Fractal

Το δάσος, αλλά αλλιώς.

Γράφει η Δανάη Θηβαίου //

 

Σε ένα από τα πολλά ταξίδια που μπορεί κανείς να κάνει με τη φαντασία του, θα βρει ένα κόσμο που δεν υπάρχει πια. Ας μεταφερθούμε για λίγο στην περίοδο του Λιθανθρακοφόρου (τ’ όνομα αυτό προδίδει τι θα γίνει στη συνέχεια), γύρω στα 320 εκατομμύρια χρόνια πριν, και όχι πολύ μακριά, ας πούμε στη βορειο-ανατολική Γαλλία. Αντί για ένα σχετικά κρύο τοπίο με δάση και χαμηλή υγρασία, το θέαμα που θ’ αντιμετωπίζαμε αν βρισκόμασταν εκεί θα ήταν πολύ διαφορετικό.

 

To_Dasos_Allios_PHOTO

 

Κατ’ αρχήν, το κλίμα ήταν πολύ πιο ζεστό, και στη Γη υπήρχε παγετώνας (όπως υπάρχει σήμερα, στο νότιο και στο βόρειο πόλο) μόνο στο νότιο ημισφαίριο. Την εποχή αυτό σημειώθηκε μεγάλη αλλαγή κλίματος: η μέση θερμοκρασία της Γης έπεσε κατά περίπου 10οC. Στις περιοχές κοντά στον ισημερινό βέβαια, το κλίμα ήταν τροπικό. Τα ζώα επίσης ήταν άλλα από τα σημερινά: κυριαρχούσαν στη στεριά σχετικά μεγαλόσωμα αμφίβια και κάποια μεγαλύτερα σε μέγεθος έντομα. Δεν είχαν εμφανιστεί ακόμη τα θηλαστικά ούτε και οι δεινόσαυροι. Το πιο εντυπωσιακό και διαφορετικό από οτιδήποτε έχουμε συνηθίσει είναι η βλάστηση. Πράγματι, την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν ακόμη ούτε φυτά με λουλούδια και καρπούς (αγγειόσπερμα), ούτε και πεύκα, έλατα και άλλα κωνοφόρα.

Η βλάστηση αποτελούνταν από άλλων τύπων φυτά, τα περισσότερα από τα οποία έχουν εξαφανιστεί εδώ και τουλάχιστον 230 εκ. χρόνια! Η δομή τους ήταν ιδιαίτερη: οι ιστοί που μετέφεραν το νερό και τα άλλα υγρά του οργανισμού βρίσκονταν στο κέντρο του κορμού, των φύλλων και των ριζών (αντίθετα με τα κωνοφόρα και τα αγγειόσπερμα), πράγμα που περιόριζε την ανάπτυξή τους και το ύψος τους. Μερικά από αυτά είναι οι καλαμίτες, τα λεπιδόδενδρα, οι κορδαΐτες, κανένα από τα οποία δεν ξεπερνούσε τα 40 μέτρα σε ύψος. Γενικότερα, υπήρχαν πολύ περισσότερα είδη, γένη και οικογένειες πτερών και βρύων.

Το τοπίο διέθετε επίσης λίμνες γλυκού νερού, η στάθμη των οποίων ανέβαινε και κατέβαινε περιοδικά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πλημμυρίζουν οι τριγύρω περιοχές και τα φυτά σιγά σιγά να σαπίζουν. Πάνω στις αποθέσεις που δημιουργήθηκαν από τα φυτά αυτά, φύτρωσαν στη συνέχεια νέες γενιές φυτών. Ο κύκλος αυτός επαναλήφθηκε αρκετές φορές ως που μετά τον τελευταίο ενταφιασμό των στρωμάτων που φέρουν τα φυτά να καλυφθεί από ιζήματα που δεν ήταν διαπερατά. Με την απομόνωση λοιπόν, και τις τεκτονικές κινήσεις που έγιναν στην περιοχή, σήμερα βρίσκουμε στη βόρεια και τη βορειοανατολική Γαλλία κοιτάσματα λιγνίτη και άνθρακα.

[Τα κοιτάσματα λιγνίτη που υπάρχουν στην Ελλάδα έχουν διαφορετική προέλευση και η ηλικία τους είναι περίπου 5 εκ. χρόνια.]

Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top