Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Αλλάζουν οι μέρες/ και θα κατοικηθούν αλλιώς»
07/11/2018, 11:00 πμ

«Αλλάζουν οι μέρες/ και θα κατοικηθούν αλλιώς»

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Ιωάννα Διαμαντοπούλου «Στρατός ξυπόλυτων λέξεων», εκδ. Βακχικόν, 2018

 

H Iωάννα Διαμαντοπούλου είναι μαθηματικός με πολλά και ποικίλα άλλα ενδιαφέροντα. Ζει και εργάζεται στη Γερμανία εδώ και αρκετά χρόνια και έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές. Η πρώτη φέρει τον τίτλο «Παραμύθι στερνό και παράλογο για απογευματινές ώρες (εκδόσεις Ελεύθερος τύπος).Ακολουθεί η «Άστεγη μέρα» από τις εκδόσεις «Μελάνι». Ενώ  «Ο στρατός ξυπόλητων λέξεων» κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2018 από τις εκδόσεις «Βακχικόν».

Η ποιήτρια καταθέτει ένα ώριμο βιβλίο που διαθέτει στοχαστικότητα και αλήθεια. Συνήθως τα ποιήματα έχουν συνοχή, αλλά και κάποιον στόχο, κάτι που, δυστυχώς, δεν θεωρείται δεδομένο ότι συμβαίνει πάντα με τα ποιήματα (διότι οι ποιητές πολλάκις πελαγοδρομούν ασύστολα σε βάρος της αμεσότητας και της αλήθειας του ποιήματος). Εδώ όμως, ο προηγούμενος στίχος εξυπηρετεί τον επόμενο και το ποίημα έχει όντως κάτι να πει:

 

Αδειάζουν τις μέρες

 

Αδειάζουν τις μέρες για να κατοικηθούν αλλιώς,

έτσι που πυκνοκατοικείται ο χρόνος μέρα τη μέρα, λεπτό το λεπτό,

     μου λες, ασφυξία.

Φωτογραφίζω δέντρα σού απαντώ, ένα νεοσύστατο δάσος,

εκεί να μείνεις μέχρι να γεννήσουν τα όνειρά σου.

Γιατί έχεις μια ανάλαφρη καρδιά, μη σου την πάρει ο αέρας,

γιατί έχεις μια μετάνοια, μη τη φυλάς για το θεό.

Και πέντε δράμια αλήθεια.

Κρύψου στον ίσκιο μιας λέξης, θα δεις.

Αλλάζουν οι μέρες

και θα κατοικηθούν αλλιώς.

 

Ποιήματα λοιπόν με αρκετά προσεγμένη οικονομία, αλλά και χωρίς κατάχρηση της μεταφοράς. Δεν κατακλύζεται η συλλογή από άσκοπα λεκτικά πυροτεχνήματα.

Η ζωή και η υφή της, ο χρόνος, οι πληγές, η παρατήρηση των ανθρώπων και των πραγμάτων, η καθημερινότητα, η Γνώση, ο θάνατος, η μοναξιά, ο ρόλος που διαδραματίζουν τα δελτία ειδήσεων, «οι εβραίοι συμπολίτες» είναι κάποια από τα θέματα που αποτελούν  υλικό της, το «σώμα» πάνω στο οποίο στηρίζεται για να κάνει την ποιητική της κατάθεση.

 

Οι πληγές των αγαλμάτων

 

Απ’ τις πληγές των αγαλμάτων

έτρεχε βροχή σ’ ένα παλιό μου ποίημα.

Κάποιες λέξεις όμως, μείναν πεισματικά εκεί,

μωρές παρθένες,

περιμένοντας  κάποια ανταλλαγή χέρι με χέρι.

Οι πληγές συνεχώς ακριβαίνουν από τότε,

καίνε όλο και πιο πολύ συναίσθημα.

Έσχισα μια φθινοπωρινή μέρα,

τα κουρέλια της έφθαναν να ντυθεί ένα ολόλητο καλοκαίρι.

Πέταξα βότσαλα στη θάλασσα

και εν αγνοία μου πετροβολούσα νεκρούς.

Κι απ’ τις πληγές των αγαλμάτων τρέχει βροχή.

 

Ιωάννα Διαμαντοπούλου

 

Πολύ ανθρώπινο και εκφραστικό το ποίημα «Περιγραφή μιας πτώσης» που γράφτηκε για την άγνωστη αυτόχειρα που ο θάνατός της μαθεύτηκε από τις ειδήσεις, που η ποιήτρια φαντάστηκε τη ζωή της όπως περίπου περιγράφει μέσα στο ποίημα. Η φαντασία ποιητική αδεία συμπληρώνει την πραγματικότητα δίνοντάς της άλλες διαστάσεις.

 

[…]

 

Είναι κάτι που το λένε μοναξιά,

κατοικεί παντού και πάντα

και δεν σκιάζεται απ’ την αναπνοή του διπλανού σου.

Παίρνει τ’ αχρείαστα από παντού,

αποθηκεύει τις αλήθειες για μεταγενέστερη χρήση.

 

Μέτραγε.

Κι ο χρόνος την ξέχασε βουβή σε μιαν άκρη.

Την παραπλάνησαν οι ομοιότητες, την βάραιναν οι συγκρίσεις, κυρίως ατυχείς,

την βάραιναν κι οι λέξεις που κουβάλαγε και ποτέ δεν είπε.

 

Τις άφησε από το μπαλκόνι, τις ελευθέρωσαν πουλιά πριν την πτώση

κι ήταν τόσο πολλές και ένοιωσαν τόσο άσχημα.

 

Τις ένωσε η ντροπή τους…

 

Άντε γεια.

 

Τελειώνει το βιβλίο και θέλεις κι άλλο. Είναι η ισορροπημένη ευαισθησία σε συνδιαλλαγή με τη διάθεση για σκέψη. Όχι στίχοι στο βρόντο. Αλλά καίριοι και στακάτοι συχνά για να υπηρετήσουν την οικονομία της σύνθεσης. Που συνήθως εδώ είναι ευσύνοπτη. Αντέχεται η θλίψη, συλλογίζεται αυτός που πονά κι αυτός που χάνει. Η απώλεια ορίζεται εν μέρει. Οι εξομολογήσεις παρούσες! «Κουβεντιάζεται η πληγή»* μέσα από τέτοιους στίχους. Κλείνω τούτο το σημείωμα με ένα απόσπασμα από το ποίημα: «Τις νύχτες κλειδώνει η λύπη και φεύγει»:

 

Μια μικρή παύση

ανάμεσα σε δύο ανθρώπους,

στην σκιά της γλείφεις τις πληγές σου,

μετράς το μπόι σου με τους πεθαμένους

να δεις ποιος είναι πιο ψηλός στη μνήμη των ανθρώπων.

Όλη τη μέρα χιόνιζε πάνω στη σιωπή,

μετά ήρθε ο ήλιος, έλιωσε τα χιόνια,

μα η σιωπή ήταν εκεί, άντεχε ακόμα.

 

[…]

 

*Ο στίχος είναι παρμένος από το ποίημα της γράφουσας που φέρει τον τίτλο «Υπέρβαση» (Λίγη φθορά για γούρι», Γαβριηλίδης 2017)

…

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top