Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το ιδιόρρυθμο σύμπαν του Πανκέικ
21/11/2018, 10:41 πμ

Το ιδιόρρυθμο σύμπαν του Πανκέικ

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Breece d’ J. Pancake «Τριλοβίτες», Μετάφραση: Γιάννης Παλαβός, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 240

 

Ο συγγραφέας με το μακρύ και παράξενο όνομα Μπρις Ντι Τζέι Πανκέικ (Breece D’J Pancake) πρόλαβε να κυκλοφορήσει (ή να γράψει χωρίς να εκδοθούν άμεσα) ελάχιστα διηγήματα πριν βάλει τέλος στη ζωή του σε ηλικία 26 ετών με τη βοήθεια ενός κυνηγετικού όπλου. Τα σωσμένα διηγήματα του Πανκέικ κυκλοφόρησαν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο με τον τίτλο «Τριλοβίτες» και σε μετάφραση του συγγραφέα Γιάννη Παλαβού. Πρόκειται στην ουσία για τη μοναδική έκδοση που συγκεντρώνει όχι μόνο τα λιγοστά διηγήματα του Πανκέικ που δημοσιεύθηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά αλλά και όλα τα υπόλοιπα που δεν είχαν δει ποτέ το φως της δημοσιότητας.

Για την αμερικάνικη λογοτεχνία ο Πανκέικ αρκετά μετά το θάνατο του αναγνωρίστηκε δίκαια ως ένα μεγάλο (και πρόωρα) χαμένο ταλέντο της γραφής. Το βιβλίο φέρνει μια παράξενη αύρα στον αναγνώστη ακριβώς επειδή το σύμπαν του Πανκέικ είναι πολύ ιδιόρρυθμο χωρίς να είναι προσωπικό. Πηγή έμπνευσης για το σύνολο σχεδόν των διηγημάτων είναι η ζωή στη Δυτική Βιρτζίνια των Ηνωμένων Πολιτειών. Όπως οι περισσότερες επαρχίες της χώρας και η ζωή μακριά από τα αστικά κέντρα διαπιστώνουμε μέσα από τις διηγήσεις του συγγραφέα ότι ούτε η Δυτική Βιρτζίνια αποτελεί την εξαίρεση. Ήρωες και αντιήρωες εγκλωβισμένοι μέσα στην πνιγηρή καθημερινότητα τους, καταπιέζονται από μια πεισματικά επαναλαμβανόμενη ρουτίνα, καταπιάνονται ορισμένες φορές με παράξενες ασχολίες, ζουν, ερωτεύονται, πεθαίνουν χωρίς ποτέ οι περισσότεροι να πετύχουν αυτό που ονειρεύονται: Να δραπετεύσουν από τον ασφυκτικό μικρόκοσμο της Αμερικάνικης επαρχίας. Οι χαρακτήρες που επέλεξε ο Πανκέικ είναι στην πλειοψηφία τους άγουροι, ανώριμοι, ανεπαρκείς, ο αναγνώστης μπορεί εύκολα να φανταστεί ότι σε ορισμένους κρύβονται στοιχεία του ίδιου του συγγραφέα που φυσικά ήταν γέννημα θρέμμα της Βιρτζίνια. Πολλές φορές στο τέλος της ανάγνωσης ενός διηγήματος βίωνα την αίσθηση ότι κάπου κάτι είχα χάσει από την πολύ σύνθετη εξέλιξη των χαρακτήρων μέσα σε λιγοστές σελίδες. Η φτώχια της περιοχής και των ανθρώπων της είναι στοιχεία που τα βρίσκει κανείς σε κάθε σχεδόν σελίδα και δείχνουν να έχουν άμεση επίδραση όχι μόνο στην πορεία των διηγημάτων αλλά και στον ίδιο τον συγγραφέα. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Πανκέικ είναι τραχιά, ιδιόρρυθμη με πολλούς τοπικούς ιδιωματισμούς που ο μεταφραστής μας ενημερώνει ότι προσπάθησε να αποδώσει όσο πιο πιστά με το πνεύμα της ντοπιολαλιάς μπορούσε αν και το εγχείρημα δεν ήταν εύκολα. Πάντως, ο Γιάννης Παλαβός κατάφερε να ολοκληρώσει μια απαιτητική μετάφραση προσθέτοντας στο τέλος του βιβλίου και ένα απόλυτα κατατοπιστικό ‘’ένθετο’’ πληροφοριών για τη σύντομη ζωή του Πανκέικ.

 

Breece d’ J. Pancake

 

Σε πολλά σημεία του βιβλίου ο Πανκέικ μοιάζει να φλερτάρει έντονα με τη γραφή του Στάινμπεκ ή του Χεμινγουέι αν και στα περισσότερα σημεία προτιμάει σαφώς πιο ρεαλιστικές προσεγγίσεις. Το σίγουρο είναι ότι ο Πανκέικ με ένα μικρό σε μέγεθος έργο συνεχίζει να αποτελεί και θα αποτελεί δια παντός ένα αναπάντητο what if. Κανείς δεν μπορεί να μαντέψει τη συγγραφική εξέλιξη του και αν τα επόμενα βήματα του θα τον οδηγούσαν σε ακόμη ψηλότερα επίπεδα. Απάντηση που γίνεται ακόμη πιο δύσκολη αν αναλογιστεί κάποιος τη μονοδιάστατη θεματολογία του σε όσα άφησε πίσω του.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top