Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Στέλιος Λύτρας… για τον πρώτο εαρινό μήνα των ερώτων
04/10/2017, 2:13 μμ

Στέλιος Λύτρας… για τον πρώτο εαρινό μήνα των ερώτων

Του Απόστολου Θηβαίου // *

 

 

Σε κάθε στροφή αντικρίζω την γοητεία μιας αρχής. Η ποίηση γίνεται ιδίωμα, ένας του κόσμου κάποιος τρόπος, ένα σύμπαν, για τώρα και για πάντα. Αχαλίνωτοι, με την αιθέρια φιλοδοξία τους, οι απελπισμένοι αιχμάλωτοι γυρνούν τον κόσμο με μια ταυτότητα στα δόντια, με μια αγωνία. Αυτοί που με τρόπο ιδιωτικό γνωρίζουν και μιλούν για το πώς και το γιατί αυτού του κόσμου, με μάσκες, με σκουπίδια και διαδήματα, με θρόνους και σπαράγματα στήνουν το άρρητο. Αυτοί, αντίκρισαν λέει, σ’ ένα καλοκαίρι το περιδέραιο των νησιών, διάφανο, από ζωή και από όραμα φτιαγμένο. Η γλυκιά πεποίθηση των εγχόρδων και η προσευχή του κόσμου. Όλοι ανεξαιρέτως οι έρωτες μπορούσαν να ξαναζήσουν λέει, μέσα απ’ τα ποιήματα. Μας τ’ αφιερώνουν όσοι πέρασαν και περνούν φλεγόμενοι μέσα απ’ τις σάρκες της νύχτας, σπασμένοι από το πάθος που καίει τη ζωή, μάρτυρες.

Σήμερα είδα τους ανεμόμυλους να ξεχωρίζουν μέσα απ’ τα βουνά της Αρκαδίας. Πελώριοι και ειρηνικοί. Σκέφτηκα πόσο τους αδίκησε ο παράξενος ιδαλγός της Ανδαλουσίας. Γη των ταύρων και του θανάτου, σμιλευμένη απ’ το χαρμάνι της μοίρας. Όλα ποντάρονται βλέπεις στην καρδιά που χτυπά μες στα πράγματα και μες στους ανθρώπους. Και έτσι πρόσωπα του παράδοξου, όπως ο Δον Κιχώτης και ένα σωρό άλλοι πλανεμένοι από πολιτείες του ήλιου κατάλαβα πως μπορούν και γίνονται τραγούδια στο στόμα των λαών. Είναι τ’ αμετάφραστο που νοτίζει τα πράγματα μ’ ευτυχία και δόξα.

Έπειτα, σώπασαν μαζί όλα τα καλοκαίρια. Σαν πένθιμο άγημα, όλα τα όργανα πέρασαν στην αιωνιότητα. Τ’ ακλόνητα νιάτα, τα ολόχρυσα πνευστά μες στον ήλιο, σαν περιστέρια των ζωγράφων, η αίγλη της ζωής που όλα τα σκόρπισε. Είναι τόσα που κάνουν τη φωτογραφία να γίνεται τραγούδι. και των πλανεμένων ο λυγμός με τ’ όνειρο.

Αυτή η μικρή εισαγωγή είναι όλο και όλο ό, τι μπόρεσα να συλλέξω απ’ τον ουρανό του Στέλιου Λύτρα. Ό, τι χωρά ετούτο το απόγευμα από τη φωνή του. Λησμονημένος, αθησαύριστος μες στους καιρούς της ηλεκτρονικής επεξεργασίας. Ένας απ’ τους φυγάδες της σημερινής εποχής, ο Λύτρας, κατά κόσμον Στυλιανός Πούλος, μοιάζει με κάποιον που κατόρθωσε να γλιτώσει απ’ το σάρωμα της εποχής. Γι’ αυτό και οι Τοξότες του και η Ιουλιέτα παραμένουν μυστικοί, κρυμμένοι στις ψεύτικες βιβλιοθήκες της ξέφρενης παρακμής. Μυθολογίες ενός άλλου καιρού, συναρπαστικοί τζόκεϋ των ονείρων, βαλμένοι σε κάθε εποχή, όμως πάντα ηρωικοί και θαρραλέοι όπως αρμόζει.

Να πως μ’ αυτό τ’ απόσταγμα, κράμα πολλών βαθμών, μπορεί ν’ αρθρωθεί η αισθητική μοναξιά ποιητών όπως ο Λύτρας. Δεν είναι ο Ελπήνορας που του ‘φταιξε η μοίρα του, το ίδιο εκείνο, απερίσκεπτο βήμα στο κενό πάντα θα γινόταν. Δεν είναι οι πρώτοι μήνες του καλοκαιριού που βρήκαν επιτέλους παρηγοριά στην άφθαρτη μουσική των κοχυλιών όταν θ’ απομείνουν μόνα. Πρόκειται για τα φωνήεντα μιας άλλης ευκαιρίας, μιας άλλης ζωής αφοσιωμένης στ’ όνειρο, στ’ αντίδοτο της λογικής και των βιβλίων, στην ευδοκία της αγάπης και του χρόνου που ‘ναι σύμμαχος, τόπος και χρόνος του έρωτα.

Ο παλμός του χτυπά εκεί που δεν υπάρχει άκρη. Εκεί που ζει μαραμένο το δάκρυ της πέρδικας όταν κλαίει το ταίρι της. Ο Λύτρας καλπάζει μες στις εποχές, ένας Δημήτρης μέσα απ’ τα χώματα κάθε άνοιξη. Με το πένθος της ζωής που νιώθει τον εαυτό της, ανάμεσα στους καθρέφτες και τ’ ανοιχτά στάδια, με την ελπίδα του ορατού όπως το τραγούδησε ο Νίκος Καρούζος. Η Αντιόχεια, η Αίγυπτος, τα θλιμμένα βλέφαρα της Μαριγκάιλα που κανείς δεν νιώθει την καταγωγή της. Τα σύμβολα του ποιητή τόσα όσα και ο κόσμος. Πλάι στους στίχους του, στην ρωγμή αυτής της ακμής που διαγράφει φλεγόμενη την τροχιά της, νιάτα μονάχα και μουσική, το χορτάρι, τ’ αστέρι, το

Λασίθι, η άβυσσος. Ψηφίδες από θρόνους, πίνακες υγροί κατεστραμμένοι, προικισμένοι με τη δόξα και τη φθορά ενός αντάτζιο. Συντρίμμια του ιδεατού και ο κόσμος του έρωτα. Το σύμπαν του Λύτρα δεν φέρει κλειδιά και κώδικες. Θέλει μονάχα σώμα και ροπές ξέφρενες των μεγάλων και των ανατολικών.

Βρέστη, Αθήνα, Ίος, Σαντορίνη, Σίκινος, τη Υπερμάχω, παλιά Mercedes που τρέχει μες στον ίλιγγο σαν πάντα, Θεοδώρα, Ρωξάνη, Μαρία των Μεδίκων, Ανδρομάχη. Είναι τόσες οι συντεταγμένες της ποίησης του Στέλιου Λύτρα. Μην ψάξεις, μην γυρέψεις τις κριτικές για να νιώσεις πώς μετριέται το πολύ της ύπαρξης. Θα νιώσεις αμήχανος και μια γλυκιά ηδονή θα κατακτήσει τα μάτια σου. Κάτι σαν ριψοκίνδυνο φεγγάρι και κάτι που δεν λέγεται, που δεν προφέρεται θα σε σημαδέψει. Είναι όσα κατοικούν τα νησιά, των ανθρώπων το τραγούδια όταν προσφέρονται οι σπονδές στους έρωτες, οι τραγωδίες και τα καλοκαίρια στη μέγγενη του ήλιου, στη δόξα της δεύτερης δεκαετίας. Ο όλεθρος και η καταστροφή. Αν δεν υπήρξε ποιητής ο Στέλιος Λύτρας θα ‘ταν ζωγράφος. Και θα ‘φτανε μια θρυλική επιφάνεια, σε μια αποθήκη έξω απ’ την πόλη, στο δρόμο για τα Φλεγραία Πεδία, για να χαραχτεί μια για πάντα ο κόσμος που σαν φήμη πλημμύρισε το έργο του. Το τέλος και η αρχή μιας ολόκληρης εποχής, προτού εκείνη έρθει. Τα μάκιντος τώρα καταδιώκουν τη ζωή μας, οι Ιουλιέτες άντεξαν και με τον καιρό γαλήνεψαν και ίσως φτιάξουν τη ζωή τους με κάποιον άλλο. Με χίλιες γλώσσες μας σημάδεψε και ξέφυγε ο ποιητής ήδη απ’ το μακρινό πια 1993. Ο ίδιος εισέφερε στους μύθους την προστιθέμενη αξία του.

Το τέλος αυτού του καλοκαιριού σφραγίζω με δυο λέξεις του ποιητή.

Και όταν το θαμπό της βλέμμα, εκεί, στη μυστική ακτή της Πάτμου απελπισμένο περιπλανήθηκε μες στο ασάλευτο φως, συνάντησε, με μια ανεξιχνίαστη γαλήνη, σαν πέρα απ’ τον τρόμο, σαν πέρα απ’ το θάνατο, καρφωμένα ανάμεσα στα χαλίκια, τα τελευταία δόρατα των βαρβάρων.

 

 

* Ο Απόστολος Θηβαίος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Απασχολείται στον τραπεζικό τομέα. Κείμενά του δημοσιεύονται σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά. Γυρεύει εναγωνίως κάτι απ’ τη φωνή του.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top