Fractal

Η πραγματική αγάπη είναι η ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου

Γράφει η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού // *

 

Nicholas Sparks «Το Ημερολόγιο», μετάφραση: Νάντη Σακκά, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 248

 

Τα σώματά μας θα χαθούν θα σβήσουν

από μας θα μείνη μέχρι της συντελείας των αιώνων

 αυτό το «σε αγαπώ» που σου ψιθύρισα

στις ώρες τις πιο κρυφές.

Νίκος Εγγονόπουλος

                                                                                                                       Η αγάπη είναι ζωή.

Και αν δεν έχεις αγάπη,

δεν έχεις ζωή.

Leo Buscaglia

 

«Ποιος είμαι εγώ;» μ’ αυτή την στοχαστική ερώτηση ανοίγει «Το ημερολόγιο» του Nicholas Sparks (που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο) με έναν ανώνυμο αφηγητή ο οποίος με αργά βήματα μας οδηγεί στην ιστορία. Το αρχικό ερώτημα ουσιαστικά εγκαθιδρύει τη σημασία της κατανόησης του εαυτού και μ’ αυτό τον τρόπο ξεκινά η ανάπτυξη ενός από τα σημαντικότερα θέματα του μυθιστορήματος. Προϊδεάζει τους αναγνώστες ότι θα βρεθούν μπροστά σε χαρακτήρες οι οποίοι θα αλλάζουν και θα εξελίσσονται μέχρι το τέλος της εξιστόρησης. Αυτή η αναζήτηση των χαρακτήρων για περαιτέρω εξερεύνηση του εαυτού χρησιμεύει ως σημαντικό μέρος της ανάπτυξης τους. Η κατανόηση του εαυτού διερευνάται σε ολόκληρο το μυθιστόρημα το οποίο βρίσκεται σε ένα συνεχή διάλογο με τη συλλογή ποίησης του Walt Whitman «Φύλλα Χλόης» (Leaves of Grass) η οποία λειτουργεί συμπληρωματικά στην όλη εξέλιξη του βιβλίου. Το δεύτερο ερώτημα του αφηγητή είναι «και πώς, αναρωτιέμαι, θα τελειώσει αυτή η ιστορία;». Το ερώτημα αναφέρεται συγκεκριμένα στην ιστορία του αφηγητή, αλλά συμβολίζει επίσης την ιστορία της ζωής του καθενός και την αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ύπαρξής τους. Ο συγγραφέας μας εκπλήσσει. Αντί να αρχίσει από την αρχή και να γράφει την ιστορία με χρονολογική σειρά,  ξεκινάει κοντά στο τέλος της γραμμικής αφήγησης και στη συνέχεια χρησιμοποιεί τόσο την τεχνική πλαισίωσης όσο και την αναδρομή για να πει την ιστορία του.

«Το ημερολόγιο» είναι μια σύγχρονη ιστορία αγάπης που τοποθετείται στην εποχή πριν και μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Νόα και η Άλι, δυο έφηβοι, πέρασαν ένα υπέροχο καλοκαίρι μαζί, αλλά η οικογένειά της Άλι σε συνδυασμό με την κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα της εποχής, τους εμποδίζουν να είναι μαζί.  Παρόλο που ο Νόα προσπαθεί να διατηρήσει επαφή με την Άλι, μετά το χωρισμό τους, γράφοντάς της γράμματα δυστυχώς οι επιστολές του μένουν αναπάντητες. Τελικά αυτό που απομένει στον Νόα να κάνει είναι να της ανοίξει την καρδιά του για μια ακόμα φορά αλλά σε μια τελευταία επιστολή. Να της μιλήσει για την αγάπη του, την αιώνια κι ατρόμητη. Ο Νόα ταξιδεύει βόρεια για να βρει αμειβόμενη απασχόληση και να ξεφύγει από το φάντασμα της Άλι και τελικά καταλήγει να καταταγεί στον πόλεμο. Αφού υπηρετήσει τη χώρα του, επιστρέφει για να αποκαταστήσει μια παλιά αγροικία. Ένα άρθρο εφημερίδας σχετικά με την προσπάθειά του καταγράφεται και το μάτι της Άλι πέφτει σ’ αυτό. Μετά από 14 ολόκληρα χρόνια από την τελευταία φορά που τον είδε. Η Άλι αποφασίζει να πάει να τον δει. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι τώρα πια εκείνη είναι αρραβωνιασμένη. Αυτή η ιστορία είναι πλαισιωμένη από έναν σύγχρονο άνθρωπο μεγάλης ηλικίας ο οποίος ζει σε ένα κέντρο φύλαξης ηλικιωμένων και διαβάζει σε μια γυναίκα η οποία πάσχει από Αλτσχάιμερ.

«Ολόκληρο το καλοκαίρι ήταν τέλειο, το είδος του καλοκαιριού που θα έπρεπε όλοι να ζήσουν. Πως θα μπορούσα να διαλέξω μια στιγμή αντί μιας άλλης; Οι ποιητές συχνά περιγράφουν τον έρωτα ως ένα συναίσθημα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, που κατακυριεύει το νου και υπερβαίνει την κοινή λογική. Έτσι ήταν για μένα.»

«Το ημερολόγιο» δεν είναι μόνο μια ιστορία αγάπης. Το μυθιστόρημα διερευνά επίσης τη φύση της τύχης και της ελεύθερης βούλησης καθώς και τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αλληλοεπιδρούν. Ο περίπλοκος τρόπος και η δυσκολία των ανθρώπινων σχέσεων παράλληλα με την χρήση της ποίησης και της τεχνικής πλαισίωσης δίνουν τη δυνατότητα στον συγγραφέα να πλέξει το νήμα μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, οδηγώντας στη συναισθηματική κορύφωση και δημιουργώντας μια συναρπαστική διαδρομή για τον αναγνώστη. Οι αρχαίοι Έλληνες αναγνώρισαν τον ρόλο της μοίρας ως πραγματικότητα έξω από το άτομο που διαμορφώνει και καθορίζει την ανθρώπινη ζωή. Στη σύγχρονη εποχή, η έννοια της τύχης έχει αναπτύξει το ομιχλώδες φωτοστέφανο του ρομαντικού πεπρωμένου, το οποίο είναι ο τρόπος με τον οποίο η μοίρα αντιμετωπίζεται στο βιβλίο αυτό. Η ανάπτυξη της πραγματικής αγάπης η οποία ξεκινά από ένα ειδυλλιακό καλοκαίρι και στη συνέχεια πετά σαν πουλί στα επόμενα στάδια. Μέσα από μια προσωπική απόφαση μεταμορφώνεται σε μια σχέση ζωής, δημιουργίας και καριέρας που αποδίδει παιδιά-καρπούς αυτής της αφοσιωμένης αγάπης, είναι εκπληκτικό και τροφή για σκέψη στα χρόνια που διανύουμε.

«θα ξαναβρεθούμε και, ίσως, τα αστέρια να έχουν αλλάξει και τότε δεν θα αγαπιόμαστε μόνο για κείνη τη ζωή, αλλά και για όλες τις περασμένες»

Η σχέση της Άλι με τον Νόα αποκαλύπτει την ουσία της αληθινής αγάπης – όπου μπορεί κανείς να αναπτύξει τα δικά του ταλέντα, τις δεξιότητες και ικανότητες. Πάνω απ’ όλα, να είναι ο εαυτός του όπως λέει και το ποίημα «Love» του Roy Croft  «Σ’ αγαπώ όχι μόνο γι’ αυτό που είσαι, αλλά και γι’ αυτό που είμαι εγώ όταν είσαι μαζί μου». Η Άλι είναι σε θέση να αναπτυχθεί ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος, λόγω της αγάπης του Νόα. Η αγάπη που έχουν τους δίνει τη δυνατότητα να εκφράζονται, να μην φοβούνται, να αισθάνονται ελεύθεροι και να επικοινωνούν ουσιαστικά. Αυτό είναι η πραγματική αγάπη… η ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου.

«εκείνος ονειρευόταν να δει τον κόσμο, εκείνη να γίνει ζωγράφος»

 

 

* Η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού [MBPsS (BA, MA, Dip.CounsPsy, MSc) είναι Εκπαιδεύτρια σε Θέματα Ψυχικής Υγείας – Καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top