Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το αγαπημένο μου βιβλίο από τον του Βασίλη Κατσικονούρη
22/03/2017, 1:58 μμ

Το αγαπημένο μου βιβλίο από τον του Βασίλη Κατσικονούρη

Γράφει η Εύα Στάμου //

 

 

“Το Γάλα”, Βασίλης Κατσικονούρης, Εκδόσεις Κέδρος, σελ. 125

 

Το Γάλα είναι ένα κείμενο σταθμός για το σύγχρονο ελληνικό θέατρο. Ο Βασίλης Κατσικονούρης πραγματεύεται μια σειρά από θέματα ταμπού για την ελληνική κοινωνία, που συχνά συνδέονται μεταξύ τους, όπως την μετανάστευση και τον κοινωνικό αποκλεισμό, το ψυχικό νόσημα, την αίσθηση αποξένωσης και το στίγμα της διαφορετικότητας, την αντιπαλότητα των οικογενειακών σχέσεων, την πατρίδα που προδίδει τα παιδιά της.

Το Γάλα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο το 2005 και δημοσιεύθηκε ως αυτοτελές κείμενο το 2006. Όταν το θεατρόφιλο κοινό άρχισε να πηγαίνει στις παραστάσεις και να μιλάει με ενθουσιασμό για το έργο, η οικονομική κρίση που ταλανίζει τη χώρα δεν είχε ξεσπάσει ακόμα. Η πλειονότητα των θεατών θεωρούσε ότι οι οικονομικοί μετανάστες, φτωχοδιάβολοι από Ασία και Ανατολική Ευρώπη, που γέμιζαν τα σοκάκια των πόλεων, υπέφεραν, όπως και οι επαναπατρισμένοι Έλληνες στους οποίους το κράτος αλλά και εμείς οι πολίτες οφείλαμε την συμπαράστασή μας.

Στα χρόνια που μεσολάβησαν πολλά άλλαξαν, τόσο στις αντιλήψεις μέρους των πολιτών όσον αφορά το μεταναστευτικό ζήτημα, όσο και στην κατάσταση πολλών συμπατριωτών μας που μεταναστεύουν πλέον μαζικά στη δυτική Ευρώπη. Η άνοδος της ακροδεξιάς, η αύξηση των προσφυγικών ροών και η δημιουργία διάσπαρτων στρατοπέδων φιλοξενίας έχει χωρίς αμφιβολία επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο η ελληνική κοινωνία αντιλαμβάνεται το μεταναστευτικό ζήτημα – είναι ως εκ τούτου σημαντικό ότι ο αναγνώστης θα βρει στο Γάλα ένα κείμενο διαχρονικό, που θίγει βαθιά και ουσιαστικά ζητήματα της ανθρώπινης ψυχολογίας, πέραν της επικαιρότητας.

Η ιστορία αφορά μία μάνα με δύο γιούς που έχουν πρόσφατα επαναπατριστεί από την Ρωσία. Η μόλις σαρανταπεντάχρονη γυναίκα αγωνίζεται να βοηθήσει τον νεότερο γιό της τον Λευτέρη που πάσχει από σχιζοφρένεια να ξεπεράσει τις φοβίες του και να ενσωματωθεί στη νέα πατρίδα. Υπάρχουν στιγμές που λειτουργεί ως ασπίδα στην συχνά ανταγωνιστική σχέση με τον αδερφό του Αντώνη που κατάφερε ήδη να απεξαρτηθεί από την ίδια και το παρελθόν (το μητρικό γάλα) και να φτιάξει μία νέα ζωή στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται πλέον μία άλλη γυναίκα, η νεαρή Ελληνίδα με την οποία είναι ερωτευμένος.

 

Βασίλης Κατσικονούρης

 

Πολλοί θεατρικοί κριτικοί έχουν αναφερθεί στους καλογραμμένους, συγκινησιακά φορτισμένους διαλόγους, τις γεμάτες ένταση συγκρούσεις και κορυφώσεις του έργου, καθώς και την εναλλαγή ρεαλιστικού-ποιητικού λόγου. Εγώ θα προσθέσω πως το Γάλα διέπεται από την χαρακτηριστική κυκλοθυμία της σχιζοφρένειας που μεταδίδεται από τον πάσχοντα στο περιβάλλον: οι στιγμές της ομαλότητας, όπου η ενέργεια ρέει φυσιολογικά και η επικοινωνία είναι απρόσκοπτη, διακόπτονται από την υπερδιέγερση, το μη ρεαλιστικό άγχος, την σκληρότητα, την εκδικητικότητα, τον τρόμο και την απελπισία.

Η ίδια η μάνα, δοτική, υπομονετική όσο και απελπισμένη από τον αδιάκοπο αγώνα για την επιβίωση, ενοχική, τρυφερή και ταυτόχρονα σκληρή στέλνει συχνά αντιφατικά μηνύματα στον ευάλωτο ψυχικά Λευτέρη, που σαν ευαίσθητος πομπός αναμεταδίδει στον έξω κόσμο τον φόβο και τον πόνο της με μια αγωνία και μια βιαιότητα που συχνά σοκάρει τον αναγνώστη. Όπως στέλνει αντιφατικά μηνύματα στους επαναπατρισμένους Έλληνες και η ίδια η πατρίδα. Έχοντας ανατραφεί με το γάλα μιας τροφού στην οποία δεν μπορείς ποτέ να στηριχτείς απόλυτα αν και την χρειάζεσαι απελπισμένα, μιας τροφού που σου δείχνει από τη μια στοργή και αφοσίωση και από την άλλη σε φοβάται και σ’ αμφισβητεί, πώς θα καταφέρεις να επιβιώσεις χωρίς να σε καταπιεί το τραύμα της διαφορετικότητας;

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top