“Μια ζωή σαν μια σουίτα για βιολοντσέλο του J. S. Bach.”
Γράφει η Δέσποινα Καϊτατζή – Χουλιούμη // *
Ελένη Λόππα, “ T’ άσπρο χαρτί σκληρός καθρέφτης ”, 2011, Εκδόσεις Γαβριηλίδης. Σελ. 305
Διάβασα “Τ’ άσπρο χαρτί σκληρός καθρέφτης” της Ελένης Λόππα κάπως όψιμα θα έλεγα, ωστόσο ένα καλό βιβλίο είναι πάντα εκεί και περιμένει την καταβύθιση του βλέμματος του αναγνώστη για να τον ταξιδέψει στις πολύχρωμες πια σελίδες του εγείροντας συγκίνηση και αναστοχασμό.
Ένα βιβλίο πλούσιο σε περιεχόμενο, συγκίνηση και στοχασμό, ένας χείμαρρος που παρασέρνει τον αναγνώστη στη συγκλονιστική ζωή της ηρωίδας και τον κάνει να συμπάσχει με τα τραυματικά της βιώματα. Να ταυτίζεται άλλοτε και άλλοτε να αποστασιοποιείται με τις επιλογές της ή των άλλων ηρώων του βιβλίου. Σίγουρα πάντως δε μπορεί ν’ αφήσει τον αναγνώστη αδιάφορο. Τα μότο σε κάθε κεφάλαιο και οι διακειμενικές αναφορές-ανθολόγηση λογοτεχνίας και ποίησης- πλουτίζουν το βιβλίο και προϊδεάζουν τον αναγνώστη.
Η αφήγηση χειμαρρώδης και καταιγιστική ως βαθιά και άμεση εσωτερική ανάγκη εξωτερίκευσης του βιωμένου χρόνου και πόνου πρωτίστως.
Το ύφος λεπτό και υψηλό συνάμα διανθισμένο με πλούσια καλολογικά στοιχεία και αναφορές λογοτεχνικών κειμένων με έναν ασθμαίνοντα λόγο και άρτια γραφή. Θα μιλούσα κι εγώ για ένα ιδιότυπο μυθιστόρημά της Ελένης Λόππα εμπλουτισμένο με το συνδυασμό ποικίλων αφηγηματικών μορφών όπως ημερολόγια, μέιλ, πρωτόλεια ποιήματα κλπ.
Το δεύτερο πρόσωπο που χρησιμοποιείται ίσως εκφράζει τη διάθεση για διάλογο με τον εαυτό μπροστά στον σκληρό καθρέφτη, μπορεί ακόμη να έχει σχέση με κάποια ασυναίσθητη αμφιθυμία ή και κάποια δυσκολία της αφηγήτριας να κρατήσει τη δέουσα απόσταση από την ηρωίδα και τα τεκταινόμενα της αυτοαναφορικής βίωσης ( Στο Υστερόγραφο 1 στη σελίδα 302, η συγγραφέας θέτει το ακόλουθο ερώτημα: Πως διηγείται κανείς τη ζωή του;)
Μέσα από την αφήγηση της ζωής, των βιωμάτων και τις αναζητήσεις της ηρωίδας, η συγγραφέας σκιαγραφεί περιφερειακά το ψυχοκοινωνικό πλαίσιο των τελευταίων δεκαετιών και κατορθώνει να μας μεταφέρει νοερά στο γνώριμο για μας κλίμα της εποχής.
Ευρηματική η δομή με τα 6 μέρη της αφήγησης, που μας παραπέμπουν συνειρμικά στην υπέροχη μουσική μιας σουίτας για βιολοντσέλο του J. S. Bach και πυροδοτούν τον συγκινησιακό μας κόσμο όπως οι νότες της σουίτας απαλύνοντας τις δραματικές εκφάνσεις της αφήγησης.
Η αρχή συγκλονιστική, η καταιγιστική έκφραση του μητρικού πόνου και της μητρικής απόγνωσης. Το ψυχικό σθένος και η δίψα για πραγμάτωση της ηρωίδας και της δημιουργού κινητοποιούν δυνάμεις για ενδοσκόπηση και αυτογνωσία, για αναζήτηση νοήματος και ουσίας παρά τα τραυματικά βιώματα.
Ελένη Λόππα
Ωδή στη χαρά και στον πόνο συνάμα του έρωτα με τις ανυψώσεις και κατακρυμνήσεις του. Έρωτας παθιασμένος και καταλυτικός. Η αναπόφευκτη σχεδόν συνθήκη που επιφέρει ο έρωτας, όπου συνήθως γινόμαστε τόσο ανασφαλείς, αβέβαιοι και κτητικοί με αποτέλεσμα να δυσχεραίνουμε την εδραίωση της υγιούς αγάπης. Εγγύτητα και απόσταση. Έρωτας και ο αντίποδας του ο θάνατος. Και η αρρώστια και το πένθος πριν το πένθος και η απώλεια… Ο θάνατος και οι απώλειες αγαπημένων. Και η προσφορά και δοτικότητα της ηρωίδας στο όνομα του έρωτα, της αγάπης και της συμπόνιας. Και η γενναιότητα να μιλήσεις για όλα αυτά τόσο αφοπλιστικά αληθινά. Και η ανατροπή, η αναγέννηση του έρωτα και μάλιστα του πρώτου. Τα υπέροχα μέιλ των δυο ενήλικων ερωτευμένων παιδιών που πειραματίζονται ξανά στο παιχνίδι της αγάπης, τα οποία από μόνα τους θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα αυτόνομο βιβλίο. Το τέλος του βιβλίου ελπιδοφόρο, όπου προτάσσεται η αγάπη με την παράθεση αποσπάσματος του Ύμνου της αγάπης της Επιστολή προς Κορινθίους Α’ του Αποστόλου Παύλου. Ναι, “Η Αγάπη ουδέποτε εκπίπτει”, αρκεί να οραματιζόμαστε, να ελπίζουμε και να προσπαθούμε για εγγύτητα χωρίς την παραβίαση των προσωπικών ορίων του άλλου, την εδραίωση της υγιούς αγάπης. Αρκεί να προσπαθούμε, αρκεί.
Είναι χαρά να μοιράζεσαι όλον αυτόν τον ψυχικό και λεκτικό πλούτο.
Διαβάζοντας το βιβλίο παράλληλα με την συμπόνια προς το ψυχικό φορτίο της ηρωίδας, αισθάνομαι την ευλογία, τον συναισθηματικό πλούτο και τη σοφία που προσφέρει μια ζωή πραγματικά βιωμένη. Μια ζωή σαν μια σουίτα για βιολοντσέλο του J. S. Bach.
* Η ποιήτρια Δέσποινα Καϊτατζή – Χουλιούμη, μέλος της Εταιρίας η Συντροφιά της Κάριν Μπόγιε (Karin Boye Sällskapet) και μέλος της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (ΕΛΘ) είναι κλινικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, (MSc) της Σχολής Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ουψάλα Σουηδίας και εργάστηκε ψυχοθεραπευτικά με ομάδες μεταναστών και προσφύγων στην Ανοιχτή Μονάδα της Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Ουψάλα. Είναι τακτική συνεργάτης του λογοτεχνικού περιοδικού http://www.intellectum.org όπου δημοσιεύονται μεταφράσεις της από τη σουηδική ποίηση. Το Λιγοστεύουν οι λέξεις, 2017, εκδόσεις Μελάνι είναι το τέταρτο ποιητικό της βιβλίο.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
«Είδατε, τελικά έγινα κάτι» // Σίγκμουντ Φρόυντ: Η ζωή & το έργο του
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // [Βιογραφία από τον Έρνεστ Τζόουνς] Το όνομά του, ψωμοτύρι στα χείλη μας. Η θεωρία του, θεωρία που σημάδεψε τον προηγούμενο – και όχι μόνο – αιώνα. Ο πατήρ της ψυχανάλυσης, απαραίτητος όσο τίποτα άλλο
Περισσότερα -
Κριτική: “Ανοίγοντας τα κλειστά παραθυρόφυλλα της Μαρίας Τζίκα”
Του Ανδρέα Καρακόκκινου // Μαρία Τζίκα «Ελαττωματικό χώμα», Εκδόσεις Κεντρί, 2015 Διαβάζοντας την πρώτη ποιητική συλλογή της Μαρίας Τζίκα «Ελαττωματικό χώμα» αυτό που κατ’ αρχάς σε εντυπωσιάζει είναι η δύναμη των λέξεων της. «Κάθε λέξη κι από
Περισσότερα -
Οράματα και θαύματα
Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου // “Όταν έρθει η νύχτα”, Μάκης Πανώριος, Εκδόσεις Γρηγόρη, 2015, σελ. 246 Ο Μάκης Πανώριος (Κεφαλονιά, 1935) είναι ο σημαντικότερος έλληνας συγγραφέας του φανταστικού, λογοτεχνικού είδους που δεν καλλιεργείται συστηματικά στη χώρα μας και μάλλον δεν
Περισσότερα -
Διήγημα: “Μαυροπετρίτες”
Του Αλέξανδρου Λαβίδα-Μωυσίδη // Περιπλανήθηκα αρκετά εκείνο τον Αύγουστο, μα στο μυαλό μου είχα φυλαγμένο σα θησαυρό το φιλί σου, Άννια μου. Στις γειτονιές που τώρα περπατώ τα σπίτια στολίζουν μπουκαμβίλιες που μου μαγεύουν
Περισσότερα -
To διαδικτυακό ημερολόγιο αναμνήσεων της Μάρως Δούκα
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // Μάρω Δούκα, «Πύλη Εισόδου», εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2019 «Διαδικτυακό ημερολόγιο αναμνήσεων». Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος της Μάρω Δούκα, το οποίο ξετυλίγει τον λαβύρινθο του υποσυνειδήτου της
Περισσότερα -
Στην Άρτα στις αρχές του αιώνα
Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης // Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης «Η Λιτανεία», εκδ. Στοχαστής Η νουβέλα του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη με τίτλο Η Λιτάνεια, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Στοχαστής, ρίχνει φως σε μια ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδο για τον ελληνικό χώρο, στο
Περισσότερα -
☆ Τα 6+1 σημάδια στην επιδερμίδα, που μαρτυρούν πρόβλημα υγείας
Γράφει η Ρίτα Βελώνη // Τo δέρμα μας έχει τους δικούς του έξυπνους τρόπους για να προειδοποιεί όταν υπάρχουν προβλήματα υγείας. Ιδού λοιπόν ένας χρωματικός οδηγός που αποκαλύπτει πολλά. Διαβάστε τον και δείτε πως θα προστατέψετε τον εαυτό
Περισσότερα
