Fractal

Στέλιος Χατζηκαλέας. Τζαζ είναι…

Από τον Γιάννη Παναγόπουλο //

 

Hatzikaleas photo

 

Φόρεσε σεμεδάκι στο πιάνο. Και μετά, αφού έγραψε πολλές «εργατοώρες» σε παραλίες της Χαλκιδικής παίζοντας διάφορα έγχορδα, ο  Στέλιος Χατζηκαλέας κατέληξε να παίζει τρομπέτα. Αυτός ο μουσικός από τη Θεσσαλονίκη, που από τη στιγμή που συναντήθηκε με την jazz νιώθει σαν να ανακάλυψε το νόημα της ζωής, είναι ένας από τους σημαντικότερους νέους μουσικούς που κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Ακούστε τον. Η προτροπή μας έχει μηδενικά ποσοστά ρίσκου…

 

 

-Ξεκίνησες την περιήγησή σου στη μουσική μαθαίνοντας πιάνο. Κάπου διάβασα πως η σχέση σου μαζί του ήταν δύσκολη. Το ίδιο διάστημα γνώριζες πως η συμβίωση με τη μουσική θα ήταν σχέση ζωής;

Ξεκίνησα να παίζω πιάνο πολύ μικρός. Ακολουθούσαμε πιστά με την καταπληκτική δασκάλα μου ένα πρόγραμμα κλασικών σπουδών. Bach, Clementi, Beethoven. Από μικρός είχα πολύ στένη σχέση με την εκτέλεση της μουσικής. Είχα, όμως, «πρόβλημα» με την ακρόαση του συγκεκριμένου ρεπερτορίου. Απλώς είναι πολύ δύσκολο, και χωρίς νόημα νομίζω, να προσπαθείς να παίξεις μία μουσική την οποία ουδέποτε θα έβαζες ν’ ακούσεις στο cd player πριν κλείσεις τα δέκα σου. Φαντάζεσαι παιδάκι σε αυτή την ηλικία να ζητά από τη μαμά του να του αγοράσει δισκάκια με κονσέρτα Beethoven; Άρρωστο δεν είναι; Αργότερα, στην εφηβεία, συναντήθηκα με το ροκ και το χιπ-χοπ. Θεωρώ μαγευτική στιγμή το ότι πρόλαβα να δω τις Τρύπες στην τελευταία τους συναυλία στη Θεσσαλονίκη. Εκείνη την περίοδο, λίγο το λύκειο και οι Πανελλήνιες, λίγο η άθλια μικροαστική ηθική της Καλαμαριάς, τελικά το πιάνο μετατράπηκε σε έπιπλο με σεμεδάκι. Ταυτόχρονα, έφτιαχνα μία δισκοθήκη, τουλάχιστον 200 δίσκων με διάφορα συγκροτήματα. Και πειραματιζόμουν με εφηβικές μπάντες ως κιθαρίστας, κιμπορντίστας, ακόμα και μπασίστας, διασκευάζοντας: Radiohead, Kula Shaker, Placebo, Ramones και τις γνωστές μπαλάντες των Peppers μπας και συγκινηθεί καμιά συμμαθήτρια. Πέρασα πολλές καλοκαιρινές νύχτες σε παραλίες της Χαλκιδικής με τραγούδια και κιθάρες, μεθύσια και τα σχετικά… Τελικά, μάλλον, δεν γνώριζα πως εκείνη την εποχή απλά εξελισσόταν η μελλοντική σχέση μου με τη μουσική. Κολυμπούσα μαζί της, χωρίς να το κάνω θέμα δεξιά και αριστερά.

 

-Μπορείς να θυμηθείς τη στιγμή που είπες: “Εγώ θέλω να ασχοληθώ με την τρομπέτα”;

Ξεκίνησα τρομπέτα μεγάλος, σε ηλικία 20 χρονών. Εκείνη την εποχή σπούδαζα παιδαγωγικά στο Βόλο. Και δούλευα ως Dj σε διάφορα μπαρ της πόλης. Μιλάμε για μία πόλη ιδιαίτερα ζωντανή μουσικά – τότε. Τρία χαρακτηριστικά στιγμιότυπα, που θυμάμαι έντονα, από εκείνη την εποχή είναι τα παρακάτω: Aγοράσα άλμπουμ των Nu – Jazzers, Nostalgia 77. Μου έκανε η γιαγιά μου δώρο μία μαθητική τρομπέτα (με την οποία έπαιζα μέχρι προ εξαμήνου). Ξεκίνησα μαθήματα στο Δημοτικό Ωδείο Νέας Ιωνίας. Τη συνέχεια την οφείλω εξ ολοκλήρου στον δάσκαλό μου, Κωνσταντίνο Γράβο. Έναν υπέροχο μουσικό και άνθρωπο που μου έμαθε πώς να αγαπήσω το όργανο. Και μετά; Μετά άκουσα άλμπουμ σαν τα: «Sketches of Spain», «Kind of Blue» κλπ. του Miles Davies. Προσπαθούσα να βγάλω τα σόλο του, να αναλύσω τις φόρμες των κομματιών, να κατανοήσω τα ακόρντα και τις αρμονίες που χρησιμοποιεί. Ε, εκείνη τη στιγμή είπα ότι πλέον πρέπει ν’ ασχοληθώ περισσότερο με την τρομπέτα. Έστω και με λάθη στην ερμηνεία, ήθελα να παίξω κάτι από εκείνα που έπαιζε ο Miles. Θεωρώ όλη αυτή τη διαδικασία ως εισαγωγή στη σχέση μου με την τρομπέτα. Εκείνη την εποχή είχε τη δική της μαγεία και το τάιμινγκ ήταν ιδανικό. Σπούδαζα παιδαγωγικά αλλά στη σχολή πατούσα ελάχιστα. Συνέχιζα τα ντιτζεϊλίκια ίσα-ίσα για να πληρώνω τα μαθήματα τρομπέτας. Μελετούσα διαρκώς, τόσο όσο δεν είχα διαβάσει ποτέ για το Πανεπιστήμιο. Άρχισα να πηγαίνω στα μουσικά σύνολα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, υπό τη διεύθυνση της Μαρίας Θωΐδου και, λίγο αργότερα, πριν καν και εγώ το καταλάβω, βρέθηκα στην Ολλανδία, στο Κονσερβατόριο της Ουτρέχτης, στο τμήμα «Τζαζ Τρομπέτας». Κάπου εκεί άρχισαν να σοβαρεύουν τα πράγματα. Το σίγουρο είναι ότι η απόφαση ν’ ασχοληθώ με την τρομπέτα, όπως το θέτεις, δεν την πήρα σε μία στιγμή, ήρθε από μόνη της εντελώς φυσικά κι αβίαστα. Είμαι σίγουρος πως και η περιέργεια έπαιξε τον δικό της ρόλο.

 

hatzikaleas 2

 

-Τι είναι “Yiafka Playground”;

Είναι το όνομα του πρώτου μας τρίο που φτιάξαμε μαζί με τον αγαπημένο μου φίλο και κιθαρίστα Ανδρέα Παπαγιαννακόπουλο. Δημιουργήθηκε τη δεύτερη χρονιά που ήμουν στην Ολλανδία, το 2008. Αυτό το γκρουπ ήταν ένα όνειρο! Όλα κυλούσαν τόσο όμορφα και αβίαστα. Στις πρόβες παίρναμε όσο χρόνο χρειαζόμασταν, χωρίς να μας πιέζει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα συναυλιών ή ηχογράφησης, στήνοντας κομμάτια με τρομερή αγάπη και λεπτομέρεια. Οι συναυλίες μας ήταν απλές και όμορφες. Και είχαν ως αποκορύφωμα την ηχογράφηση που κάναμε τον Ιούλιο του 2011, με τον υπέροχο Βασίλη Στεφανόπουλο, κοντραμπάσο. Το είχα αγαπήσει πολύ αυτό το γκρουπ…

 

-Υπάρχει ελληνική τζαζ σκηνή;

Εξαρτάται τί εννοείς με τον όρο “σκηνή” γιατί το μόνο σίγουρο είναι ότι σκηνές δεν υπάρχουν! Πολλοί μουσικοί της τζαζ έχουν ως βάση τους την Αθήνα και πολλοί λιγότεροι τη Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν καταπληκτικά projects, ενώ η παραγωγή τζαζ δίσκων στην Ελλάδα έχει αυξηθεί, ποσοτικά και ποιοτικά, σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Πολλές από τις δουλειές γκρουπ που ζουν κι εργάζονται εδώ είναι εξίσου καλές με αντίστοιχες ευρωπαϊκές ή αμερικανικές. Από κει και πέρα υπάρχει χάος. Συναυλιακοί χώροι, φεστιβάλ, μάνατζμεντ, κοινό, promotion, οργάνωση – ας μου επιτραπεί η έκφραση, είναι για γέλια…

 

-Τι είναι αυτό που δεν έχεις κάνει ακόμα με τη μουσική και θέλεις να κάνεις το συντομότερο δυνατό;

Εδώ και 9 χρόνια μελετάω ένα πανέμορφο κλασικό κονσέρτο του Oskar Boehme για τρομπέτα και ορχήστρα… Σε κάποια φάση της ζωής μου πρέπει επιτέλους να μάθω να το παίζω…

 

-Τι σημαίνει το άλμπουμ “Urban Stories” για σένα;

Το “Urban Stories” είναι η μουσική μου ταυτότητα. Αυτό είμαι! Κυκλοφόρησε το 2014 από την Ankh Music. Αποτελείται από έξι αυθεντικές συνθέσεις μου και τρεις διασκευές σε αγαπημένα θέματα. Μπορεί κανείς να το προμηθευτεί από τα βιβλιοπωλεία «Ιανός» ή από το προσωπικό μου site (www.stelioschatzikaleas.com). Πρόσφατα κυκλοφόρησε και σε Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο από την Xango Music. Το άλμπουμ το αντιμετωπίζω σαν το πρώτο μου παιδί. Το αγαπώ πολύ. Το προσέχω και όταν μεγαλώσει ελπίζω να μεταμορφωθεί σε μία αιθέρια ύπαρξη με δική του προσωπικότητα.

 

-Ποιο είναι το λάιβ που έδωσες και δεν θα ξεχάσεις ποτέ;

Ήταν τον Απρίλιο του 2013 όταν με κάλεσε στην Ολλανδία ο καθηγητής σύνθεσης που είχα στο Κονσερβατόριο, ο Marc van Vugt, για δύο συναυλίες. Μεταξύ άλλων, καλεσμένοι ήταν και ο τρομπονίστας Robin Eubanks, ο σαξοφωνίστας Sylvain Beuf και ο πιανίστας Steve Beresford. Μιλάμε για τεράστιους μουσικούς της τζαζ, με παγκόσμια αναγνώριση. Και οι δύο συναυλίες που δώσαμε, σε αίθουσες των 2.500 θέσεων, ήταν sold out μία εβδομάδα πριν εμφανιστούμε. Ομολογώ ότι ποτέ στη ζωή μου δεν είχα περισσότερο άγχος για κάτι. Αλλά, όταν παίζεις με τόσο καλούς μουσικούς το πράγμα πηγαίνει από μόνο του. Ήταν πραγματικά δύο μαγικές βραδιές.

 

-Έχεις ζήσει στην Ολλανδία και την Αυστρία. Ποια είναι η κύρια διαφορά ανάμεσα σ’ εκείνες τις χώρες και στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά τη μουσική;

Κυρίως ο επαγγελματισμός. Για παράδειγμα, με ενοχλεί ασύλληπτα το να καθυστερεί κάποιος σ’ ένα ραντεβού ή πρόβα ή, ακόμα χειρότερα, σε συναυλία. Οπότε καταλαβαίνεις ότι ενοχλούμαι αρκετά συχνά…!

 

-Έχεις μουσικά πλάνα για το καλοκαίρι που έρχεται;

Θέλω να τελειώσω με την οργάνωση της ηχογράφησης του νέου μου δίσκου (γραψίματα, ενορχηστρώσεις κτλ..). ΄Οσον αφορά στα συναυλιακά μου πλάνα είναι ακόμα λίγο νωρίς να πω κάτι αφού ακόμα βρίσκονται στο στάδιο της οργάνωσης, αλλά πάντα μπορείτε να ενημερώνεστε από το site μου.

 

-Ποιο είναι το “Kind of Blue” της Ελλάδας;

Το «Σαμποτάζ» της Λένας Πλάτωνος.

 

-Τι είναι τζαζ;

Ένα πιάτο με κρασάτο χταποδάκι Νάξου και κοφτό μακαρονάκι! Ειδικά αν έχει και τριμμένη γραβιέρα από το ίδιο νησί, είναι real Hard-Bopper!

 

-Ποια είναι η πιο τζαζ γειτονιά της Αθήνας ;

Ο Κεραμεικός.

 

-Ποιο είναι το κομμάτι που αυτή την εποχή ακούς ασταμάτητα;

Το “The Madonna” του Lars Danielson από τον δίσκο “Tarantella”.

 

-Αν σου πει σήμερα κάποιος: “Μπορείς να μου το παίξεις στο πιάνο;” τι θα κάνεις;

Ε θα το παίξω! Έχοντας, βέβαια, πρώτα αποποιηθεί κάθε ευθύνη για το αποτέλεσμα….!

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top