Fractal

Η έρευνα και η σκιά της

Από τον Πάνο Ιωαννίδη //

 

David Young, “Το Παιδί της Στάζι”, Μετάφραση: Σοφία Ανδρεοπούλου, Εκδόσεις Κέδρος, σελ. 416

 

Σε οποιαδήποτε ιστορική περίοδο και αν κοιτάξουμε, θα βρούμε τους αφανείς ήρωες, ή όπως αρέσκονται αρκετοί να τους αποκαλούν, τους αντιήρωες. Πρόκειται για ανθρώπους που ξεχωρίζουν από τον χυλό της μάζας, οι οποίοι εκτός από χαρισματικοί και ιδιαίτερα δημιουργικοί, έχουν ένα ακόμα μοναδικό χαρακτηριστικό το οποίο τους κάνει εύκολα αναγνωρίσιμους: μοναδικός τους αφέντης είναι το ορμέμφυτο ένστικτο που πηγάζει από τα βάθη του είναι τους. Από εκεί παίρνουν διαταγές, εκεί μέσα λαμβάνουν τις αποφάσεις τους. Πρόκειται επίσης για άτομα, ιδιαίτερα πιστά στον σκοπό τον οποίο υπηρετούν, ή στις ακόμη πιο τραγικές περιπτώσεις αυτών, που πιστεύουν ότι υπηρετούν αυτόν το σκοπό, δίχως όμως να υπάρχει το ανάλογο αντίκρισμα στην πραγματικότητα.

Το μυθιστόρημα του Daving Young, Το Παιδί της Στάζι (Κέδρος, Σοφία Ανδρεοπούλου), εισαγάγει στην noir μυθολογία, μια αντιηρωίδα αυτού του είδους, την υπολοχαγό της αστυνομίας Κάριν Μίλερ. Βρισκόμαστε στο Ανατολικό Βερολίνο του 1975 και ως γνωστόν τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.

Η Κάριν είναι μπατσίνα που πιστεύει μέχρι τα μπούνια στην ανωτερότητα του κομμουνιστικού καθεστώτος, έναντι στον καπιταλισμό, και υπηρετεί το κράτος της με αυταπάρνηση. Δέχεται χωρίς πολλά πολλά, τον χαμηλό μισθό της, τη βαρετή ζωή της, παρόλο που δεν έχει ξεπεράσει όλα όσα τραγικά της συνέβησαν στην σχολή της αστυνομίας. Με δυο λόγια, έχουμε να κάνουμε με μια ιδεαλίστρια που ζει σε έναν άκρως υλιστικό κόσμο, και αυτό το στοιχείο είναι αρκετό για να τη διαφοροποιήσει από τους συναδέλφους της.

Όταν το καθεστώς της αναθέτει τη δολοφονία μιας νεαρής κοπέλας, η οποία βρέθηκε δολοφονημένη λίγο αφού εισήλθε στη χώρα από τη Δύση, τότε η Κάριν Μίλερ, έρχεται αντιμέτωπη με τη δυσκολότερη υπόθεση της καριέρας της. Η έρευνα λαμβάνει χώρα και υπό την εποπτεία της Στάζι, και χαρακτηρίζεται από ένα σωρό παράδοξα, τα οποία μπλέκουν τα ανώτερα στελέχη των μυστικών υπηρεσιών, στη δολοφονία. Η Κάριν δεν θα διστάσει να τα βάλει μαζί τους, προσπαθώντας να σώσει μια νέα κοπέλα, που σχετιζόταν με την νεκρή, και που κατά το έξυπνο εύρημα του συγγραφέα, ανήκει στο ίδιο είδος των ξεχωριστών ανθρώπων με την ίδια. Και όλα αυτά την ώρα που η προσωπική ζωή της Κάριν Μίλερ, έχει αναστατωθεί από τον άστατο γάμο της.

Βασικό χάρισμα του μυθιστορήματος, είναι η ξερή και ρεαλιστική αποτύπωση της εποχής, δίχως συναισθηματισμούς και κατηγορηματική διάθεση. Οι χαρακτήρες είναι πραγματικοί και εναρμονισμένοι με την εποχή τους, η δε γλώσσα αποτυπώνει τη λιτότητα με την οποία ζούσαν οι περισσότεροι άνθρωποι του καθεστώτος. Από κει και πέρα, τονίζει, με βασικό μέσο την Κάριν, με έναν ίσως καζαντζακικό τρόπο, την σημασία του να αγωνίζεσαι για ένα ιδανικό, για έναν σκοπό, ακόμα και όταν όλοι οι υπόλοιποι έχουν πάψει να πιστεύουν, αλλά εσύ ξέρεις ότι υπάρχει.

 

David Young

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top