Fractal
Home / ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ / Συνεργασίες μεταξύ σχολείων
14/09/2016, 10:47 πμ

Συνεργασίες μεταξύ σχολείων

Του Νίκου Τσούλια // *

 

Σε μια περίοδο που έχουν πυκνώσει οι περικοπές κάθε είδους στην εκπαίδευση και που αναδεικνύεται ο ανταγωνισμός «όλων εναντίον όλων» ως υπέρτατη «κοινωνική αξία», είναι ακόμα πιο σημαντική η απάντηση του εκπαιδευτικού κινήματος για προαγωγή των δικών του αξιών και προταγμάτων στο σχολείο και στην κοινωνία. Τώρα είναι πιο αναγκαία από ποτέ η συστηματική καλλιέργεια της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των σχολείων και η ανάδειξη του ευρύτερου πολιτισμικού τους και διαπαιδαγωγικού τους χαρακτήρα.

 

      Την ώρα που οι δυνάμεις της αγοράς επικεντρώνονται διαρκώς και επιμόνως στο πεδίο των εξετάσεων στο γενικό λύκειο και σε απομείωση των κλάδων στο τεχνολογικό λύκειο, οφείλουν οι δημιουργικές δυνάμεις των σχολείων και των εκπαιδευτικών να δώσουν το δικό τους όμορφο μορφωτικό αγώνα επί του περιεχομένου της παιδείας και της αγωγής.

      Υπάρχουν πολλές μορφές συνεργασίας μεταξύ των σχολείων. Σε εθνικό επίπεδο διοργανώνονται Μαθητικοί Αγώνες για την Τέχνη, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό. Εδώ έχει αναπτυχθεί ένα πεδίο μορφωτικής δράσης που ενισχύει την προσπάθεια των νέων για την κατάκτηση ενός δημιουργικού μέλλοντος. Επιπλέον ανάλογες πρωτοβουλίες γίνονται σε περιφερειακό επίπεδο, που άλλοτε έχουν θεσμικό χαρακτήρα και άλλοτε ευκαιριακό. Ακόμα υπάρχουν αδελφοποιήσεις σχολείων της χώρας μας με σχολεία του εξωτερικού με ανταλλαγές εκπαιδευτικής εμπειρίας – και όχι μόνο – και με αμοιβαίες επισκέψεις μαθητών / μαθητριών με εντυπωσιακά τα οφέλη γι’ όλες τις πλευρές.

      Ωστόσο θεωρώ ότι υπάρχει έδαφος για περαιτέρω καλλιέργεια της συνεργασίας μεταξύ των σχολείων και πιο συγκεκριμένα μεταξύ των γειτονικών σχολείων και όλων των σχολείων των μικρών δήμων. Μια τέτοια εκδοχή δίνει τη δυνατότητα για πιο συστηματική συνέργεια και αλληλοτροφοδότηση στους παιδευτικούς στόχους των σχολείων. Σ’ αυτή την κλίμακα δεν υπάρχει το εμπόδιο της «απόστασης», και αντίθετα λειτουργεί επιπρόσθετα και το γεγονός ότι εκπαιδευτικοί και μαθητές / μαθήτριες γνωρίζονται καλύτερα από ότι στις όποιες άλλες εκδοχές. Πέραν λοιπόν των θεσμικών και των γενικότερων συνεργασιών, έχει νόημα και αξία ο πρωτοβουλιακός χαρακτήρας των συνεργασιών των σχολείων σε τοπικό επίπεδο με διαφορετική ενδεχομένως κάθε φορά ατζέντα. Σε μια τέτοια περίπτωση αναδύονται και τα κοινά θέματα που συνδεσμώνουν τους κατοίκους της περιοχής.

      Για παράδειγμα, μπορούν να αναπτυχθούν προγράμματα για την τοπική ιστορία, για το ιδιαίτερο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, για τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα της περιοχής, για τα τοπικά προβλήματα. Και επιπλέον, η θεματολογία των «πρότζεκτς» – των ερευνητικών εργασιών – θα αποκτήσει ένα ζωντανό περιεχόμενο και θα συνδεθεί με τα προβλήματα και τις προτεραιότητες των τοπικών περιοχών. Ένα τέτοιο δίκτυο βοηθά αποτελεσματικά στην προώθηση λύσεων για τον τόπο που ζουν τα παιδιά και καλλιεργεί την αγάπη και τη φροντίδα για την ιδιαίτερη πατρίδα τους. Παράλληλα αναδεικνύει σε πιο σταθερή βάση τη γενικότερη συνεργασία, γιατί ρίχνει μεγαλύτερες «καταβολάδες» δημιουργικότητας στις συνειδήσεις των νέων.

      Η σχολική ζωή δεν είναι απλά και μόνο στάδιο προετοιμασίας για τη ζωή, όπως θεωρούσαν οι παλιότερες παιδαγωγικές και κοινωνιολογικές θεωρίες. Σήμερα, και υπό το βάρος της όλο και μεγαλύτερης σχολικής διαδρομής για όλο και περισσότερους νέους / περισσότερες νέες, η σύγχρονη Παιδαγωγική θεωρεί ότι η σχολική ζωή είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής του ανθρώπου, με ιδιαίτερη αυταξία και με πολλαπλασιαστική δυναμική για την υπόλοιπη ζωή του κάθε άνθρωπου.

      Τα σχολεία δεν είναι μόνο για την παροχή γνώσης. Οφείλουν να είναι κυψέλες πολιτισμού και κοινωνικοποίησης. Παιδεία δεν είναι μόνο η διδασκαλία των σχολικών βιβλίων και πολύ περισσότερο δεν είναι ένα πυκνό πλέγμα εξετάσεων επί εξετάσεων. Παιδεία είναι η βαθιά καλλιέργεια της ερευνητικής και στοχαστικής ματιάς των νέων, είναι η προαγωγή της αγάπης για το βιβλίο και το διάβασμα, είναι η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των νέων σε τόσα και τόσα πεδία που προσφέρει ο πολιτισμός και ο αθλητισμός.

      Μια αντίληψη και πρακτική ευρείας και μόνιμης συνεργασίας μεταξύ σχολείων σε τοπικό επίπεδο αναδεικνύει και την ουσιαστική σχέση μεταξύ των νέων στους θεσμούς της μόρφωσης, προάγει την ευγενή άμιλλα «αγκαλιά» με τη συνεργασία – που είναι μορφωτικά και κοινωνικά προτάγματα – και όχι τον στείρο και αντιπαραθετικό ανταγωνισμό, που είναι «αξιακό προϊόν» των δυνάμεων της αγοράς.

      Και έχει σπουδαία σημασία να διαμορφώνεται ο παιδαγωγικός χάρτης των μεγάλων ανθρωπιστικών και διαφωτιστικών αξιών μέσα από τις πρωτοβουλίες των σχολείων και μέσα από την καθημερινή σχολική ζωή – και όχι μονομερώς μέσα από τη διδακτική τέχνη, που πάντως έχει τη δική της ακτινοβολία – γιατί αποκτά βιωματικές ρίζες και μετασχηματίζει την κοινωνικότητα των νέων με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.

File:EFA Façade 2.jpg

French School at Athens

 

 

* Ο Νίκος Τσούλιας είναι καθηγητής σε λύκειο. Έχει εκλεγεί πρόεδρος της ΟΛΜΕ τέσσερις φορές (1996 – 2003). Διδακτορικό στην Ειδική Αγωγή. Δύο βιβλία: “Σε πρώτο πρόσωπο” και «Παιδείας εγκώμιον».  Συνεργάστηκε με: «ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ» (1980 – 1986), «ΕΞΟΡΜΗΣΗ» (1988 – 1996) και “ΤΟ ΑΡΘΡΟ” (2010- σήμερα) καθώς και με αρκετά περιοδικά. (https://anthologio.wordpress.com/)

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top