Fractal

Η γενναιοδωρία ενός νου

Γράφει η Ελένη Λιντζαροπούλου // *

 

PoikilografoΕλένη Λαδιά «Το Ποικιλόγραφο Βιβλίο», εκδ. Αρμός, 2016

 

Η συγγραφέας Ελένη Λαδιά, μέσα από το «Ποικιλόγραφο Βιβλίο» της το οποίο επανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Αρμός.

Ένα βιβλίο το οποίο συγκεντρώνει τις σκέψεις και τις ιδέες της Ελένης Λαδιά σε βάθος 40 χρόνων (1972-2012) είναι από μόνο του λογοτεχνική είδηση, πολύ δε περισσότερο που δεν εκδίδεται ως «επίλογος» της δημιουργικής της πορείας, αλλά ως πνευματικό γεγονός το οποίο έρχεται να προστεθεί στις υπόλοιπες εκδόσεις μιας από τις πιο γόνιμες περιόδους της συγγραφέως (Η σημασία του Ξένου, Αρμός – Άρθρα για την καβαφική ποίηση, Αρμός – Τα άλογα των συγγραφέων, Εστία – Η Φερέοικη, Εστία).

Πριν αναφερθώ στο περιεχόμενο, οφείλω να υπογραμμίσω το εύρος της θεματογραφίας του – από τα φιλοσοφικά και τα αρχαιογνωστικά, τις ποιητικές αναφορές και σημάνσεις, ως τις εντυπώσεις ταξιδιών και τόπων, τα θεολογικά ή θρησκευτικά ζητήματα και τα λογοτεχνικά θέματα.

Πρωτοτυπία ιδεών, καθαρότητα απόψεων, στιβαρότητα λόγου, κείμενα σπουδαία που ξετυλίγονται και «ξεφυλλίζονται» εντός των 478 σελίδων του οι οποίες συνθέτουν ένα έργο, πολύτιμη παρακαταθήκη, για την ελληνική σκέψη.

Στο Ποικιλόγραφο Βιβλίο θα συναντήσει κανείς θέματα πολλές φορές μη αναμενόμενα, όπως, ας πούμε, την προσέγγιση της «ιδιότητας» του οπαδού, αλλά και διαχρονικά, όπως τα γλαφυρά αρχαιογνωστικά: «Άλογα του Αχιλλέως» ή τους  «Έρωτες Θεών και Θνητών στους Ομηρικούς και Ορφικούς ύμνους», πλήθος κειμένων με αφορμή την ελληνική γλώσσα, την ποίηση και την πεζογραφία, αλλά και αναφορές μνήμης σε πρόσωπα σπουδαίων φίλων που «έφυγαν», όπως οι: Δ. Π. Παπαδίτσας, Ανδρέας Καραντώνης, Νανά Ησαΐα, Βασίλης Μαντούβαλος, Ιουλία Ιατρίδη, Γαλάτεια Σαράντη κ.ά.

 

Ελένη Λαδιά

Ελένη Λαδιά

 

Οι επτά ενότητες του τιτλοφορούνται: Άρθρα του Βήματος, Έλληνες και Κόπτες – δρόμοι παράλληλοι, Ένα αγγείο μια ιστορία, Για την λογοτεχνία και όχι μόνο, Βιττγκενστάιν  – Νίτσε – Ντοστογιέφσκι, Για τους φίλους που έφυγαν, Κριτικές και δοκίμια.

Μέσα από τις σελίδες και την ποικιλία των θεμάτων, ο αναγνώστης, ακόμη και αυτός που δεν γνωρίζει την πεζογραφία της πολυβραβευμένης (Β’ Κρατικό Βραβείο-1981- για τον «Χάλκινο ύπνο», Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών-1991-για την «Ωρογραφία», Κρατικό Βραβείο-2006-για την «Γυναίκα με το πλοίο στο κεφάλι») και σπουδαίας συγγραφέως μας, θα έχει την ευκαιρία να γευτεί ένα κέρασμα από τον γενναιόδωρο νου της.

Γραφή ξεχωριστή, γοητευτική και μεγάλη, ξεδιπλωμένη μέσα από μια ανεξάντλητου πλούτου γλώσσα, η αξία της οποίας έχει επισημανθεί από τις πρώτες κριτικές για το έργο της.

Ιδέες πρωτότυπες, οι οποίες φωτίζουν και αποκαλύπτουν τόσο τα μη φαινόμενα όσο και την ουσία των φαινομένων.

Αυτό φυσικά δεν γίνεται με τρόπο διδακτικό αλλά με την αυτονοησία της μοιρασιάς της γνώσης, της κοινωνίας της σκέψης. Εκεί λοιπόν συνίσταται και αυτό που προσδιορίζεται εδώ ως «η γενναιοδωρία ενός νου», δηλαδή στην αυτονόητη ανάγκη της συγγραφέως να μοιραστεί την ιδέα και την σκέψη της με τους αναγνώστες.

Όσοι γνωρίζουν την Ελένη Λαδιά ξέρουν ότι αδυνατεί να γράψει «κατά παραγγελίαν». Τα δοκίμια λοιπόν, οι κριτικές και τα άρθρα της έχουν γενεσιουργό αιτία την έμπνευση, την συγγραφική και ενίοτε ποιητική σύλληψη, και όχι την επαγγελματική ενασχόληση, κι ας μιλάμε για κατ’ επάγγελμα συγγραφέα. Είναι δηλαδή ιδέες. Ιδέες που γεννιούνται, και, για να εκπληρώσουν τον προορισμό τους,  απαιτούν πιεστικά να ταξιδέψουν από τον νου στο χαρτί ώστε να χαριστούν ως γνώση.

Δεν αναζητά, ο νους της αγωνιωδώς τον αναγνώστη, δεν τον «καλοπιάνει», δεν του λέει μεγαλόστομες κοινοτοπίες. Του καταθέτει απλά την αλήθεια των ιδεών που γεννά η διαρκής μελέτη και η αδιάκοπη σκέψη της συγγραφέως αλλά και η αέναη αφή του όλου της παγκόσμιας πνευματικής κληρονομιάς.

Αυτή η γενναιοδωρία του νου καθορίζει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δοκιμίων του Ποικιλόγραφου Βιβλίου.

Τα κείμενα του παραμένουν σημερινά και εντυπωσιακά σύγχρονα ή καλύτερα θα έλεγα διαχρονικά, διατηρώντας την στόφα και τον χαρακτήρα του κλασσικού αλλά και του επιστημονικά ορθού.

Το οπλοστάσιο της συγγραφέως, σπουδές Αρχαιολογίας και Θεολογίας, αλλά και ο αδιάκοπος πνευματικός της μόχθος, συμβάλουν στην υπέρβαση των στενών ορίων της προσωπικής άποψης και της συγγραφικής υποκειμενικότητας και αναδεικνύουν το περιεχόμενο του βιβλίου σε τεκμηριωμένη αλήθεια.

Το Ποικιλόγραφο Βιβλίο αποτελεί τόσο ένα ευχάριστο και εύχρηστο εγχειρίδιο, λόγω της δομής του, όσο και ένα χρήσιμο εργαλείο γνώσης, λόγω της θεματογραφίας του. Κυρίως όμως είναι ένα απολαυστικό ανάγνωσμα, ένα γλωσσικό στολίδι, ένα πολύτιμο κόσμημα από εκλεκτά κείμενα που τιμούν την ελληνική γλώσσα και την ελληνική σκέψη.

Εξίσου «γενναιόδωρο» και το εξώφυλλο του βιβλίου το οποίο κοσμεί κολάζ της συγγραφέως στολισμένο με την κλαίουσα ιτιά η οποία καρποφορεί φεγγάρια.

 

 

* Η Ελένη Λιντζαροπούλου είναι Θεολόγος και ποιήτρια. Κείμενα, δοκίμια και κριτικές της δημοσιεύονται σε διάφορα έντυπα και στο διαδίκτυο. 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top