης τουρκικής κοινωνίας
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // Σινέ Εργκιούν, «Τσικαντί». Μετάφραση: Αλεξάνδρα Παπαμανώλη, Εκδόσεις Βακχικόν. Αθήνα, 2021 Είκοσι τρία εν συνόλω διηγήματα περιλαμβάνονται σε τούτη τη συλλογή της Σινέ Εργκιούν, που είδε το φως της δημοσιότητας πρόσφατα από
Περισσότερα -
Διήγημα: «Η Μαράουι και ο ταξιδιώτης»
Του Αναστασίου -Μάριου Μιχαηλίδη // Κάποτε υπήρχε μια μακρινή πόλη , που την έλεγαν «Μαράουι». Ήταν πάντοτε ευχάριστη και όλοι την αγαπούσαν. Η γη και το νερό δεν έλειψαν ποτέ από τους ανθρώπους Τα
Περισσότερα -
Ποίηση: «Ποιος είμαι;»
Του Κνάκαλου // * Είμαι εγώ ή δεν είμαι; Είμαι ό,τι πιστεύω ή ό,τι σου φαίνεται; Να ψάξω μήπως είμαι αντίγραφο κι αν χαθώ, πως θα μ’ αναζητήσεις; Εαυτέ μου, πως παραμορφώθηκες, και μου λένε,
Περισσότερα -
ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΣ: Η προ-ιστορία του προεδρικού θεσμού
του Τάκη Κατσιμάρδου // Μ΄ αφορμή την ανάδειξη του έβδομου μεταπολιτευτικού Προέδρου της Δημοκρατίας μετά τους Μ. Στασινόπουλο Κ. Τσάτσο, Κ. Καραμανλή, Χρ. Σαρτζετάκη, Κ. Στεφανόπουλο και Κ. Παπούλια, ας ρίξουμε μερικές ματιές στην (προ) ιστορία του θεσμού.
Περισσότερα
