✔ Τόμας Μπέρνχαρντ: 2 ποιήματα
Μετάφραση από τα Γερμανικά: Θεοδόσης Κοντάκης // *
Τα λευκά άνθη της άνοιξής μου
ανθίζουν σ’ ανοιχτή πληγή:
μονάχα η θλίψη ανεμίζει τη θανή μου στις ερήμους,
μονάχα η χλόη, θροΐζοντας, γράφει στον ουρανό τραγούδια
κει που σύννεφα βαριά θρηνούνε ζοφερές του Μάρτη μέρες –
δε θα ’ναι πια για μας έν’ αυτί μες στο ποτάμι, προσευχή
καμιά μέσα στην πέτρα:
χάνεται των άστρων ο κωπηλάτης,
μ’ άδεια κοφίνια πάνε, κεφάτοι, οι γαλανοί γαϊδάροι
μες στο καφετί το φύλλωμα.
Πότε θα μου πει ο Θεός, πού και πότε
θα μου τρυπήσει τη σάρκα του Χρόνου τ’ αγκάθι;
Καίει τις ώρες μου η νύχτα,
τείχη γκρεμίζονται στην καρδιά μου,
στον άνεμο θέλω να χαθώ,
η πάχνη μου κρέμεται στα φύλλα, στα ξένα σπίτια
ο ύπνος μου –
πλάνο το φως στην πεδιάδα, βυθίζεται στη δέησή μου
αποκαμωμένο,
κι ένα πνεύμα ανυψώνει το καλοκαίρι,
το θάνατο πάνω απ’ το μνήμα∙
κει που, άρρωστοι ήλιοι, τα χείλια των πληγών μου τραβάνε
-πάνω απ’ τον πράσινο κόσμο που κόκκινες στάχτες κοιμάται-
ένα σεντόνι από φεγγάρι και γάλα, άνεμο και δάκρυα.
Είν’ η χρονιά σαν τη χρονιά πριν από χίλια χρόνια∙
το κοφίνι κουβαλάμε και τη ράχη βιτσίζουμε της γελάδας,
θερίζουμε κι ιδέα δεν έχουμε για το χειμώνα,
μηλίτη πίνουμε κι ιδέα δεν έχουμε,
σύντομα θα ξεχαστούμε
κι οι στίχοι θα λιώσουνε σαν το χιόνι μπρος στο σπίτι.
Είν’ η χρονιά σαν τη χρονιά πριν από χίλια χρόνια∙
κοιτάμε μες στο δάσος όπως στου κόσμου το παχνί,
ψέματα λέμε και πλέκουμε καλάθια για μήλα κι αχλάδια,
κοιμόμαστε και τα λασπωμένα μας παπούτσια
τα λιώνει η κακοκαιριά μπροστά στην ξώπορτα.
Είν’ η χρονιά σαν τη χρονιά πριν από χίλια χρόνια∙
ιδέα δεν έχουμε,
δεν έχουμε ιδέα για την πτώση,
για τις βυθισμένες πόλεις, το ρέμα, κει που τ’ άλογα πνίγονται
κι οι άνθρωποι.
Ο Thomas Bernhard (1931-1989), Αυστριακός πεζογράφος, δραματουργός και ποιητής, θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους γερμανόφωνους λογοτέχνες της μεταπολεμικής εποχής. Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια, αλλάζοντας κάθε τόσο οικογενειακό περιβάλλον και τόπο διαμονής. Για ένα διάστημα έζησε στη Γερμανία και αναγκάστηκε να ενταχθεί στη Νεολαία του Χίτλερ, αν και μισούσε τον ναζισμό. Από νωρίς, εξάλλου, εμφανίστηκε χρόνια ασθένεια στους πνεύμονές του. Αν και είχε κλίση στο τραγούδι και την ηθοποιία, αποκλείστηκε από μια αντίστοιχη καριέρα λόγω της εύθραυστης υγείας του. Στη συνέχεια, αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία.
Το λογοτεχνικό έργο του Μπέρνχαρντ είναι ευρύ και πολύμορφο. Χαρακτηριστική είναι η απαισιόδοξη στάση του προς τη μεταπολεμική κοινωνία όπου έζησε, ενώ ιδιαίτερα επικριτικός ήταν απέναντι στην αυστριακή κοινωνία, υπενθυμίζοντας τακτικά το φιλοναζιστικό της παρελθόν. Τόσο στο ποιητικό του έργο, όσο και στα πεζά και τα δράματά του, κεντρική είναι η παρουσία του θανάτου.
Αν και εμφανίστηκε στη δεκαετία του 1950 αρχικά ως ποιητής, ο Μπέρνχαρντ είναι πολύ πιο γνωστός ως πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Τα ποιήματα που μεταφράζονται εδώ ανήκουν στη συλλογή UnterdemEisendesMondes (Κάτω απ’ το σίδερο του φεγγαριού, 1957) και μαρτυρούν την εξαιρετική επίδοση του Αυστριακού συγγραφέα και στον τομέα της ποίησης.
* O Θεοδόσης Κοντάκης έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές. Ποιήματα και πεζά κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Επίσης, ασχολείται με τη μετάφραση ποίησης από τη γερμανική και την ιταλική γλώσσα. Μεταφράσεις του από ξένους ποιητές (Saba, Huchel, Luzi, Bachmann, Sachs κ.ά.) έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
-
-
-
-
H Κατερίνα Ανδριανάκη στο εργαστήρι του συγγραφέα
23/04/2024, 9:54 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Διήγημα: “Η Κουτσουπιά”
Του Χρήστου Κουλίνου // * ” Η Κουτσουπιά” Στη μάνα μου στην αδελφή μου. Στην Λέλα Τ. Από τα παιδικά της χρόνια δεν θυμόταν τίποτα. Μονάχο το βαρύ, μαύρο πρόσωπο του σχωρεμένου του
Περισσότερα -
☆ «Δέκα εικαστικοί υμνούν τη θάλασσα»: Ομαδική έκθεση ζωγραφικής και γλυπτικής στη γκαλερί Καψιώτη
«Δέκα εικαστικοί υμνούν τη θάλασσα»: Ομαδική έκθεση ζωγραφικής και γλυπτικής στη γκαλερί Καψιώτη Εγκαίνια έκθεσης : Παρασκευή 27 Μαΐου -18.00 -22.00 μ.μ. Διάρκεια έκθεσης: 27 Μαΐου -20 Ιουνίου «Τη θάλασσα τη θάλασσα ποιος θα μπορέσει
Περισσότερα -
Όταν η ποίηση επισημαίνει πώς πεθαίνει η ζωή στην καθημερινότητα
Γράφει ο Γιάννης Πλαχούρης // * Νατάσα Βασιλάκου «Μέρα σαν όλες τις άλλες», εκδ. Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος Η πρώτη ποιητική συλλογή της αγαπητής φίλης Νατάσας Βασιλάκου, με τον γενικό τίτλο «Μέρα σαν όλες τις άλλες» νομίζω πως ενδιαφέρει
Περισσότερα -
Διήγημα: «Δύο σε ένα»
Γράφει η Τζένη Μανάκη // «Δύο σε ένα» Ήταν ο τύπος του ανθρώπου που κατάφερνε να άρει την αταλάντευτη πεποίθησή μου ότι τα ζώδια δεν είναι παρά μια ανοησία. Δίδυμος. Δύο σε ένα, όπως
Περισσότερα -
Ο ανακτημένος χρόνος του Κώστα Μαυρουδή
Γράφει η Ελένη Γκίκα // Κώστας Μαυρουδής «Τέσσερις εποχές» με τέσσερις πίνακες του Χρόνη Μπότσογλου, εκδ. ΑΩ, σελ. 40 «”Είσαι εφήμερο μέχρι ανυπαρξίας”,/ δήλωσε αιχμηρά εν έτει χίλιαενιακόσιαπενήνταεννιά/ το Δαιμόνιο του Μέλλοντος/ (Εποπτεία του Προσεχούς)/ στο άσημο εργαστήριο
Περισσότερα -
«Ξέρεις Christie, δεν χρειαζόμαστε πολλούς άντρες στη ζωή μας. Ο ένας είναι αυτός ο ένας» – Η Christie Laume μιλά για την Εντίθ Πιάφ και τον Theo Sarapo
Συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη // Η Christie Laume αφηγείται τον τελευταίο έρωτα της Εντίθ Πιάφ. Την ιστορία αγάπης μεταξύ του αδελφού της, Θεοφάνη Λαμπούκα και της θρυλικής τραγουδίστριας Εντίθ Πιαφ. Ο Λαμπούκας ήταν κομμωτής αλλά και τραγουδιστής και είναι
Περισσότερα -
13 Σεπτεμβρίου – Κάρολος Κουν
Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // Ο Κάρολος Κουν γεννημένος σαν σήμερα το 1908 ήταν κορυφαίος Έλληνας θεατρικός σκηνοθέτης εβραϊκής καταγωγής.Το 1929 διορίστηκε καθηγητής αγγλικών στο Κολλέγιο Αθηνών. Η πρώτη του εμφάνιση ως σκηνοθέτη ήταν στο “Τέλος του ταξιδιού” του Σέριφ και
Περισσότερα