Fractal

«Τίποτε στη Βιολογία δεν έχει νόημα, παρά μόνο κάτω από το φως της Εξέλιξης»

Γράφει η Δανάη Θηβαίου //

 

Volta_Sti_Fysi_PHOTO

 

Μία βόλτα στη φύση αρκεί για να ανεβάσει το κέφι του καθενός. Τα διάφορα τοπία προσφέρουν στο βλέμμα διαφορετικά χρώματα, μορφές, οσμές, ήχους. Αν το βλέμμα αυτό προέρχεται από έναν απλό παρατηρητή, θα προσέξει και θα απολαύσει τις εναλλαγές των χρωμάτων, τα κελαηδίσματα των πουλιών, θα αποφύγει να πλησιάσει τις σαρανταποδαρούσες βέβαια, τα σκουλήκια ή και τα περιττώματα ζώων που θα συναντήσει. Αν πάλι, το βλέμμα προέρχεται από κάποιον με διαφορετικά ενδιαφέροντα, θα του γεννηθούν διαφορετικά ερωτήματα: γιατί η μισή πλαγιά του βουνού έχει σκούρα πράσινα δέντρα και η άλλη μισή ανοιχτόχρωμα δέντρα; Γιατί η χαμηλότερη βλάστηση αποτελείται μόνο από χορτάρια και μικρά λουλούδια; Γιατί υπάρχουν μανιτάρια που μοιάζουν κολλημένα στους κορμούς των δέντρων; Πού είναι το μπρος και πού είναι το πίσω της ακίνητης σαρανταποδαρούσας;

 

Τέτοιες ερωτήσεις, αλλά και πολλές περισσότερες, προκύπτουν από την παρατήρηση ενός τοπίου. Φυσικά αυτοί οι προβληματισμοί έχουν γίνει από πολύ παλιά, και ο Αριστοτέλης ήταν αυτός που κατέγραψε τις παρατηρήσεις του με μεγάλη λεπτομέρεια. Βέβαια, η τεχνολογία στους καιρούς του δεν είχε προχωρήσει τόσο ώστε να μπορέσει να έχει σωστές παρατηρήσεις σε πολλά πράγματα, όμως αυτό δεν αφαιρεί τη σπουδαιότητα της δουλειάς του. Είχε ανοίξει πολλά ερωτήματα, από τα οποία εμπνεύστηκαν πολλοί επιστήμονες ακόμα και στον 20ο αιώνα.

Παρατηρώντας τη φύση και τους ζωντανούς οργανισμούς, ο Αριστοτέλης προσπάθησε (ανεπιτυχώς δυστυχώς) να διαχωρίσει σε διαφορετικές ομάδες τα ζώα (αυτό που κάνει πλέον η Συστηματική), προσπάθησε να παρατηρήσει πολύ μικρά σε μέγεθος έντομα ώστε να καταλάβει πώς λειτουργούν (σαν ζωικοί οργανισμοί). Δεν έφτιαξε όμως κάποιο ξεχωριστό κλάδο που να ασχολείται συγκεκριμένα με τη μελέτη των οργανισμών που μελέτησε.

Για να φτάσουμε στο σημείο να έχουμε κάποια επιστήμη που να μελετά αποκλειστικά και ξεχωριστά τα ζώα, τα φυτά, τους μύκητες και τους μικρό-οργανισμούς, πέρασαν πολλοί αιώνες. Στον 18ο αιώνα, ο Λαμάρκ δούλευε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού, και μετά από χρόνια μελετών, χρειάστηκε να δημιουργήσει ξεχωριστό κλάδο των φυσικών επιστημών που θα αφορά και θα διαχειρίζεται τους ζωντανούς οργανισμούς. Επίσης, θα πρέπει οι οργανισμοί να μελετούνται όχι μόνο ξεχωριστά ο ένας από τον άλλον, αλλά και σαν σύνολο (γένη, οικογένειες…). Με αυτόν τον τρόπο θα διερευνηθούν οι συγγένειες των ειδών μεταξύ τους και θα μπορέσει να ανασυσταθεί η ιστορία τους (η γένεσή τους με άλλα λόγια). Έτσι, λοιπόν, δημιουργήθηκε η Βιολογία. Ένας κλάδος των επιστημών που αφορά αποκλειστικά και μόνο στη μελέτη των ζωντανών οργανισμών, ξεχωριστά από τα απολιθώματα, από τα ορυκτά…

Με τα χρόνια, και την ανακάλυψη, ας πούμε, της γενετικής, άρχισαν να γεννιούνται νέα ερωτήματα. Πέρα από το πώς φτιάχνονται και γιατί υπάρχουν τα διαφορετικά είδη φυτών, ζώων και μυκήτων, άρχισαν να ερωτούνται οι επιστήμονες για το πώς γίνεται η μετάδοση των κληρονομικών χαρακτήρων* από το ένα άτομο στον απόγονό του. Αυτό ξεκίνησε από τις εργασίες του Μέντελ, ο οποίος θεωρείται και πατέρας της Γενετικής. Με την ανάπτυξη των μελετών και του ενδιαφέροντος στη γενετική, συνειδητοποίησαν οι ειδικοί πως είναι σχετικά δύσκολο να εξηγηθούν πολλά στοιχεία στη βιολογία των οργανισμών σε στατικό περιβάλλον. Έτσι εντάχθηκε και η Εξέλιξη (ως κλάδος της Βιολογίας) στην καρδιά της βιολογικής έρευνας. άλλωστε, όπως είπε και ένας από τους μεγαλύτερους Γενετιστές του 20ου αιώνα Θεοδόσιος Ντομπζάνσκι: «Τίποτε στη Βιολογία δεν έχει νόημα, παρά μόνο κάτω από το φως της Εξέλιξης».

 

* Χαρακτήρας: χαρακτηριστικό που μπορεί να παρατηρηθεί σε οργανισμό.

Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top