Δοκίμιο: “Στο κατώφλι της Σύνταξης”
Του Νίκου Τσούλια // *
Hands – Luc Tuymans, 1978
Είχε αρχίσει να το σκέπτεται όλο και πιο συχνά. Αλλά είναι άλλο να το σκέπτεσαι και άλλο να το βιώνεις… «Κάποια μέρα θα συμβεί. Δεν γίνεται αλλιώς. Δεν μπορείς να το αποφύγεις». Άλλες στιγμές σκεπτόταν διαφορετικά.
«Στιγμές – στιγμές νιώθω κούραση, τη συσσωρευμένη κούραση χρόνων και χρόνων, την καθημερινή δέσμευση, την απόλυτη υποχρεωτικότητα. Δεν είναι δα και μια δουλειά που μπορείς να είσαι χαλαρός. Στο λύκειο δεν παίρνεις ανάσα. Κάθε χρόνο, όλα τα χρόνια της καριέρας σου έχεις και τους μαθητές που δίνουν πανελλαδικές εξετάσεις, δεν είναι όπως στις άλλες ειδικότητες που εναλλάσσονται μεταξύ τους σ’ αυτή την τόσο ξεχωριστή διδασκαλία. Εδώ πρέπει να είσαι σε υπέρτατο βαθμό αντιστοιχισμένος στις ανάγκες των πιο απαιτητικών μαθητών, των υποψηφίων της Ιατρικής, να ανανεώνεσαι διαρκώς, να προβάλλεσαι επαρκώς στη συνείδηση του κάθε μαθητή που σε συγκρίνει με όλους τους ομόλογούς σου. Όλα τα χρόνια που είμαι σχολείο είμαι απόλυτα δεμένος με αυτή τη συνθήκη. Είναι πολύ διαφορετικό να διδάσκεις στην Α΄ ή στην Β΄ λυκείου και άλλο στις Κατευθύνσεις της Γ΄ Λυκείου».
Και μετά βρισκόταν στην απέναντι όχθη και δεν του άρεσε η προηγούμενη πλευρά των πραγμάτων. Γι’ αυτόν ο συνταξιούχος δεν είναι ο σημερινός συνταξιούχος με τα 15 και 20 χρόνια υπηρεσίας (!) ή με τη σύνταξη στα πενήντα του χρόνια (τι λαός κι αυτός και τι πολιτικό σύστημα…). Όχι, το δικό του στερεότυπο είναι άλλο, εκείνο του παλιού συνταξιούχου, του ηλικιωμένου, του γέρου, που θυμόταν από τα παιδικά του χρόνια στο μικρό χωριό του. Και είχε δημιουργήσει αυτό το στερεότυπο αποφυάδες φαιών προκαταλήψεων και γκρίζων συναισθημάτων.
«Σύνταξη δεν σημαίνει η αρχή του τέλους; Πώς μπορεί να οργανώσεις τη ζωή σου; Ο χρόνος σου δεν θα είναι διακριτός. Δεν θα έχει τα ξεχωριστά καθημερινά σημάδια του. Θα είναι ένα συνεχές, μονότονο και ισοπεδωτικό. Θα ξεχνάς σε ποια ημέρα είσαι. Οι ημέρες σου θα γίνουν όλες μια σούπα. Πώς να ξεχωρίζει η πάντα ελκυστική Παρασκευή – που την περίμενες πώς και πώς – από την ενοχλητική Δευτέρα; Τι νόημα θα έχουν το Σάββατο και η Κυριακή, που θα έχουν «γίνει ένα» με τις άλλες ημέρες; Τι να σχεδιάζεις και τι να φιλοδοξείς, αφού και η επαγγελματική σου δραστηριότητα έρχεται να σφραγιστεί με επίσημο και θεσμικό τρόπο; Αλλά και το συναίσθημά σου δεν θα αρχίσει να μαραζώνει; Τι να ονειρευτείς; Ούτε να κοιτάξεις μια κοπέλα δεν θα μπορείς».
«Και θα λέω ότι είμαι συνταξιούχος; Αδύνατον. Έχω πρόβλημα με τη λέξη. Ναι, υπάρχουν λύσεις, η γλώσσα είναι γενναιόδωρη. Τελείωσα την επαγγελματική μου καριέρα αλλά ασχολούμαι με κάτι άλλο… Ναι, να βρω το κάτι άλλο. Εδώ και χρόνια το ήξερα, ποιο θα ήταν αυτό – η αρθρογραφία στις εφημερίδες -, το έκανα τόσα χρόνια πριν πάω στην εκπαίδευση και ήταν τόσο εύκολο και προσοδοφόρο. Αλλά τώρα το διαδίκτυο έχει τινάξει τα πάντα στον αέρα. Δεν πληρώνονται ούτε οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι».
Ήταν Τετάρτη βράδυ, βροχερό και σκοτεινό. Ήξερε τι έκανε ο καιρός – Νοέμβρης μήνας άλλωστε ήτανε. Είχε πάει στην Ασκληπιού, στο γραφείο παλιού συνδικαλιστή και μετέπειτα υπουργού, του πιο ειδικού για τι πρέπει να κάνεις για τη σύνταξη. «Αν καθίσεις και άλλο, θα σου μειωθεί η σύνταξη. Αν είχες φύγει πέρυσι, θα ήταν ακόμα καλύτερα. Θα έπαιρνες καλύτερη σύνταξη».
Έριξε την ευθύνη στη χώρα, στην πατρίδα του. «Μα τι χώρα είναι κι’ αυτή; Να εργάζεσαι περισσότερα χρόνια και να παίρνεις μικρότερη σύνταξη»; Αλλά πού να το πει και που να το ομολογήσει; Ζούσε στην Ελλάδα της κρίσης και των απανωτών μνημονίων, του λαϊκισμού και της ευτέλειας του πολιτικού συστήματος. «Αλλά ποιο πολιτικό σύστημα; Να ήταν μόνο αυτό. Εδώ όλοι είμαστε πετροβολημένοι. Τρίτο κόμμα στη Βουλή έχουμε βγάλει ναζιστική οργάνωση. Χρεώθηκε με πολιτική δολοφονία και αντί να εξαφανιστεί από το χάρτη, επιβραβεύτηκε περισσότερο από το λαό. Έχουμε και Λεβέντη στη Βουλή, που είναι ντροπή και μόνο να καθίσεις να τον ακούσεις. Έχουμε και Καμμένο υπουργό, που νιώθει απελευθερωτής της χώρας και λυπάσαι που ζεις μαζί του στην ίδια χώρα»…
Το γύριζε στην πολιτική ερμηνεία μήπως μετασχημάτιζε το πρόβλημά του. Ένιωθε ένα κενό και δεν ήξερε πώς να το χειριστεί. Κι άλλες φορές το είχε βιώσει, αλλά τότε είχε το χρόνο μπροστά του και όχι πίσω του, ήταν σύμμαχός του – θα μπορούσε να φέρει προοπτικές ακόμα και ο ίδιος ο χρόνος. Τώρα κι αυτός είναι αντίπαλος. «Ίσως επειδή είναι αυτός ο μέγας αντίπαλός μου, νιώθω το κενό και όλα μου φαίνονται άνοστα. Γι’ αυτό δεν έχω γεύση ονείρων και φαντασιώσεων. Πρέπει να επαναεπινοήσω με άλλο τρόπο τη ζωή μου. Άμα περνάς ένα κατώφλι, ο τόπος αλλάζει. Πρέπει κι εγώ να αλλάξω. Να βάλω καινούργια σημάδια στη ζωή μου. Και θα τα βρω! Ας είναι καλά τα Γράμματα. Ναι, τα Γράμματα δεν είναι μόνο αποκούμπι για να ξεπερνάς της ζωής τις δυσκολίες – είναι και εφαλτήριο για κάθε σκίρτημα της καρδιάς, για κάθε φτερούγισμα της ψυχής, για κάθε ξέφωτο του συναισθήματος»!
![thunderstruck9: “ Lesser Ury (German, 1861-1931), Zeitungsleser im Café [Newspaper reader in a café]. Charcoal on paper, 49 × 31 cm. ”](https://i1.wp.com/67.media.tumblr.com/ceeb7ccce9ced521a88d1027e9730213/tumblr_ogdl82QUqb1u6x3h6o1_540.jpg)
Lesser Ury (German, 1861-1931), Zeitungsleser im Café [Newspaper reader in a café]
© Alexander Omarsson
* Ο Νίκος Τσούλιας είναι καθηγητής σε λύκειο. Έχει εκλεγεί πρόεδρος της ΟΛΜΕ τέσσερις φορές (1996 – 2003). Διδακτορικό στην Ειδική Αγωγή. Δύο βιβλία: “Σε πρώτο πρόσωπο” και «Παιδείας εγκώμιον». Συνεργάστηκε με: «ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ» (1980 – 1986), «ΕΞΟΡΜΗΣΗ» (1988 – 1996) και “ΤΟ ΑΡΘΡΟ” (2010- σήμερα) καθώς και με αρκετά περιοδικά. (https://anthologio.wordpress.com/)
Ετικέτες: Δοκίμιο
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Διήγημα: “Αρλέτα, εσύ να είσαι καλά”
16/04/2024, 7:24 μμ -
Ποίημα: “Αραχνοΰφαντη επικράτεια”
16/04/2024, 7:23 μμ -
Διήγημα: “Δε θα με τρελάνουν”
16/04/2024, 7:21 μμ -
Ποίημα: “επιστροφή”
16/04/2024, 7:20 μμ -
Δύο ποιήματα | “η άφεση κατοικεί την άνοιξη”
16/04/2024, 7:19 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ: Αναβάπτιση μέσα στο ποίημα
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη: “Με λένε Εύα”, εκδόσεις Μανδραγόρας είμαι η ανθός τού Εσύ του Εμείς η ρίζα είμαι εγώ η Άνθρωπος Μία εκτενής ποιητική σύνθεση που ερευνά τη γέννηση του κόσμου, παραμερίζοντας όμως
Περισσότερα -
✔ Έρση Σωτηροπούλου: «Σήμερα ταμπού δεν είναι το σεξ. Ταμπού είναι το συναίσθημα»
Συνέντευξη στη Γεωργία Χάρδα //* «Οι ήρωες μου έχουν ανάγκη να εκφράσουν πράγματα που είναι πιο πέρα από αυτά που φαίνονται. Έρχονται σε επαφή με σκοτεινές πλευρές του εαυτού τους που τις έχουν απωθήσει. Κι αυτό τους οδηγεί σε οριακές
Περισσότερα -
10 Ιουλίου – Μαρσέλ Προυστ
Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // Ο Μαρσέλ Προυστ γεννημένος σαν σήμερα το 1871 ήταν Γάλλος συγγραφέας, δοκιμιογράφος και κριτικός, ένας από τους σημαντικότερους μυθιστοριογράφους του 20ού αιώνα. Μεταξύ άλλων, ήταν ο συγγραφέας του «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», δοκίμιο, μυθιστόρημα
Περισσότερα -
Διήγημα: “Μυστική συνομιλία”
Της Τίνας Κουτσομπού // * Ο θόρυβος, αργός και βασανιστικός, ακούγεται τώρα ολοένα και πιο κοντά. Τα βήματά σου αργόσυρτα και άνευρα, χωρίς ρυθμό, διαδέχονται το ένα το άλλο ακολουθώντας το τρίτο σου πόδι, ένα μεταλλικό στραπατσαρισμένο
Περισσότερα -
Κριτική βιβλίου εν πυκνώ / με εκατό λέξεις / «Κατοστάρι».
Γράφει ο Δημήτρης Φύσσας // Στίβεν Πίνκερ, «Ορθολογισμός τώρα. Τι είναι, γιατί μοιάζει σπάνιος, γιατί έχει σημασία». Μετάφραση Παναγιώτης Δρεπανιώτης, επιμέλεια κειμένου Μαρία Οικονομίδου. Εκδόσεις Διόπτρα, 2022. Γερός πρόλογος, έντεκα πυκνά κεφάλαια, επισημειώσεις, βιβλιογραφία και τρία ευρετήρια [ονόματα,
Περισσότερα -
Διήγημα: “Αύριο, θα είναι κιόλας αργά”
Γράφει η Τζίνα Ψάρρη // Ένα εκτυφλωτικό φως και μια εντελώς απρόσμενα άκαιρη ζέστη, σκέπαζε τη θάλασσα και το σπίτι. Καμία ετυμηγορία δεν θα μπορούσε να εκδοθεί για την ζωή της κάτω απ’ αυτόν τον λαμπρό ήλιο
Περισσότερα -
Ποίηση: “Μυρτώ”
του Χρήστου Δημούλα // * // Για την Μυρτώ Τάσιου Σε τρόμαξε η ζωή σπουργίτι λαβωμένο κι έφυγες μια Παρασκευή για ουρανό καμένο. Η μνήμη σου όλη μες στο χρόνο μια Σαλώμη σε χορό προκλητικό
Περισσότερα
