Fractal

Είναι η γραφή φάρμακο μνήμης; Θευθ – οι δύο όψεις της γραφής

Γράφει η Εύα Μοδινού //

 

Ένα νέο εξαμηνιαίο περιοδικό λογοτεχνίας και λογοτεχνικής κριτικής, Εκδόσεις «Ρώμη», Θεσσαλονίκη

theyf

 

 

Ένα νέο περιοδικό λογοτεχνίας «γεννήθηκε» το Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη, από τη Ζωή Σαμαρά (Ιδρύτρια-Διευθύντρια) το Δημήτρη Λαμπρέλλη, τη Μαρία Λιτσαρδάκη (μαζί με τη Ζ. Σ. απαρτίζουν τη συντακτική επιτροπή) και τον εκδότη Γιάννη Κιντάπογλου,

Και το όνομα του περιοδικού: Θευθ – οι δύο όψεις της γραφής.

Πρωτότυπο όνομα, κινεί εξ αρχής την περιέργεια. Η Ζωή Σαμαρά, στο προοίμιο του πρώτου τεύχους, εξηγεί, σκιαγραφώντας σ’ ένα σύντομο κείμενο, το στίγμα του περιοδικού μέσα από το προφίλ του Θευθ, του πολυτάλαντου Αιγύπτιου θεού (αντίστοιχο με τον δικό μας Ερμή) ο οποίος, εκτός των άλλων, επινόησε τη γραφή.

Το μύθο του αφηγείται ο Σωκράτης στο «Φαίδρο» και όπως μας λέει, παρουσιάστηκε ενώπιον του βασιλιά των Αιγυπτίων Θαμούν, εκθειάζοντας την τέχνη της γραφής ως «φάρμακο της μνήμης». Ωστόσο ο βασιλιάς δεν συμμερίζεται τον ενθουσιασμό του θεού, προβάλλει τις αντιρρήσεις του λέγοντας πως «Θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο, τα γράμματα θα προκαλούν λήθη, εφόσον η μνήμη δεν θα ασκείται. Η γραφή δεν είναι φάρμακο μνήμης αλλά υπενθύμισης, ούκουν μνήμης αλλ’ υπομνήσεως φάρμακον εύρες».

Πάνω σ’ αυτόν τον αντίλογο αναπτύσσουν τη φιλοσοφία αυτού τού νέου περιοδικού οι «γεννήτορές» του, φωτίζοντας τη λειτουργία της γραφής μέσα από τη λειτουργία της ανάγνωσης, η οποία στις ευτυχέστερες στιγμές της γίνεται συνδημιουργία. Και γίνεται συν-δημιουργία είτε όταν οδηγεί σ’ ένα νέο λογοτεχνικό έργο που θα εμπνευστεί ο αναγνώστης είτε όταν επιτυγχάνεται η πρόσληψη της πείρας, του κατασταλαγμένου αισθήματος, του αποκρυσταλλωμένου στοχασμού του λογοτέχνη μέσα από ένα κριτικό δοκίμιο. Και στις δύο περιπτώσεις ανακαλύπτουμε κάποιες ψηφίδες ενός πάζλ που δεν είναι άλλο παρά η ίδια η ζωή μας τελικά.

Ίσως λοιπόν πράγματι η γραφή να είναι φάρμακο της μνήμης όταν οδηγεί σ’ αυτήν τη συν-δημιουργία μέσα από την ανάγνωση με κριτικό πνεύμα.

«Η λογοτεχνία και η κριτική της. Η δημιουργία και η αναδημιουργία της.» όπως μας λέει στο κείμενό της η Ζωή Σαμαρά, επιλέγοντας «Μικρά κείμενα ποίησης, πεζογραφίας, θεάτρου, μικρά λογοτεχνικά και φιλοσοφικά δοκίμια, λογοτεχνική κριτική.» Κι αυτή ακριβώς είναι μια αρετή του νέου αυτού περιοδικού, θα λέγαμε, αφού ακριβώς με το «μικρό» επιτυγχάνει ποικιλία φωνών, πλουραλισμό και τη διατήρηση του ενδιαφέροντος του αναγνώστη σε εγρήγορση αφού εκ των πραγμάτων η ανάγνωση “τρέχει” από κείμενο σε κείμενο χωρίς να προφταίνει να λιμνάσει. Να λοιπόν, που το μικρό κείμενο είναι μια ευφυής επιλογή, ακόμη περισσότερο όταν θέλει κανείς ν’ αναδείξει ένα μωσαϊκό λογοτεχνικών φωνών, παλαιότερων και νεώτερων.

Στην εποχή μας, εποχή της οικονομικής κρίσης και ταυτόχρονα της κρίσης των αξιών, τέτοιες προσπάθειες είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτες. Ευχόμαστε λοιπόν να είναι και καλοτάξιδες!

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top