Απόψεις από μια έρημο με καλό νερό
Γράφει ο Σταύρος Σταμπόγλης // *
Κατερίνα Κούσουλα, ποιητική συλλογή «Θαυματουργή πλην έρημος», Εκδόσεις Κουκκίδα 2018
Η συλλογή «θαυματουργή πλην έρημος» της Κατερίνας Κούσουλα εμπνέει εμπιστοσύνη και γενναιότητα έκφρασης απ’ την πρώτη στιγμή. Δροσερό αεράκι φυσάει εδώ μέσα. Φρέσκο πράγμα και προσεγμένη παράθεση! Εξαιρετικά ελληνικά. Χωνεμένα διαβάσματα μεγάλων ποιητών. Θα τολμούσα να πω, ότι εδώ έχουμε ελέω θεού μια σύγχρονη ελληνική ποιητική. Αλλά νοιώθω έντονα πως το τάλαντο χωρίς την συνεπικουρία γνώσης, εμπειρίας και συνειδητοποίησης, θα παρέμενε μισερό. Στίχοι φαινομενικά της σιωπής κι όμως η επίγευση βγάζει φωνή μεγάλη. Ποιήματα διακριτικής γραφής κι ευγένειας. Λες και αναλύεις Θριγκό Δωρικής ομορφιάς. Επιμέρους στοιχεία από σμιλευμένο μάρμαρο σε επάλληλη συνάφεια. Τάξη και ένταση στην υπηρεσία της Αρμονίας όπου, «του ακροταίναρου σε περιμένει θάλασσα / φοβούνται οι ασφόδελοι τα τέλειά της ρίγη / του μαύρου πέλαγου πιο κίτρινοι / γίνονται τώρα ένα με το φως / το διαλυμένο τέθριππο / τις πύλες του θανάτου / (λιβάδι δίχως άνθη σκοτεινά / νερά. προετοιμάσου)». Οικονομία, αφαίρεση, ελλειπτικότητα, μεταφορά, ρυθμός. Κυρίως ρυθμός εκ του ρέω, κινούμαι, ρευστός, μεταβλητός, και όχι ως κανόνας ύφους και τεχνοτροπίας. Κίνηση, αφθονία νοημάτων, εννοιών, εικόνων, καταστάσεων εντός και εκτός. Εξαιρετική αρχιτεκτονική, όπου παλιά συνθετικά στοιχεία, χωνεμένα και ανακυκλωμένα, αναδίδουν έντονο άρωμα πρωτοτυπίας και αυθεντικότητας. Δεν είναι εύκολη ετούτη η ποιητική γιατί απαιτεί πειθαρχία να γραφτεί, άρα προσπάθεια να διαβαστεί, «…τι ήρθε ετούτος ο τρελός να κρούσει / μιαν άσπρη θύρα από πολύν καιρό θαμμένη / κάτω από χώματα ευθύνης; μες / στα υπόγεια της ξένης σου ζωής;», και αλλού, «… τριγύρω θριαμβεύει η ανάσταση αν- /αίτια συνθλίβοντας το ήδη νεκρό σου πάσχα». Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι υπέρ της ποίησης. Η ευκολία αποδυναμώνει, οδηγεί στην ακινησία, ή εν πάση περιπτώσει δημιουργεί όμορφους στίχους για τραγούδι, για διασκέδαση, εκτόνωση, καντάδα, ή παρηγοριά· αλλά μέχρις εκεί. Η ευκολία δεν οδηγεί στην αποδοχή της συντριβής, άρα, δεν βοηθά στην κατανόηση του μέλλοντος· και κατά βάση δεν βοηθά στην μαντική ικανότητα της ποίησης να εκδηλωθεί μέσα απ’ την ομορφιά του Αφαιρετικού και της Μεταφοράς… «πουλί πρωί που κομματιάζεις ήχους / πάνω σε δέντρο σκαλωμένο σε κλαδί / ως αναστρέφεις το λαιμό κι αρχίζεις νέα λέξη / διάφανο πάντα αστράφτει το εννέα και μισή!». Αλλά αν μιλάμε για δυσκολία εννοούμε πως καλούμαστε σαν αναγνώστες να κατανοήσουμε αντικειμενικά την άβυσσο απ’ τα θραύσματα που συλλέγει η ματιά της ποιήτριας και όχι κατασκευές από δυσνόητους κώδικες.
Κατερίνα Κούσουλα
Εκείνο που ευτυχώς λείπει από την ποίηση της Κατερίνας Κούσουλα δεν είναι η βατότητα του απλού λόγου, αλλά η τεχνητή απλούστευση που φτωχαίνει, που σε πρώτο επίπεδο μειώνει την αξία της συντριβής και σε δεύτερο επίπεδο σκοτίζει το μέλλον της αλήθειας. Η συλλογή ετούτη μοιάζει με αρχαία διαδικασία κάθαρσης. Και η επόμενη μέρα δίχως κάθαρση είναι μισερή, ή δεν μπορεί να γίνει κατανοητή και αποδεκτή. Δίχως οπτική προς την κατεύθυνση της αλήθειας πως θα μπορούσε να γραφτεί το: «… μένω τυφλό παιδί σε δανεικό παράδεισο / κι ούτε φοβάμαι μην ξημερώσει». Ή όπως στο εν κατακλείδι ποίημα της θερμής αγκαλιάς, όπου το εύρος της τρυφερότητας γίνεται βελονιές ρούχου εξαιρετικού. Γίνεται σύμβολο καθημερινότητας κατά την επανάληψη. Επιβίωση με όρους αβύσσου. Η επανάληψη, μια τόσο κοινότοπη έννοια και τόσο παρεξηγημένη. Πόσα ακόμη επίθετα για να αποκρύψω ένα μόνο ρήμα, «συμπάσχω», ως εγωιστής αναγνώστης. Ό,τι με καίει απαγγέλλοντας: «το σχήμα του προσώπου της λευκό / αμύγδαλο ένα χέρι που κρατάει ψηλά/ το όμορφο κεφάλι – πιο ψηλά / φρυδιών αψίδες μάτια να ονειρεύονται…». Και ο ακροτελεύτιος στίχος του ποιήματος και όλης της συλλογής όπου η μνημοσύνη ως διάλογος εν σιωπή υπερβαίνει το προσωπικό, και αγκαλιάζει το γενικό. Όπως ένα κυκλαδικό ειδώλιο γυναίκας από παρία λίθο, στην παλάμη μου κουρνιασμένο, διατηρεί άσβεστη την ελπίδα του χρόνου και του χώρου. Όπου «κοπιώδες γεύμα» η ζωή, «… τα δύσκολα τα γεύματα θυμάμαι τα μαζί / «τι λες να μαγειρέψουμε;» «τι θέλεις; Ό,τι θες». Και τι άλλο μπορεί ν’ αποτελεί την κρηπίδα της άλλης μέρας αν δεν είναι η επανάληψη εν ρυθμό, ή μήπως να είναι το ταπεινό και εντεινόμενο άρωμα της αγάπης κατευθείαν απ’ την καρδιά της Γένεσης. Ρυθμός λοιπόν όπως ρέω, βαδίζω, χορεύω, αναλογία, συμμετρία, τάξη, κατάσταση ψυχής. Τελειώνω με μια ποιητική, βαθύτατα ελλειπτική και αφαιρετική φράση δυο στίχων από το ποίημα «ήσυχη» σελ. 15, «…απόηχων βόμβος η φωνή / ανθίζει ακροκέραμα».
Αντίκυρα 26 Μαρτίου 2018
* Ο Σταύρος Σταμπόγλης είναι Αρχιτέκτων DESA-Μέλος ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ και ΤΕΕ. Γεννήθηκε το 1946 στην Αθήνα. Δημοσίευσε για πρώτη φορά το 2007. Έχει δημοσιεύσει 8 ποιητικές συλλογές και δυο συλλογές διηγημάτων. Τελευταία ποιητική συλλογή «Διηγήσεις πόλεων» Κέδρος 2016. Είναι μέλος του «Κύκλου Ποιητών».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
500 χρόνια τέχνης αφιερωμένα στη γυναίκα, σε εξαιρετικά βίντεο
Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // Αυτό το βίντεο θα σας οδηγήσει σε μια καταπληκτική ξενάγηση των μεγάλων γυναικείων πορτρέτων στη δυτική τέχνη. Κινείται από τον da Vinci στον Πικάσο, ενώ τα πορτρέτα ανα-μορφοποιούνται το ένα μετά το άλλο. Αυτή η μορφοποίηση σας
Περισσότερα -
Η πολύπλευρη πολιτιστική ζωή στο γραφικό Κασί
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // Το λιμανάκι του γραφικού Κασί, σε πανοραμική άποψη. Τριγύρω, αμέτρητα πευκοδάση σκορπισμένα τριγύρω και πάνω σε κιτρινωπούς και λευκούς βράχους από ασβεστόλιθο, το επονομαζόμενο Cap Canaille που, στην πραγματικότητα, αποτελεί τον ψηλότερο
Περισσότερα -
Κατανοώντας τον ρόλο του ψεύδους στην πολιτική
Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης // “Γιατί οι πολιτικοί λένε ψέματα”, John J. Mearsheimer, Μτφρ. Νίνα Μπουρή, Πατάκης 2012, Σελ. 222 “Σύγχρονοι ελληνικοί μύθοι”, Περικλής Γκόγκας, Κριτική 2018, Σελ. 280 Ορισμένοι τον έχουν χαρακτηρίσει σύγχρονο Machiavelli,
Περισσότερα -
Υπόδειγμα συγγραφικής γεωμετρίας και λογοτεχνικής ακρίβειας
Γράφει η Νάντια Τράτα // «Νινέτ» της Ζωρζ Σαρή, Εκδόσεις Πατάκη «Ο μόνος τρόπος να γνωρίσεις κάποιον άλλο είναι να τον αγαπάς απελπισμένα.». Walter Benjamin (Γερμανός φιλόσοφος, 1892 – 1940) Ένα γλυκόπικρο λογοτεχνικό αριστούργημα πολλαπλών αναγνώσεων που
Περισσότερα -
Τμήμα Μουσουλμανικών σπουδών: Είναι πρόβλημα ή μια θετική προοπτική;
Του Άγγελου Τζίτζιρα // * Πριν λίγες μέρες βγήκαν οι εισακτέοι των σχολών, και σε μία από αυτές που αυξήθηκαν σημαντικά οι θέσεις που είναι στην εισαγωγική κατεύθυνση της Μουσουλμανικών Σπουδών στο ΑΠΘ. Γνωρίζοντας την
Περισσότερα -
Διήγημα: “Αναμνήσεις μιας άλλης εποχής”
Της Μαρίνας Τόλη // “Αναμνήσεις μιας άλλης εποχής” Βάσανα μια ζωή! Τα υπέμεινα όμως. Πάνω στις πλάτες τις δικές μου στηρίχτηκαν όλοι. Γονείς, αδέρφια, παιδιά. Ήμουν η ανύπαντρη της οικογένειας. Δεν με άφησαν να βγάλω
Περισσότερα -
Ο πηδηχτός χορός της Ανατολικής Κρήτης (μαλεβιζιώτης) – Β’ Μέρος
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // * Διαβάστε το Α΄ μέρος >> εδώ Η εθιμοτυπία του χορού απαιτεί ο πρωτοχορευτής να αντικαθιστάται από δυο χορευτές του κύκλου, οι οποίοι έρχονται στον κάβο (κορυφή) του χορού και παίρνουν τη θέση του.
Περισσότερα
