Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Απορροφώντας όλους τους γυναικείους κραδασμούς
24/05/2017, 11:54 πμ

Απορροφώντας όλους τους γυναικείους κραδασμούς

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Idea Vilarino «Το Άνθος της Στάχτης», Μετάφραση: Έλενα Σταγκουράκη, εκδ.Gutenberg, σελ. 400

 

Η Ιδέα Βιλαρίνιο, όπως  την μεταγγίζει στην γλώσσα μας η Έλενα Σταγκουράκη, αποτελεί το θέμα του εν λόγω κειμένου. Μια ιδιαίτερη ποιήτρια, με εμφανή ”γυναικεία γραφή”, ευαισθησία που ξεχειλίζει σαν ποταμός και σε κατακλύζει, ένας ποιητικός χείμαρρος που στο διάβα του παρασέρνει κάθε ψυχή που αγωνιά, πονά, θλίβεται, προσμένει, συντρίβεται από τον έρωτα. Ανασφάλεια, αβεβαιότητα, ”μια αναμονή παράλογη”, ”φως αρνημένο”.

”Η αγωνία έγινε γεύση σχεδόν”, γράφει στα ”poemas anteriores” (πρώιμα ποιήματα). Ποιήματα λιτά, ανθρώπινα, άμεσα, χωρίς πολύπλοκες συνδέσεις, ή μοντέρνες υπερβολές. Ακολουθεί τον δικό της δρόμο μέσα στη θάλασσα της ποίησης. Η μοναξιά της έχει γίνει συνείδηση. Γράφει με το σώμα. Καταγράφει με τις αισθήσεις. Απεύθυνση σε ένα Eσύ, στίχοι παράπονα, στίχοι ερωτευμένοι, στίχοι αφημένοι στη μοίρα τους, στίχοι σαν ”σώματα απλωμένα”, στίχοι νοσταλγικοί για ό,τι η ποιήτρια δεν έζησε.

Όταν συναντήθηκε με την Έλενα Πονιάτοφσκα στο Μοντεβίδεο το 2001 παραδέχτηκε: ”H ποίησή μου είμαι εγώ”. Μια ποίηση που απορροφά όλους τους γυναικείους κραδασμούς της, μια ποίηση κραυγή, που ωστόσο στιγματίζεται από πινελιές πένθους και θλίψης. Πολύ πριν πεθάνει είχε αναγνωριστεί ως μία σημαντική φωνή της ισπανικής ποίησης. Ποίηση με πεσιμισμό, αλλά και με πείσμα, που εμπνέεται από την υφή των ερώτων της δημιουργού της. Η Έλενα Σταγκουράκη μάς τη γνωρίζει από την καλή και από την ανάποδη, μας προσφέρει ένα πλούσιο βιβλίο, επιμελημένο με φροντίδα. Και η ίδια η Βιλαρίνιο υπήρξε μεταφράστρια, όπως πληροφορούμαστε από τον κατατοπιστικό πρόλογο της έκδοσης. Μετέφρασε Καινό, Σαίξπηρ, Έλιοτ και διασκεύασε και αρχαίους έλληνες κλασικούς.

Αναλυτική εισαγωγή και πλούσιο επίμετρο: 1. Aπό την επιστολογραφία της ΙδέαςΒιλαρίνιο (1948-1983), 2.’Ερωτας και Θάνατος: Oι μόνες βεβαιότητες: συνέντευξη της Ιδέας Βιλαρίνιο στον Μάριο Μπενεντέτι,1971, 3. ”Η ποίησή μου είμαι εγώ”-συνέντευξη της Ιδέας Βιλαρίνιο στην ‘Ελενα Πονιατοφσκα, 2001, 4. Απαντήσεις της Ιδέας Βιλαρίνιο στο ερωτηματολόγιο του Προυστ, 2005) από τη μεταφράστρια, προσεγμένο χρονολόγιο, καθώς και κατάλογος ονομάτων συνοδεύουν την όμορφη αυτή δίγλωσση έκδοση που σχεδίασαν και επιμελήθηκαν ο Δημήτρης Αρμάος και ο Γιάννης Μαμάης. Ακόμα, μέσα στο βιβλίο συναντάμε φωτογραφικό υλικό που φωτίζει την ποιήτρια. Φωτογραφίες της στα είκοσι και τα τριάντα, φωτογραφίες οικογενειακές και άλλες που δείχνουν χειρόγραφα σημειώματα και αφιερώσεις της.

Ποίηση με αυστηρότητα, αισθησιασμό, ποίηση μοιραία, αντιφατική, αυτάρεσκη, ηχηρή όπως και η ίδια η Ιδέα. Γραφή που αφουγκράζεται τη γυναικεία καρδιά.

Δεν είναι εμφανείς ούτε συνδέσεις, ούτε επιρροές, μόνο μια παρούσα φυσικότητα, ή αλλιώς μια παρουσία φυσική, ένας αέρας μοναχικότητας, η δυναμική της ύπαρξης.

 

Idea Vilariño

 

ΣΙΩΠΗ

Τι μπορώ να πω
πια
που να μην το έχω πει
τί μπορώ να γράψω
πια
που να μην το έχω γράψει
τί μπορεί να πει κανείς
που να μην έχει
γραφτεί ειπωθεί τραγουδηθεί
ήδη.
Σιωπή λοιπόν.
Σιωπή.   

***

ΜΠΑΙΝΩ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Μπαίνω στο παιχνίδι
παίζω
τα φυλάω
βγαίνω
σε ακολουθώ χαμογελάω
παραδίνομαι
αφήνομαι
ξεχνιέμαι
όταν είσαι πλάι μου
όταν μ´ αγαπάς
μα όταν πάψεις
όταν έρθει  το ”όχι πια”
το ” όχι ακόμη”
πόσο δύσκολο
να σ’ αγαπώ. 

(Απρίλιος 1960)


***

 Ο ΜΑΡΤΥΡΑΣ

Τίποτα εγώ δεν σου ζητώ
τίποτα δεν δέχομαι εγώ από σένα
Αρκεί που υπάρχεις
στον κόσμο
που ξέρεις ότι υπάρχω
στον κόσμο
που είσαι
και είσαι για χάρη μου
μάρτυρας κριτής θεός.
Αν όχι
όλ’ αυτά προς τι. 


***

ΧΘΕΣ ΝΥΧΤΑ

Χθες νύχτα στο όνειρό μου
μια χούφτα τόσης στάχτης
σου έκανα έρωτα άγιο
γαλήνιο και εξαίσιο
εσένα που είσαι τόσο
τόσο καιρό στο χώμα.

(21 Φεβρουαρίου 1990) 

 ***

ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ

Σεβασμός των λέξεων
απόδοση
της σημασίας που τούς πρέπει.
Απλώς
το πράγμα έληξε.
Έληξα εγώ;
Μια δύναμη
ένα πάθος ειλικρινές και θέληση
μια ενστικτώδης θέληση
να συνεχίσω.
Όλο κι όλο, αυτό.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top