Fractal

Το γρανάζι δεν κοιμάται ποτέ

Γράφει η Μάνια Διαμαντή //

 

vatomouraΓιούλη Αναστασοπούλου «Τι συμβαίνει με τα βατόμουρα;», εκδ. Θράκα, σελ. 121

 

Η συλλογή διηγημάτων της Γιούλης Αναστασοπούλου με τον παράδοξο τίτλο «Τι συμβαίνει με τα βατόμουρα;», σελ.121, που κυκλοφορεί  από τις εκδόσεις Θράκα  αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη για τον αναγνώστη γιατί  μέσα από την ιλαρότητα  του επινοημένου κόσμου της συγγραφέως εκδύεται φλούδα- φλούδα η σκληρότητα  κι η καταπίεση που υφίστανται οι κοινωνίες από τα πάσης φύσης συστήματα και  νόρμες.

Ένας κόσμος λοιπόν  πολύχρωμος, με άρωμα και γεύση όπως τα βατόμουρα, όπου οι άνθρωποι της συγκεκριμένης κοινότητας κάπου στο πουθενά, αναπνέουν και ονειρεύονται ενώ κάτω από τα πόδια τους λειτουργεί αδιαλείπτως το γρανάζι μιας μηχανής που αλέθει τους γοητευτικούς αυτούς καρπούς και στην παραμικρή βλάβη του   τα πάντα παραλύουν ή τρελαίνονται.

Η πεζογράφος στη δεύτερη αυτή εμφάνιση της στο αναγνωστικό κοινό (το πρώτο   της βιβλίο με τον τίτλο Ψυχή στην Κούλουρη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια) επιλέγει  να μας διηγηθεί τις ιστορίες της οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελούν και τον κορμό ενός σπονδυλωτού μυθιστορήματος μέσα από τον σουρεαλισμό  και το φανταστικό, προσηλωμένη με επιμονή σε λεπτομέρειες που ψηφίδα- ψηφίδα σχηματίζουν  με ιδιαίτερη δεξιοτεχνία  γοητευτικές καταστάσεις όπου όλα είναι λαμπερά, γεμάτα παραδοξότητες κι υπερβολές, τελικά όμως όταν  αποβάλλουν το καρναβαλικό τους ένδυμα μας αποκαλύπτεται το αληθινό πρόσωπο τους, το αποκρουστικό, που δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της σύνθλιψης ή του «ξεζουμίσματος» των ατόμων από την δύναμη των πάσης φύσεως ιδεοληψιών και τακτικών που δρουν υπογείως.

Με την φρέσκια ματιά της και εργαλεία το χιούμορ, την αχαλίνωτη φαντασία, τον συνδυασμό με επιτυχία ρομαντικών και τρομακτικών στοιχείων (ατμόσφαιρα  γότθικ) και την παρουσίαση των εικόνων της μέσα από έναν τεράστιο μεγεθυντικό φακό, η Γιούλη Αναστασοπούλου στα είκοσι αυτά διηγήματα πραγματεύεται επιτυχώς τα υπαρξιακά ερωτήματα και τις νευρωτικές καταστάσεις που ταλανίζουν τους ανθρώπους διαχρονικά, τις συγκρούσεις με την κοινωνία και τον εαυτό τους όλων όσων ακούσια ή εκούσια είναι εκτός «κανονικότητας», την απελπισία και τις ακραίες πράξεις, την περιθωριοποίηση των διαφορετικών ή των αδύναμων και τον χλευασμό τους, την δυσκολία στις σχέσεις ερωτικές ή φιλικές λόγω «εκπαίδευσης», την κατηγοριοποίηση των ατόμων λόγω κοινωνικής θέσης ή οικονομικής επιφάνειας και την δυσκολία παρείσφρησης σε άλλη διαστρωμάτωση, αλλά και  άλλα θέματα όπως την εμμονή σε επίπεδο ψυχαναγκασμού για την φροντίδα της σωματικής ή ψυχικής υγιεινής όχι όπως αυτή επιλέγεται αλλά όπως υπαγορεύεται και βασικά  τον φόβο του άγνωστου και της αλλαγής όπως αυτός καλλιεργείται από τις πάσης φύσης συστημικές θεωρίες.

Βγάζω την ανάσα μου μέσα από ένα νοερό καλαμάκι κίτρινο ριγέ, προσφορά της Βατόμουρο ελ-τι-ντι που θέλει να κάνει καλύτερη την καθημερινότητά μου, λεπταίνω, στρογγυλεύω την ανάσα μου να περάσει στο ριγέ άνοιγμα. Δεν με ενδιαφέρει πού καταλήγει η αναπνοή μου και πώς χάνεται. σελ.17, Barney’s corner.

 

Γιούλη Αναστασοπούλου

Γιούλη Αναστασοπούλου

 

Στο αλλόκοτο σύμπαν που επινόησε η συγγραφέας, όπου οι κάτοικοί του καταφεύγουν ακόμη και σε σχολές για να παρακολουθήσουν σεμινάρια προκειμένου να κατορθώσουν να κοιμηθούν προσωρινά ή αιώνια, καταγράφεται   υπαινικτικά αλλά με ακρίβεια διαβήτη και χάρακα η νοσηρότητα μιας δυστοπικής κοινωνίας με παντοδύναμους μηχανισμούς να δρουν υπογείως και να έχουν  έλεγχο με το «μεγάλο μάτι τους» στα πάντα, ενώ οι άνθρωποι, απαθείς και απλοί θεατές της ίδιας τους της ζωής, παρακολουθούν τα πράγματα χωρίς να αντιδρούν παρά μόνο με απονενοημένες πράξεις.

Καλά, πώς μπορεί κανείς να ξύσει ένα βατόμουρο χωρίς να το λιώσει;……. Πες μου, μπορεί να σε κοιτάξει ένα βατόμουρο; Μόνο να αιμορραγεί μπορεί στην πρώτη πίεση.Ευάλωτο,αδύναμο.σελ.27,29,Τι συμβαίνει με τα βατόμουρα τελικά;

Έτσι, μεταξύ των ευαίσθητων ηρώων της Γιούλης Αναστασοπούλου η μοδίστρα Σάρα που από παρανόηση κόβει το δάχτυλό της, η Σίντυ που όσο ήταν εν ζωή ο πατέρας της παρακαλούσε να πεθάνει αλλά όταν σταματά προσωρινά να λειτουργεί το πανίσχυρο γρανάζι προσεύχεται για την ανάποδη λειτουργία του προκειμένου να ακυρωθεί ο θάνατός του, ο Τοντ χμου-χμους ο ψυχαναλυτής που τα κάνει γης μαδιάμ με τους ιθαγενείς Κάου-Κάου, ο διάβολος Τομ που είναι ξανθός αλλά αλλάζει το χρώμα των μαλλιών του για να γίνει πιο τρομαχτικός, όταν όμως τελειώνει αυτή η μεγάλη και διασκεδαστική παρέλαση, ο αναγνώστης βρίσκεται ξαφνικά έκθετος στις αντανακλάσεις ενός αντικατοπτρισμού της σημερινής πραγματικότητας ενώ συγχρόνως, η αρωματική και γλυκιά επίγευση της    καραμέλας βατόμουρου που είχε στο στόμα του γίνεται πικρή-πικρότατη επειδή τα συναισθήματα της δυσφορίας και του ζόφου που τον κατακλύζουν είναι πολύ έντονα.

 

 

* Η Μάνια  Διαμαντή έχει γράψει το μυθιστόρημα «Η κοιλιά της πέτρας», εκδόσεις  Γαβριηλίδης .

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top