Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Συγγραφέας παλιάς κοπής
27/07/2016, 1:23 μμ

Συγγραφέας παλιάς κοπής

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Με βήματα σταθερά, σεμνά και χαμηλότονα, συγκροτημένα, η πολιτικός μηχανικός Σοφία Δημοπούλου τα τελευταία χρόνια και ξεκινώντας με το μυθιστόρημα «Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει» το 2012, επιστρέφει ανανεώνοντάς το ταυτοχρόνως στο παλιό καλό κοινωνικό μυθιστόρημα. Η συνέχεια με τα βιβλία της «Άλμα θα πει ψυχή» το 2014, «Σε σωστή ώρα νυχτώνει» το 2014 και «Η ζωή απέναντι» το 2016 αποδεικνύει ότι αυτή η πορεία της είναι σταθερή: ένα παλίμψηστο ανθρώπων που χαρακτηρίζει τον τελευταίο αιώνα, αφορά την νεώτερη ελληνική ιστορία, το ανθρώπινο δράμα και τη στάση του απέναντι στη ζωή, την ανθρώπινη ψυχή.

 

«Η ζωή απέναντι», Σοφία Δημοπούλου,  εκδ. Μεταίχμιο, σελ.432

Η Σοφία Δημοπούλου που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, με καταγωγή από τα Λουσικά, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα, σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο περιβαλλοντικό σχεδιασμό, με την στιβαρή, τίμια, με βάθος, φιλοσοφικό και ψυχολογικό υπόβαθρο γραφή της, με τις με- ιστορικό- περίγυρο- και- πλαίσιο- ιστορίες- της, με αληθινούς αιμάτινους χαρακτήρες και με τίτλους σχεδόν σιβυλλικούς, εμφανίζεται στα ελληνικά γράμματα για να επαληθεύσει την πανάρχαιη εξίσωση: με ό,τι έχει ο καθένας γράφει. Με αυτό που

είναι. Κι έτσι πορεύεται, όπως ακριβώς και οι ήρωες και οι ηρωίδες της στη ζωή.

Εξάλλου η Πλατωνική Πολιτεία δεσπόζει στο βάθος και όλα είναι αναπαράσταση του ιδανικού, και το ιδανικό κάτι μέσα μας – όσο κι αν ζούμε με τρόπο διαφορετικό- εντούτοις το ξέρει.

Η Σοφία, δόκιμη συγγραφέας πια, στο καινούργιο βιβλίο τολμά, πολλά τολμά. Πρώτα απ’ όλα να παίξει με τον χρόνο.

Ξεκινά από το τέλος, ένα τρακάρισμα και πάντα βρίσκει τον τρόπο η ζωή να φέρει στο δρόμο μας εκείνον ή εκείνους που είναι να φέρει. Οι τυχαίες συναντήσεις –ισχυρίζεται ο Μπόρχες- είναι ραντεβού. Και η γερόντισσα Γαβριηλία ότι ο κόσμος γίνεται ξαφνικά μια σταλιά για εκείνους που είναι να συναντηθούν.

Έτσι συνέβη και στο μυθιστόρημα με την Δάφνη και την Άννα. Ένα «τυχαίο τρακάρισμα» σε εισαγωγικά θα ξαναφέρει κοντά δυο γυναίκες που τις συνδέουν πολλά: τόπος, άνθρωποι, γεγονότα κι ο χρόνος.

Η θεία της Άννας, η Μαίρη, το «θεία» και πάλι σε εισαγωγικά ξαφνικά πήγε να μείνει στο υπόγειο των γονιών της Δάφνης, και πάλι τυχαία, με όση αναγκαιότητα μπορεί να εμπεριέχει αυτό το «τυχαία».

Δυο οικογένειες εν μέσω επταετίας [εποχής όπου ιδεολογίες, πίστη, συγγένεια, κι ανθρωπισμός δοκιμάζονται αρκετά] βιώνουν τον φόβο και την αμφιβολία σε απόσταση αναπνοής.

Η οικογένεια της Δάφνης, με τον συντηρητικό εκπαιδευτικό Ευάγγελο Μητρόπουλο πατέρα και την στιβαρή Ανδριάνα μητέρα και η οικογένεια της Άννας με την θεία Μαίρη και τον «κακό χρόνο να ’χει, Περικλή» ας πούμε θετό της πατέρα.

Στην πορεία, η Ζωή απέναντι [η περίεργη γειτόνισσα], οι συμφοιτητές και ο Πέτρος ο μετέπειτα αγαπημένος και η ζωή ανάμεσα με τους ήρωες να την ζουν όπως μπορούν κι όπως δύνανται, όπως την ξέρουν. Όπως αντέχει η συνείδηση και η ψυχή.

Η Μαίρη και ο Ευάγγελος αναγκαστικά με μυστικά και ψέματα, συμβιβασμένοι κάπως και αναγκεμένοι, η Ανδριάνα στο σκότος της και ο Περικλής στις αγκυλώσεις του, η Άννα με γενναιότητα και με την έγνοια του δίκαιου και των άλλων, η Δάφνη προσπαθώντας να καταλάβει ως η πλέον μικρή και η Ζωή απέναντι με τις ιστορίες και με τις ζωές καθ’ ολοκληρία των άλλων

Σε εκείνο τον ταραγμένο ιστορικά μισό αιώνα φυσικά συμβαίνουν και χωρούν πολλά: από φοιτητικά κινήματα και κατασκοπίες, ως παλιά μυστικά, καταχωνιασμένα παιδιά, εμφύλιος σπαραγμός, αγκύλωση και καχυποψία, παρακολουθήσεις, ακόμα και οι τοίχοι έχουν αυτιά πόσο μάλλον τα απέναντι παράθυρα θέα, εξαφανίσεις ανθρώπων, φυλακίσεις, αβέβαιο παρόν και εννοείται ακόμα πιο αβέβαιο μέλλον.

Μισός αιώνας και πλέον ελληνικής ιστορίας και περίπου ένας αιώνας κοινωνικής, περνά μέσα από το βιβλίο. Με τους ήρωες στα όρια και στο μεταίχμιο. Με τα επόμενα βήματα και την στάση του καθενός αβέβαιη. Ζώντας και σήμερα σε μεταιχμιακή εποχή το μυθιστόρημα – όπως αντιλαμβάνεστε- αποκτά διπλό ενδιαφέρον.

Το κλειδί επιβίωσης ή διαβίωσης στον αινιγματικό τίτλο να επιβεβαιώνει ότι, όπως ο τίτλος στο ποίημα είναι ένα άλλο ποίημα, έτσι και στο μυθιστόρημα, μπορεί να είναι μια ολόκληρη και κάτω από τις γραμμές, υπαινικτική και υποδόρια αλλά εντούτοις μια άλλη ιστορία.

Επί του προκειμένου όλα κρίνονται και κρύβονται στο μικρό ή μεγάλο ζήτα όσον αφορά τη ζωή: Την Ζωή απέναντι που είναι πολλά περισσότερα από την Ζωή την γειτόνισσα.

Είναι και η ζωή που δεν έζησα, ζωή ερήμην, η ζωή που δεν τόλμησα, η ζωή που δεν με καταδέχτηκε ή δεν μου χαρίστηκε αλλά… ωστόσο υπάρχουν όντως υποθηκευμένες ζωές;

Η ζωή της Άννας που νικά όλες τις αντιξοότητες και τα καταφέρνει «παρά ταύτα» το ακυρώνει και ευτυχώς που το ακυρώνει αυτό.

Το αποτέλεσμα, ένα βιβλίο που είναι πολλά: η ιστορία του τόπου δια μέσου των ανθρώπων του πρώτα απ’ όλα. Ένα κομμάτι ζωής όπου εμπεριέχονται σχεδόν τα πάντα. Η πορεία και η ελεύθερη βούληση των ανθρώπων. Ο αδιαίρετος τόπος, ανθρώπινη μοίρα και χρόνος.

 

Dimopoulou

Η συγγραφέας Σοφία Δημοπούλου

 

Η Σοφία Δημοπούλου χειρίζεται με δεξιοτεχνία το υλικό της, εξάλλου ως πολιτικός μηχανικός ξέρει καλά να κτίζει δομές, ως άνθρωπος σκεπτόμενος και ποιητικός γνωρίζει επίσης καλά τα πηγαινέλα του χρόνου. Γενναιόδωρη με τους ήρωές της τους αφήνει ελεύθερους με κατανόηση και στοργή ως πανεπόπτης θεός και κατορθώνει να δώσει ένα σύγχρονο κοινωνικό μυθιστόρημα με το σασπένς και την αύρα ενός αστυνομικού.

Η «Ζωή απέναντι» της Σοφίας Δημοπούλου μπορεί να μας γνωρίσει και να μας επαναπροσδιορίσει ζωή. Στο χέρι μας είναι, ζωή απέναντι ή ζωή ανάμεσα.

Τους χλιαρούς, υπ’ όψιν, δεν τους θέλει ούτε ο ελεήμων Θεός, πόσο μάλλον η ακριβοδίκαιη ζωή, έστω με μια ιδιόρρυθμη δική της δικαιοσύνη που ο καθένας εύκολα δεν πολυκαταλαβαίνει. Ωστόσο η Σοφία Δημοπούλου στο βιβλίο της αυτή ακριβώς την λεπταίσθητη δικαιοσύνη την κάνει ορατή κι αντιληπτή.

 

* Δημοσιεύθηκε στο ethnos.gr

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top