Fractal

Μέσα από μια ζωή για όλες τις ζωές

Γράφει ο Γιάννης Παπαγιάννης //

 

“Πικρούτσικα Πικρούτσικα”, Θάνος Κάππας, Εκδόσεις Εστία.

 

Σε δύο ευδιάκριτες «κατηγορίες» χωρίζονται τα πυκνά, λιτά, πολυδουλεμένα πεζογραφήματα του πρωτοεμφανιζόμενου αλλά ώριμου υφολογικά Θάνου Κάππα. Στο πρώτο μέρος, με τίτλο «εμμονές και καθηλώσεις», το παρελθόν του αφηγητή ζωντανεύει με όπλο τη μνήμη, με αφορμή τα πικρούτσικα ραδίκια της γιαγιάς, τα οποία λειτουργούν ως αναπνευστήρας κατάδυσης, όπως ακριβώς η περίφημη «μαντλεν» στην αναζήτηση του χαμένου χρόνου του Προυστ. Η λεκτική και γλωσσική ακρίβεια του Θάνου Κάππα, ο εκλεπτυσμένος, κομψός, απέριττος λόγος και οι επιλεγμένες εικόνες που αλιεύει από το παρελθόν δημιουργούν μια υφέρπουσα συγκινησιακή φόρτιση και, με τρόπο αντίστροφο από την αφηγηματική πληθωρικότητα του Προυστ, πετυχαίνει τον ίδιο σκοπό: η προσωπική αφήγηση ξεθάβει αναμνήσεις και συναισθήματα του κάθε αναγνώστη και μέσα από την αφήγηση μίας ζωής ο συγγραφέας μιλάει για όλες τις ζωές.

Στο δεύτερο μέρος, με τίτλο «Trasgicomedia monderna», ο αφηγητής, έχοντας τρόπον τινά ξανακερδίσει μέσα από τη μνήμη τον χαμένο χρόνο του, έρχεται σε επαφή με τον τωρινό χρόνο, όπου η πραγματικότητα συγκρούεται με τα κέρδη της μνήμης. Αν και, αναπόφευκτα, το πρώτο μέρος υπετρερτερεί του δεύτερου, καθώς το παρόν δεν προσφέρει το ασφαλές φιλτράρισμα της μνήμης, το εγχείρημα του Θάνου Κάππα είναι εξαιρετικό, ακριβώς επειδή κατορθώνει να γενικεύσει το μερικό και να μεταφερθεί από τις προσωπικές, αυτοβιογραφικές εμπειρίες σε πανανθρώπινα, διαχρονικά θέματα και μέσα από μια προσωπική αφήγηση κατορθώνει να ξεθάψει αναμνήσεις και συναισθήματα σε κάθε αναγνώστη και μέσα από μία ζωή να μιλήσει για όλες τις ζωές.

 

kappas

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top