Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Κρυφές πνοές, σαν φιλιά
13/12/2017, 12:05 πμ

Κρυφές πνοές, σαν φιλιά

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Άγης Μπράτσος «Τόσα λόγια», εκδ. Κέδρος, 2012

 

Με τόσα λόγια
ντυμένο το αίσθημα
για να γυμνωθεί. 

 

Στο έκτο ποιητικό βιβλίο του ο Άγης Μπράτσος επιλέγει να μας κοινωνήσει διανοητικές και συναισθηματικές εμπειρίες μέσω του χαϊκού. Στην αρχή του βιβλίου ο στίχος του Walt Whitman ”(Leaves of Grass,”Song of Myself): ”When I give, Ι give myself”. Για όσους αναγνώστες δεν θυμούνται ακριβώς, το χαϊκού (ιαπ.: 俳句, “αστείος στίχος”) είναι μια ιαπωνική ποιητική φόρμα.

Παραδοσιακά αποτελείται από τρεις ομάδες των 5, 7, 5 συλλαβών, οι οποίες τοποθετούνται σε τρεις στίχους για έμφαση ή σε έναν, χωρισμένο με κενά. Το χαϊκού είναι με συνολικά 17 συλλαβές η πιο σύντομη μορφή ποίησης στον κόσμο. Πειθαρχώντας λοιπόν στην φόρμα του ιδιαίτερου αυτού είδους (κάνοντας μόνο κάπου καπου μικρές παρατυπίες στη μορφή), ο Μπράτσος πετυχαίνει να μεταδώσει μεγάλες αλήθειες, κάνοντας ταυτόχρονα τον αναγνώστη να αισθανθεί! Λιτός και σαφής εκ των πραγμάτων, ουσιαστικός, άκρως στοχαστικός και διαυγής, δίνει τίμια την μάχη του με την καθαρότητα και τη λευκότητα και την κερδίζει. Φιλοσοφεί ποιητικά πάνω στην τέχνη, τη ζωή, τον έρωτα, την φύση και ερεθίζει στο έπακρο τη σκέψη μας. Τα ”Τόσα Λόγια” ακουμπούν την ψυχή μας, μάς δίνουν τροφή για τόσες σκέψεις και τέτοιο προβληματισμό που είναι σαν αόρατα να ξαναγράφουμε το βιβλίο μέσα μας.

Συμπυκνωμένη σοφία, καθολικά τα μηνύματα…. Χαϊκού που αξίζουν να διαβαστούν ξανά και ξανά.

Για το σώμα ”κιχ”.
Πνευματικοί άνθρωποι
λεν και ξενοιάζουν. 

Τότε πεθαίνεις.
Όταν το αδύνατο
αδύνατο λες.

Όλο ζητάμε
αλήθειες. Μα η ζωή
φλερτάρει μύθους.

 

Με λέξεις οικείες ανοίκειο το βλέμμα του ποιητή…. 


Πραγματικότης
Πεδίο διασάλευσης
για τις αισθήσεις.

 

Ουκ ολίγες φορές συνδιαλέγεται με τη Φύση και τα στοιχεία της:

 

Χιονοστρόβιλος.
Μια πλημμυρίδα χάους
χωρίς φανφάρες.

Ο ανθόκηπος
πλήρης νοήματος και
ασυγκίνητος.

Κι όμως το σύμπαν
κυρίως υποθάλπει
τόση έπαρση.

 

Άγης Μπράτσος

Κάποιες φορές ”παίζει” με τις λέξεις, γίνεται κάπως ειρωνικός, ανάλαφρος και χιουμοριστικός, εναλλάσσοντας το ύφος του:

 

Με μύγες παχιές
σαν τί να θες Αύγουστε;
Καιρός να φεύγεις.

Πολύ εκτιμώ
στη λύπη τη διάρκεια.
Ποτέ δε λείπει.

Τί λες τζιτζίκι
η κάθε μέρα γιορτή;
Δεν θα ‘σαι καλά.

 

Κάποια χαϊκού είναι αυτοαναφορικά, αφού έχουν να κάνουν με την ποιητική τέχνη, τον ποιητή, το ποίημα. Είναι σαν μικρά ποιητικά δοκίμια-ορισμοί, ή και αφορισμοί, πραγματικά κοσμήματα. Η ακρίβεια του Μπράτσου είναι εκπληκτική. Η οικονομία του επίσης. Τίποτα λάθος, τίποτα περιττό, τίποτα φλύαρο μέσα στα χαϊκού του. Όλα έχουν την λειτουργική τους θέση. Αόρατες διακειμενικότητες, αποστάγματα ομορφιάς και φωτός:


Για τους ποιητές
σκότος, φως ίσον ρυθμός.
Ουδέν προφανές.

Με την ποίηση
διαστέλλεις τα όρια
του ασύλληπτου.

Με την ποίηση
κανένα πια νόημα
δεν είναι αρκετό.

Ποιητής είσαι
αν βρίσκεις σ’ ένα κελί
πηγή του φωτός.


Καμιά ποίηση
εάν το συναίσθημα
ακατέργαστο.

 

Τολμώντας να δανειστώ στίχους του Μπράτσου για να μιλήσω ακριβώς για τον ίδιο και την ποιητική του… ”Κρυφές πνοές σαν φιλιά”, μικρές ανάσες… ”αυτά τα χαϊκού. Δυνατότητες”, θα έλεγα, άπειρες δυνατότητες που όμως διαθέτουν και μουσικότητα. Έχω την αίσθηση ότι δίνεται η αλήθεια γυμνή, ότι γίνεται άμεση και ειλικρινής αναμέτρηση με τα πράγματα και αυτό με κερδίζει.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top