Fractal

Ακτινογραφώντας την παιδική ψυχή

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

«Το όνομά μου είναι  Δώρα!», Μάκης Τσίτας , εικονογράφηση: Ρένια Μεταλληνού, εκδ. Μίνωας, σελ. 36

 

 

Πολυγραφότατος ο Μάκης Τσίτας δεν ξεχνά ποτέ τους μικρούς του φίλους και αναγνώστες. Στα 15 περίπου παιδικά βιβλία που έχει γράψει εισχωρεί στην παιδική ψυχή, μας συστήνει προσωπικότητες παιδιών, θίγει θέματα αναφορικά με την οικογένεια και τις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη της.

Αυτή τη φορά μας συστήνει την μικρή Θεοδώρα, που όμως όλοι τη φωνάζουν Δώρα. Είναι ένα πολλά υποσχόμενο όνομα, αλλά η ηρωίδα μας δεν το συμπαθεί. Θα προτιμούσε να την λέγανε Ιφιγένεια, Άννα, Ζιζέλ, Νάντια. Ονόματα διαφορετικά από αυτά που επέλεξαν να της δώσουν γονείς και νονοί, ονόματα που της κάνουν κλικ, την κάνουν να ονειρεύεται. Μα έτσι δεν κάνουν στ’ αλήθεια όλα τα κοριτσάκια που βρίσκονται στην ηλικία των 6 ετών; Ακόμα, η Δώρα έχει την επίγνωση να σημειώνει ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να «γίνεται μεγάλη», να νιώθει μεγαλύτερη και να μεταβάλλει τη συμπεριφορά της. Μου έρχεται στο μυαλό η εικόνα των μικρών κοριτσιών που φορούν τα τακούνια και τα μπιζού της μαμάς τους, κρατάνε και την τσάντα τους, φοράνε και λίγο κραγιόν και παριστάνουν τις γυναίκες, διερευνώντας το φύλο τους.

Η Δώρα θαρραλέα αυτοσυστήνεται και αμέσως μετά μας γνωρίζει την οικογένειά της, το άμεσο περιβάλλον της, τον μικρόκοσμό της. Η μαμά της τής μοιάζει σε ομορφιά και χάρη. Ο μπαμπάς της, αν και έχει μεγάλα φρύδια, χοντρή φωνή και άγριο βλέμμα, θεωρεί η μικρή ότι είναι πολύ γλυκός. Σε λίγο εμπλέκει και την δασκάλα στο θέμα που τους ζήτησε να ζωγραφίσουν την οικογένειά τους. Η εγωκεντρική μικρή ζωγράφισε μόνο τον εαυτό της και δίπλα της μια πόρτα. Όταν η δασκάλα απορημένη τη ρώτησε πού είναι τα υπόλοιπα μέρη της οικογένειας, εκείνη απάντησε ότι είναι όλοι πίσω από την πόρτα. Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία μοιάζουν παντοδύναμα. Έχουν φιλοδοξίες, το μυαλό τους τρέχει με χίλια, είναι αντιδραστικά, ψαχουλεύουν τον κόσμο γύρω τους, απαιτούν, γκρινιάζουν, επιβάλλονται. Ο Τσίτας δίνει ανάγλυφα το παιδικό προφίλ! Ειδικά όταν είναι ημέρα γενεθλίων, νιώθουν ότι είναι το κέντρο του κόσμου. Ζητούν μια μεγάλη τούρτα με παραστάσεις αγαπημένων ηρώων και ανυπομονούν, λαχταρούν για τη στιγμή που θα σβήσουν τα κεράκια. Έτσι ακριβώς δρα και η Δώρα. Γουστάρει τα γενέθλια, αλλά βαριέται στο κομμωτήριο που πηγαίνει με τη μαμά της. Η έλλειψη παιδιών εκεί είναι το μεγάλο αρνητικό. Άσε που έχει και πολλή φασαρία από τον κόσμο και τη μουσική. Παρατηρεί τί κάνουν οι κομμώτριες στα μαλλιά της μαμάς της, αλλά αν μπορέσει παίρνει και κανέναν υπνάκο. Αντίθετα, διασκεδάζει αφάνταστα τη βόλτα στο σούπερ μάρκετ, όπου χαίρεται φωναχτά και η μαμά της τής λέει ότι λέει «χαζομάρες», αλλά εκείνη δεν την νοιάζει. Βιβλίο όπου συνδυάζεται ο ρεαλισμός με το χιούμορ, ενώ παράλληλα με διακριτικό τρόπο δίνονται και μηνύματα, όπως αυτό για καθαριότητα. Η Δώρα ποτέ δεν θα έκανε φίλο τον Τάκη, επειδή δεν πλένει ποτέ τα δόντια του. Όσο για τον καθαρό Κωστάκη, δεν ξέρει σίγουρα.

Η Δώρα είναι ένα όμορφο, ζωντανό κορίτσι που θέλει όλο τον κόσμο δικό της, στα πόδια της. Έχει τσαγανό και μάλλον θα τα καταφέρει στη ζωή της. Δεν είναι το δειλό, θυμωμένο, μελαγχολικό κορίτσι που αναζητεί ακόμα την ταυτότητά του. Όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει τα πάντα: τραγουδίστρια, ηθοποιός, δημοσιογράφος, συγγραφέας, φωτομοντέλο, χορεύτρια, σκηνοθέτις, δασκάλα, νοσοκόμα, αεροσυνοδός.

Κάτι από αυτά ή και όλα. Δεν νιώθει μειονεκτικά, αισθάνεται πώς όλα θέλει να τα γευτεί, να τα κατακτήσει. Δικαίωμά της είναι να ονειρεύεται, και κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος. Η Δώρα διαρκώς σκέφτεται, πολλές φορές σκέφτεται τόσα πράγματα μαζί που μπερδεύεται, και μετά σκέφτεται ότι είναι πολύ κουραστικό πράγμα να σκέφτεται κανείς. Προτιμά να αραδιάζει καταλόγους γλυκών που της αρέσουν, προτιμά και να τα τρώει! Έχει αντιφατικά συναισθήματα και για την καλύτερη της φίλη. Από τη μία κάνουν όλα τα πράγματα τα μαζί, από την άλλη νιώθει πως την τσαντίζει και θέλει να την διώξει. Τον ξάδελφό της τον Πέτρο όμως τον θέλει πάντα δίπλα της, αν και βαριέται το ανέκδοτο που λέει συνέχεια το ίδιο και το ίδιο. Το αποκορύφωμα είναι που η Δώρα ζητά για δώρο από τον Άη Βασίλη έναν ολόκληρο ελέφαντα! Και το πιστεύει ότι μπορεί να συμβεί, τόση φόρα έχει.

 

Μάκης Τσίτας

 

Ο Μάκης Τσίτας βγάζει ακτινογραφία στην παιδική ψυχή. Διαβάζει το μυαλό και την ψυχή των μικρών φίλων, τους δίνει βήματα στα βιβλία του, τους δίνει λόγο και προβάδισμα, τους αγαπά. Φωτίζει, αποθεώνει τον ελεύθερο, αυθεντικό παιδικό κόσμο. Η Δώρα μέσα από τις υπερβολές της γίνεται μοναδική, και είναι σαφώς γνήσια εκπρόσωπος της γλυκιάς παιδικής ψυχής που ακόμα δεν έχει «μπουκώσει» από άχρηστες πληροφορίες, δεν έχει κουραστεί, δεν έχει διαφθαρεί και έχει την δύναμη να ταξιδεύει και τους ενήλικες ακόμα.

Τι να πω για την υπέροχη εικονογράφηση της ταλαντούχας Ρένιας Μεταλληνού; Μας χάρισε μια καλοσχεδιασμένη και πληθωρική Δώρα, ένα κορίτσι θαύμα που στήνει γύρω της έναν επίγειο παράδεισο από υπερβολές και ασύμμετρες επιθυμίες. Σχήματα και χρώματα σε πανδαισία! Όταν οι εικόνες μιλάνε και σε «παίρνουν μαζί τους» είναι ευτυχία. Και όταν οι εικόνες «δένουν »με το όλο πνεύμα του βιβλίου είναι επιτυχία!

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top