Fractal

Ο ρυθμός μιας ζωής αφιερωμένης στον άνθρωπο

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

telos_erastwn«Το τέλος των εραστών» της Σοφίας Μαλτέζου, εκδ. «Γαβδιηλίδη», σελ. 192

 

Όπως την αποκαλούν «η ασυμβίβαστη Σοφία του Τύπου». Και για όλους μας, ένας θρύλος, η δημοσιογράφος που σε κάνει να θέλεις να δηλώνεις δημοσιογράφος, δημοσιογράφος παλιάς κοπής, όχι απαραίτητα άλλης γενιάς. Η Σοφία Μαλτέζου είναι σύγχρονη, βρίσκεται χρόνια, αιώνες μπροστά! Το αποδεικνύει αυτό καθημερινά, με τη στάση της, με τη δράση της. Με την έμφυτη ευγένεια, την έγνοια της για τους άλλους, την αρχοντιά. Με την πολιτική και ηθική άποψή της. Με την καλλιέργεια και την συγγραφική της διαδρομή. Με την υπαρξιακή και κοινωνική αγωνία της.

Κατά συνέπεια στο φιλοσοφικό μυθιστόρημα της Σοφίας Μαλτέζου «Το τέλος των εραστών» σημαίνει και «το τέλος της ζωής».

Πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο βιβλίο, ένα βιβλίο μπάμπουσκα, μυθιστόρημα που είναι πολλά αφηγηματικά και νοηματικά είδη μαζί.

Στο οπισθόφυλλο, οι ερωτήσεις που βάζουν θεμέλιο, διότι η ερώτηση είναι το ζήτημα και η Σοφία σαν δημοσιογράφος και συγγραφέας αυτό το γνωρίζει καλά:

«Τι συμβαίνει σε μια πολιτεία όταν, την παραμονή του Αγίου Βαλεντίνου, τρία εκατομμύρια κάτοικοι διαπιστώνουν πως έχουν καταστεί “ανίκανοι”;

Πόσο άντρες ήσαν πριν από το χτύπημα;

Τι είναι, επιτέλους, “έρωτας”;

Μπορεί ένας λαός “ανικάνων” να πάρει την τύχη του στα χέρια του;

Πώς μια προεκλογική περίοδος μεταμορφώνεται σε γιορτή της Δημοκρατίας;

Είναι δυνατόν οι ίδιοι οι ψηφοφόροι να διαμορφώνουν το κυβερνητικό πρόγραμμα σε ένα εκλογικό ντιμπέιτ, όπου παίρνουν μέρος εκπρόσωποι όλων των κοινωνικών τάξεων;»

Σε αυτά και άλλα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει το μυθιστόρημα της Σοφίας Μαλτέζου, ένα σύγχρονο Παραμύθι χωρίς όνομα, όπου όλα μπορούν να συμβούν…

 

Σοφία Μαλτέζου

Σοφία Μαλτέζου

 

Η Σοφία Μαλτέζου γεννήθηκε στη συνοικία της Πλάκας, μια κάποια χρονιά του περασμένου αιώνα, όπως της αρέσει να λέει. Έζησε την παιδική της ηλικία μέσα στην Κατοχή και στον Εμφύλιο. Τελείωσε το Β΄ Γυμνάσιο Μαρασλείου μαζί με τριακόσιες ακόμα κοπέλες που πήγαιναν μαζί της στην ίδια τάξη. Πέρασε από τη Σχολή -τότε- της Παντείου, από το πανεπιστήμιο Saint George Williams του Μόντρεαλ και από όλα τα… πεζοδρόμια της Αθήνας, καλύπτοντας διάφορα ρεπορτάζ ως δημοσιογράφος. Για δεκαπέντε χρόνια κάλυπτε το δικαστικό ρεπορτάζ. Επίσης εργάστηκε σε πολλά περιοδικά, στην ιδιωτική ραδιοφωνία και στην ιδιωτική τηλεόραση. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70, ύστερα από παρότρυνση του Χρήστου Πασαλάρη, κρατούσε το «Μπλοκάκι της Μελίντας», στο περιοδικό «Επίκαιρα». Η στήλη αυτή υπήρξε το εφαλτήριο για πολλούς ανθρώπους των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών, που σήμερα διαπρέπουν. Κάποτε η Σοφία Μαλτέζου αποφάσισε ν’ αφήσει το πεδίο ελεύθερο στους νεότερους συναδέλφους της και να περιοριστεί στην κατ’ οίκον συγγραφή. Έχει γράψει από το 1977 μέχρι σήμερα τα βιβλία: «Ποιος πιστεύει τον Ανδρέα», «Η εγγονή του Κάιζερ», μια μελέτη για τη μοναξιά στην εποχή μας, «Με τη μοναξιά μου», το «Τριχωτό μίξερ» και το «Τοπίο ενός χωρισμού» (εκδόσεις «Φιλιππότης»). Είναι αντιπρόεδρος του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ και μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Γράφει με μια παλιά γραφομηχανή Ολύμπια και ζει σε ένα κτήμα έξω από την Κερατέα, συντροφιά με επτά σκυλιά και τέσσερις γάτες. Μόνο, όπως λέει. Γιατί κάποτε είχε είκοσι τρία ζώα.

Εκείνο που θέλω και οφείλω να επισημάνω είναι ότι στα 8 της χρόνια διάβαζε εφημερίδα. Στα 10 της διάβασε «Το κόκκινο και το μαύρο» του Σταντάλ.

Στο καινούργιο της μυθιστόρημα, με μεγάλη έρευνα χρόνων πίσω του (200 βιβλία και 1000 αποκόμματα), προσεγγίζει με πολλούς τρόπους την κρίση και την ίδια την ύπαρξη, την ανθρώπινη συνθήκη, ξεκινώντας μας από τα πιο βασικά: τον έρωτα που είναι έρωτας για τον άλλον και για τη ζωή, τον θείο Έρωτα κατά Πλάτωνα.

Με τρόπο αλληγορικό, υπογράφοντας πρωτοεπίπεδα ένα μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, ένα είδος Σολάρις, μια παραβολή. Με αφηγηματικούς τρόπους πολλούς: τριτοπρόσωπα περιγραφικούς, για να καταλήξει θεατρικότροπα σε ένα καινούργιο Συμπόσιο: στη γειτονιά, στην τηλεόραση (ένα ντιμπέιτ), σε μια μεγάλη, μεθυστική γιορτή της Δημοκρατίας με όλους τους κατοίκους της Πολιτείας μαζί.

«”Το παραμύθι Χωρίς Όνομα” αναστημένο από ένα εκατομμύριο φτωχούς βασιλιάδες έτοιμους να υπερασπιστούν το δικό τους αύριο με τη φωνή, το πάθος, τον ρυθμό μιας νέας ζωής αφιερωμένης στον άνθρωπο.

Ένα εκατομμύριο λαός. Πανηγυριώτες κάθε ηλικίας, προέλευσης, τάξης, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, φοιτητές, ΚΑΠΗ, αστυνομικοί, πυροσβέστες χέρι-χέρι με ηθοποιούς, τραγουδιστές, χορευτές, μόδιστρους και μπακάληδες, μετανάστες, οικοδόμους και εργάτες καθαριότητας, υγειονομικούς, δικαστές και δικηγόρους μαζί με εκπαιδευτικούς, λιμενεργάτες, ψαράδες, εφοριακούς και εικαστικούς, συγγραφείς και νεκροθάφτες, αγρότες, κτηνοτρόφους, στρατιωτικούς, διπλωμάτες, καφετζήδες και λιμενοφύλακες, αναπήρους, εστιάτορες και μάνατζερ, τραπεζικούς και πόρνες, βιομηχάνους και νυχτοφύλακες, ατέλειωτο ποτάμι να χιμάει στους δρόμους, κύματα-κύματα να ορμάει από εξέδρα σε εξέδρα, από σκηνή σε σκηνή, σ’ ένα πολύχρωμο στροβιλισμό χαράς και εξάγνισης».

Και αυτό ακριβώς είναι το μεγάλο ζητούμενο της Σοφίας. Όλοι για όλους και Όλοι μαζί.

Κατά συνέπεια το βιβλίο της, επιστημονική φαντασία, κοινωνικό ή πολιτικό μυθιστόρημα, φιλοσοφικό δοκίμιο, αλληγορία και παραβολή, είναι μια κιβωτός στα ελάχιστα εκείνα που αντέχουν και οφείλουν ν’ αντέχουν στον χρόνο: μουσική, λογοτεχνία, τέχνη, δημοκρατία, ελευθερία, αλληλεγγύη, ανθρωπισμός.

telos_erastwn

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top