Fractal

Το τρίτο Στεφάνι. Μια παράσταση που θα ανέβει από την 1η ως τις 5 Απριλίου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Από την Αντιγόνη Καράλη //

 

Το προσωπικό συνδιαλέγεται με το κοινωνικό και εθνικό παρελθόν, την ιστορία της Ελλάδας των νεότερων χρόνων, η οποία βρίθει από ένδοξες αλλά και τραγικές στιγμές. Μία ερμηνεία στο παρόν της κρίσης αξιών και ταυτότητας τού σήμερα μέσα από μία κωμικοτραγική ταχτσική ιστορία τού χθες, παρουσιάζεται στη σκηνή του Δημοτικού  Θεάτρου Πειραιά από τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (ΘΟΚ), από την 1η  έως τις 5 Απριλίου.  Ο  Τάκης  Τζαμαργιάς  σκηνοθετεί το «Τρίτο Στεφάνι»,  το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Κώστα Ταχτσή, έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς της νεοελληνικής πεζογραφίας, σε δραματοποίηση Σάββα Κυριακίδη και μουσική Ευανθίας Ρεμπούτσικα.

 

To trito stefani 4a

 

Μέσα από τις μνήμες και τις αφηγήσεις δύο γυναικών, της Εκάβης (Αννίτα Σαντοριναίου) και της Νίνας (Στέλα Φυρογένη), ο συγγραφέας σκιαγραφεί τον χαρακτήρα του νεοέλληνα μικροαστού, όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά το πρώτο μισό του περασμένου αιώνα. Πάθη, παράνομοι έρωτες, ματαιώσεις, ψέματα, απογοητεύσεις, θάνατοι συνθέτουν το παρελθόν των εμβληματικών αυτών γυναικών, αποκαλύπτοντας έτσι την παθογένεια των νεοελλήνων να απελευθερωθούν από τις καταπιεστικές δομές της οικογένειας και κοινωνίας.

«Πάντα αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση και ένα μεγάλο στοίχημα το να καταφέρεις να μεταφέρεις στη σκηνή ένα εμβληματικό λογοτεχνικό κείμενο, χωρίς να προδώσεις τις προσδοκίες και τις εικόνες που έχει σχηματίσει ο θεατής ως αναγνώστης, να μην περιοριστείς σε αυτό και να αποτυπώσεις κάτι πιο συλλογικό. Κάτι δηλαδή που υπερβαίνει το θέατρο του μυαλού» σημειώνει ο σκηνοθέτης για την πρόκληση να ανεβάσει το «Τρίτο Στεφάνι». «Οι εμβληματικές φιγούρες των δύο γυναικών, η θερμοκρασία της γλώσσας και των γεγονότων του έργου σε μία εποχή κρίσης αξιών και επαναπροσδιορισμού ταυτότητας γρήγορα παραμέρισε τις όποιες επιφυλάξεις… Εκεί που νόμιζα ότι έχουμε προχωρήσει και ότι όλα αυτά τα έχουμε αφήσει πίσω μας, δυστυχώς ακόμα ισχύουν και ότι καλώς ή κακώς τελικά είμαστε δέσμιοι κάποιων νημάτων της μεταπολεμικής Ελλάδας».

Η Αννίτα Σαντοριναίου, μία σπουδαία ηθοποιός, που δεν έχουμε την ευκαιρία να απολαμβάνουμε τακτικά στην Ελλάδα, υποδύεται την εμβληματική κυρά Εκάβη του έργου. «Η κυρά Εκάβη δεν είναι μόνο ένας ρόλος, δεν είναι η υποκριτική αποτύπωση μίας γυναίκας ή ακόμα και πολλών γυναικών που γνωρίζουμε. Είναι η Ελλάδα. Έτσι τη θέλει ο Ταχτσής, της δίνει το όνομα μίας αρχετυπικής μάνας, της Εκάβης, και την ξαναβαφτίζει “στο δικό του σήμερα” κυρά Εκάβη. Είναι το αρνί και το τέρας, διάβολος και αγία, πολυμήχανη και αγαθιάρα, ποταπή και ανωτέρα, αγράμματη και σοφή. Είναι η Ελλάδα του φωτός και του μεγαλειώδους και η Ελλάδα του σκότους και του τσιφτετελληνισμού. Μ’ αυτά τα χρώματα προσπάθησα να την κεντήσω την Εκάβη. Με του Ταχτσή τα χρώματα», λέει. «Ερωτεύτηκα το κείμενο του Σάββα Κυριακίδη κεραυνοβόλα. Το θεατροποιημένο κείμενό του ενέπνεε για όλα. Αυτή ήταν η αφετηρία» συνεχίζει. «Και η εμπειρία του ταξιδιού με τον Τάκη Τζαμαργιά, μεγάλη απόλαυση και βαθειά οδύνη. Και συνειδητότητα… Ένα ταξίδι με τα όλα του… στο κακοτράχαλο αλλά και απρόσμενα υπέροχο “σώμα και αίμα της Ελλάδας”. Όλοι μαζί το μεταλάβαμε. Για μένα το ταξίδι αυτό με την κυρά Εκάβη και το “Τρίτο Στεφάνι”, είναι ένα προσκύνημα – μετά από τριάντα τρία χρόνια που λείπω απ’ την Ελλάδα – στην Ελλάδα μου».

 

To trito stefani 6

 

Μία εκ νέου («και απνευστί, μετ’ εκπλήξεως μου» όπως τονίζει) ανάγνωση του βιβλίου ήταν αρκετή για να φανερώσει στη Στέλλα Φυρογένη τη «λησμονημένη γοητεία του». Στο επίκεντρο, δύο «στιβαρές γυναικείες μορφές, παλλόμενες από ζωντάνια και φρεσκάδα ακόμα και σήμερα, ξετυλίγουν τολμηρά και με απλότητα το κουβάρι του πολυπρόσωπου οικογενειακού δράματος – και μαζί ένα βασανισμένο κομμάτι της ιστορίας της Ελλάδας που παραπαίει ανάμεσα σε πολέμους – με έναν λόγο χειμαρρώδη, μία γλώσσα πλούσια και ιδιαίτερη που μου ξύπνησε μνήμες μακρινές αλλά απερίγραπτα οικείες», υπογραμμίζει. Η παράσταση αναδεικνύει «το πάθος, το χιούμορ, τη συγκίνηση που απορρέουν από το κείμενο, βασιζόμενοι στην  “ανθρωπιά” των χαρακτήρων μας, αφήνοντας στην άκρη τύπους και καρικατούρες». Όσο για τον ρόλο της, αυτόν της Νίνας Αραβαντινού, που «αν το επιτρέψουν οι παπάδες θα πάρει και τέταρτο άντρα, έτσι, για να σκάσεις!», είναι μια ηρωίδα πλασμένη με «υλικό απ’τη φαντασία και την πραγματικότητα, αφηγητής αλλά και ενεργός ρόλος, στην ουσία ο “ξενιστής” του συγγραφέα, το θεατρικό – γυναικείο του – κοστούμι, για να αντιμετωπίσει για άλλη μία φορά τους δαίμονές του.

 

Η ταυτότητα της παράστασης

Σκηνοθεσία: Τάκης Τζαμαργιάς. Δραματοποίηση: Σάββας Κυριακίδης. Μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα. Σκηνικά: Εδουάρδος Γεωργίου. Κοστούμια: Λάκης Γενεθλής. Κινησιολογία: Λία Χαράκη. Στίχοι του τραγουδιού: Θοδωρής Γκόνης. Ερμηνεύουν (με σειρά εμφάνισης): Ανδ.Τσέλεπος, Στ.Φυρογένη, Ι.Σιαφκάλη, Αν.Χαραλάμπους, Ηρ.Μιλτιάδους, Θ.Χριστοδουλίδου, Σ.Σταυράκης, Δ.Αντωνίου, Ζ.Κυπριανού, Ντ.Λύρας, Π.Σάββα, Αν.Σαντοριναίου, Λ.Ζήκος, Έλ.Δημητρίου, Κ.Παυλίδου, Χρ.Χριστόφια, Ερ.Κυριαζή, Π.Λάρκου, Κρ.Παπαδοπούλου, Ν.Χαραλάμπους, Γ.Κυριάκου. Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, παραστάσεις 1-5/4.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top