Fractal

9 Σεπτεμβρίου – Ανρί ντε Τουλούζ Λωτρέκ 

Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα //

 

Ανρί ντε Τουλούζ Λωτρέκ που έφυγε σαν σήμερα το 1901, ήταν Γάλλος ζωγράφος, χαράκτης, εικονογράφος και σχεδιαστής, του οποίου η εμβάθυνση στην πολύχρωμη και θεατρική παριζιάνικη ζωή στα τέλη του 19ου αιώνα, έδωσε μία συλλογή από συναρπαστικές, κομψές και προκλητικές εικόνες της σύγχρονης και μερικές φορές παρακμιακής ζωής εκείνης της εποχής.

 

 

Οι γονείς ήταν πρώτα ξαδέρφια, πρακτική που ήταν ευρύτερα διαδεδομένη εκείνη την εποχή προκειμένου να διατηρηθεί η περιουσία της οικογένειας μεταξύ των μελών της. Το γεγονός αυτό ωστόσο οδηγούσε σε γενετικές ανωμαλίες, όπως και στην περίπτωση του Λωτρέκ, του οποίου τα πόδια σταμάτησαν να αναπτύσσονται φυσιολογικά, μετά από ρήξεις που υπέστη στο αριστερό και δεξί του πόδι, σε ηλικία 12 και 14 ετών αντίστοιχα. Το ύψος του Λωτρέκ έφθανε μόλις το 1,5 μέτρο ενώ σε αντίθεση με τα πόδια του, το υπόλοιπο σώμα του είχε φυσιολογική ανάπτυξη.

Σπούδασε στο Παρίσι και το 1885 είχε ήδη δικό του εργαστήρι στη Mονμάρτη, Γνώριζε καλά το έργο των ιμπρεσιονιστών και ο πρώτος του πίνακας («Το τσίρκο Φερνάντο», 1888) θύμιζε από μορφική άποψη τον Μανέ, τον Ντεγκά και τον διάσημο την εποχή εκείνη σχεδιαστή αφισών Ζιλ Σερέ. Στις σπουδές του για το καμπαρέ «Μουλέν Ρουζ» και το καμπαρέ του τραγουδιστή Αριστίντ Μπριάν παρατηρεί κανείς το ίδιο ενδιαφέρον για τις «εξωτικές» σιλουέτες. Το έργο του «Η Ζαν Αβρίλ στη σκηνή του “Μουλέν Ρουζ”» (1892) αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των κραυγαλέων χρωμάτων, των έντονων περιγραμμάτων και των θεατρικών φωτισμών, που χαρακτηρίζουν το ύφος του.

Οι περισσότερες από τις τραγουδίστριες και τις χορεύτριες που απεικονίζονται στους πίνακές του ήταν προσωπικές του φίλες, καθώς δεν έπαψε ποτέ ν’ αποτελεί ο ίδιος αναπόσπαστο κομμάτι του κόσμου και της κοινωνίας που απαθανάτισε. Όπως και ο Ντεγκά, δούλεψε με μεγάλη ποικιλία υλικών και, ήδη από το 1891, η φήμη του ως σχεδιαστή αφισών και γενικά λιθογραφιών υπήρξε μεγάλη. Τον Φεβρουάριο του 1899, τον έπιασε μια οξεία κρίση ντελίριου. Την επόμενη τον έκλεισαν σε άσυλο. Όταν συνήλθε έστειλε γράμμα στον πατέρα του λέγοντας:………. “Μπαμπά είμαι κλεισμένος στη φυλακή και όλο το είναι μου πεθαίνει σιγά σιγά”. Ήθελε με κάθε τρόπο να βγει από το άσυλο και για να αποδείξει την πνευματική του διαύγεια, ζωγράφισε από μνήμη σκηνές τσίρκου και οι γιατροί του έδωσαν εξιτήριο. Όταν βγήκε από το «άσυλο και οι γιατροί ανέθεσαν σε ένα μακρινό συγγενή του καλλιτέχνη να τον φροντίζει αλλά όταν επέστρεψε στο Παρίσι, ξαναβρήκε τις παλιές του συνήθειες. Για να μην τον καταλάβει ο επιτηρητής του, σκέφτηκε να αγοράσει ένα κούφιο μπαστούνι μέσα στο οποίο έκρυβε περίπου μισό λίτρο αλκοόλ. Ωστόσο, οι δυνάμεις του τον εγκατέλειπαν ολοένα και περισσότερο.

Το ύφος του άσκησε σημαντική επίδραση σε καλλιτέχνες τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους, όπως οι Βαν Γκογκ, Σερά και Ρουό, ενώ τα έργα του θεωρούνται γενικά ως μία από τις πιο χαρακτηριστικές εκδηλώσεις της έντασης εκείνης και του εξωτισμού που σάρωσαν την Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα και περιγράφονται συνήθως με τον όρο «fin de siècle». Τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε από μικρός σε συνδυασμό με τον αλκοολισμό και τη σύφιλη από την οποία έπασχε, τον οδήγησαν στο θάνατο στις 9 Σεπτεμβρίου 1901, σε ηλικία μόλις 37 ετών.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top