Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το Αμόνι που Τραγουδά και οι κόσμοι του Φανταστικού
13/07/2016, 11:42 πμ

Το Αμόνι που Τραγουδά και οι κόσμοι του Φανταστικού

Γράφει η Πωλίνα Γουρδέα //

 

amoni_1Ανδρέας Μιχαηλίδης «Το Αμόνι που Τραγουδά», εκδόσεις mamaya

 

Τα παραμύθια είναι τα μυθιστορήματα των παιδιών και το σημείο εκείνο όπου συναντιούνται και ξαναβρίσκονται οι άνθρωποι. Ο Ανδρέας Μιχαηλίδης είναι μονίμως για μένα μια αποκάλυψη. Αρχικά τον γνώρισα ως εξαιρετικό μεταφραστή, στη συνέχεια ανακάλυψα ότι αφηγείται παραμύθια, είναι φυσικός, γράφει σενάρια για comics και είναι δημοσιογράφος. Την ιδιότητα όμως, του συγγραφέα την υποπτευόμουν εδώ και καιρό και να που ήρθε η στιγμή να γράψω για το πρώτο του βιβλίο Το Αμόνι που Τραγουδά από τις εκδόσεις mamaya.

Το Αμόνι βρίσκεται στο κεφάλι του Ανδρέα και είναι ένα μαγικό αντικείμενο. Αν το χτυπήσεις κατάλληλα θα σου τραγουδήσει ιστορίες. «Είναι το πιο σπουδαίο μου τεχνούργημα και σ’ αυτό πάνω δίδαξα στον εαυτό μου την τέχνη να σφυρηλατώ τις λέξεις» (σελ. 81). Ο Μιχαηλίδης προσπαθώντας να διευθετήσει τον φαντασιακό του χώρο επινόησε μια πηγή που αντλεί ιστορίες από το σκοτάδι και το φως. Ο ίδιος χρησιμοποιώντας γλώσσα ποιητική, γεμάτη με μυθικές εικόνες και αφηγηματικές τεχνικές των παραμυθάδων πλέκει το πρώτο του έργο. Είναι μια συρραφή ιστοριών που ο συγγραφέας διηγείται στον αναγνώστη – διαβάτη, παίρνοντάς τον από το χέρι, σε αυτή τη βιωματική περιπλάνηση.

Λέω βιωματική γιατί ο Μιχαηλίδης αντλεί από τις προσωπικές του εμπειρίες και δημιουργεί ένα μυθικό κόσμο γεμάτο τέρατα και πλάσματα που θα μπορούσε να έχει συναντήσει ο καθένας μας εκεί έξω. Ντύνει όμως, δεξιοτεχνικά τα πρόσωπα αυτά με τη μαγική σκόνη των παραμυθιών και τα μεταμορφώνει. Όπως λέει ο ίδιος στη σελίδα 80 «Όλα όσα μας συμβαίνουν, μόλις περάσει η στιγμή τους, είναι απλά ιστορίες, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο: αγάπες και μίση, χαρές και λύπες, το γέλιο του φίλου σε πλούσιο τραπέζι, τα χυμένα δάκρυα για κάθε σύντροφο χαμένο». Ως μυθογράφος ο Μιχαηλίδης γνωρίζει ότι τα παραμύθια γοητεύουν γιατί πραγματεύονται με τρόπο ποιητικό προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα παιδιά στην τρυφερή τους ηλικία. Ακόμα όμως κι όταν ξεπεράσει κανείς αυτήν την ηλικία έχει ανάγκη από τη βαθμιαία μεταμόρφωση των παραμυθιών. Είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσει κανείς την άγονη πραγματικότητα.

Κι επειδή εμείς μπορεί να νομίζουμε ότι έχουμε ξοφλήσει με το παρελθόν, αλλά αυτό να μην έχει ξοφλήσει με μας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στον Ανδρέα Μιχαηλίδη την ικανότητα της αφηγηματικής περιδιάβασης στους χρόνους μιας αφήγησης. Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον υπάρχουν ως συνιστώσες του χρόνου στα σύμβολα που χρησιμοποιεί. Ένα γκρίζο μαχαίρι που απαλύνει ή σκορπά τον θάνατο, ο ουροβόρος όφις με την κυκλικότητα του χρόνου, οι άνθρωποι που γίνονται σκιές και η μνήμη που σφυρηλατείται στο μαγικό αυτό αμόνι.

Τα υλικά που χρησιμοποιεί ο Μιχαηλίδης για να φτιάξει την πλοκή των ιστοριών του είναι οι ματαιώσεις, τα όνειρα, οι συγκρουσιακές καταστάσεις και τα πλάσματα του φανταστικού που ξεπηδούν από μέσα του. Ο Σαίξπηρ στο Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας έλεγε: Οι παλαβοί, οι βαλαντωμένοι κι οι ποιητές γεμάτοι είναι όλοι φαντασία. Το δύσκολο κομμάτι με τους φανταστικούς κόσμους είναι να μείνει κανείς συνεπής στον κανόνα που τους διέπει για να μην ξεπηδήσει απότομα το χάος. Τόσο η σκέψη του συγγραφέα όσο και οι χαρακτήρες του είναι συνεπείς ως προς αυτό που κάθε φορά ο ίδιος δημιουργεί.

Φυσικά και είναι επηρεασμένος από τον ζόφο των παραδοσιακών παραμυθιών και αυτό είναι κάτι έκδηλο στη γλώσσα που χρησιμοποιεί. Σαν προφορικός ρυθμός ο λόγος του Μιχαηλίδη αποτείνεται σε ολόκληρο τον άνθρωπο, στις αισθήσεις του, στα συναισθήματά του και στο λογικό του σαν διαμορφωτή συναισθημάτων. Έτσι ο λόγος του προσκαλεί τη φωνή κι εκεί κρύβεται η ποιητικότητα του κειμένου. Ο αναγνώστης, ακόμα κι αν δεν έχει σχέση με τον χώρο του φανταστικού, ακολουθεί τον συγγραφέα στους σκοτεινούς κόσμους που περιγράφει. Βασικό χαρακτηριστικό της αφήγησής του είναι μια βαθιά αίσθηση ηθικής και εντέλει θετικής έκβασης σε κάθε περιπλάνηση.

Οι λέξεις του γίνονται σύμβολα που ενθηκεύουν την αξία της κάθε έννοιας. Σ’ αυτό λοιπόν, το πρώτο του έργο ο αναγνώστης θα περάσει μαζί με τον συγγραφέα από τη λογική ενός ονείρου, μιας ονειρικής πραγματικότητας που μπηκε στο χαρτί κι έγινε βιβλίο. Κόσμος μυθικός και ταυτόχρονα απόλυτα ρεαλιστικός, διαποτισμένος από την αίγλη της αφήγησης του παραμυθιού. Όπως λέει ο ίδιος: «Ο αληθινός παραμυθάς μπορεί να μη λέει πάντα την αλήθεια, όμως ποτέ δε λέει ψέματα κι ένας καλός ψεύτης πλέκει όση περισσότερη αλήθεια μπορεί στο υφαντό του» (σελ. 138).

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στην ικανότητα του Ανδρέα Μιχαηλίδη να γοητεύει. Να γοητεύει μικρά παιδιά που ακούνε ιστορίες για αστέρια, να γοητεύει ως παραμυθάς το κοινό του και να γοητεύει ως συγγραφέας τον αναγνώστη του ως την τελευταία σελίδα. Εκεί που εύχεσαι το ταξίδι να είχε κι άλλο. Το Αμόνι που Τραγουδά είναι καιρός ν’ ακολουθήσει τη δική του απρόβλεπτη μοίρα στα χέρια αναγνωστών που διψούν για κόσμους γεμάτους φαντασία.

«Την καρδιά, όσες φορές θες, απ’ την αρχή σφυρηλατείς∙ μα φυλάξου, γιατί ραφή στη ραφή θα γίνει συμπαγής» (σελ. 94).

 

 

andreas_michΟ Ανδρέας Μιχαηλίδης γεννήθηκε στις 7 Μαΐου 1982. Είναι μεταφραστής, συγγραφέας και αφηγητής, ενώ στο παρελθόν έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος και φωτογράφος. Ανά τα χρόνια έχει γράψει πληθώρα άρθρων γύρω από τα comics και την κουλτούρα τους, ξεκινώντας από το περιοδικό «9» της Ελευθεροτυπίας. Έχει μεταφράσει, από τα αγγλικά και τα γαλλικά, βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης, ιστορίας και λογοτεχνίας (μεταξύ των οποίων, Ο Ιππότης των Επτά Βασιλείων του George R.R. Martin, τα Χρονικά της Τσακισμένης Θάλασσας του Joe Abercrombie και τη σειρά με τις Περιπέτειες του Νεαρού Σέρλοκ Χολμς του Andrew Lane). Έχει συμμετάσχει με αστυνομικά διηγήματα σε ανθολογίες όπως: Οικοεγκλήματα, Είσοδος Κινδύνου, Ελληνικά Εγκλήματα 4, Κλέφτες και Αστυνόμοι. Τα τελευταία χρόνια συμμετέχει σε φεστιβάλ comics της Ελλάδας και του εξωτερικού με αυτοεκδόσεις, σε συνεργασία με τη Βάλια Καπάδαη και τον Παύλο Παυλίδη (Νέκυια, Last Flight of the Swordbreaker κ.α.). Το Αμόνι που Τραγουδά είναι το πρώτο του βιβλίο.

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top