Fractal

Simon J. Ortiz // The Winsconsin Horse

Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος // *

 

Ortiz_1

 

Στο ποίημά του A Desiglated National Park o Simon Ortiz αφηγείται τις εντυπώσεις του από κάποια επίσκεψή του, φανταστική ή μη, στο κάστρο Μοντεζούμα. Η περιοχή με τα ερείπιά της μαρτυρά τον τρόπο διαβίωσης των πρώτων μεταλλωρύχων και εξερευνητών που επισκέφτηκαν την Αμερική, δίνοντας σ΄αυτήν την καινούρια πατρίδα τους τ΄όνομα του Αζτέκου αυτοκράτορα.

 

“Άκου, εδώ στα βάθη φθάνει το ιερό τραγούδι, αίσθηση πρωινή, ιερό μου τραγούδι. Ετούτη είναι μια καλή μέρα για σπορά. Η σχέση του με το τοπίο διαμορφώνεται περίπλοκη, κάπως θλιβερή, όπως επιβεβαιώνει ο τίτλος του ποιήματος. “

“Σήμερα πρέπει ν΄αγοράσω μια άδεια. Αλλιώς δεν θα μπορώ να επιστρέψω.”

 

Ο τρόπος που ο Ortiz προσεγγίζει αυτόν τον ιδιαίτερο κόσμο είναι χαρακτηριστικός του ύφους που συστήνει εμπρός στα μάτια μας ένα πεδίο συγκρούσεων με ένα οδυνηρό, ιστορικό βάρος.

Ο Ortiz γεννήθηκε το 1941 στην κοινότητα Acoma Pueblo κοντά στο Albuqurque του New Mexico. Η ακριβής ερμηνεία της λέξης acoma, ως “τόπος που πάντα υπήρξε” αποκαλύπτει την πραγματική καταγωγή του Ortiz  δίνοντας ένα σαφές στίγμα για τη θεώρηση του τρόπου ζωής των ιθαγενών της αμερικανικής ενδοχώρας. Ο ποιητής πάντα επιστρέφει σ΄αυτές τις κοιτίδες όταν πια έχει διανύσει τρομερές αποστάσεις μακριά απ΄αυτήν. Συχνά τα ποιήματα του Ortiz ρεαλιστικοποίησαν κάποιο ταξίδι, επιβεβαιώνοντας τον Joseph Bruhac και τις τραγικές, γεμάτες από έπος μετακινήσεις των Αμερικάνων ιθαγενών που διαμόρφωσαν τους όρους του πολιτισμού τους. Μερικοί απ΄τους στίχους του Ortiz δραματοποιούν την απώλεια κατεύθυνσης σε μια ενδοχώραα όπου τα ονόματα των ιθαγενών υπάρχουν μονάχα σε διαφημιστικές πινακίδες, εκεί όπου οι ποταμοί φλέγονται απ΄ την αλόγιστη, βιομηχανική ανάπτυξη. Την ενδοχώρα που λίγο λίγο καταλαμβάνεται απ΄τις ευλογημένες, κατασκευαστικές εταιρείες. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ο λυρισμός και τ΄αφηρημένο του, αυτό το ίδιο που η ιαπωνική ζωγραφική περιγράφει ως επιπλέοντα κόσμο, περιέχονται ως συστατικά στοιχεία της ποίησης του Simon J. Ortiz.

 

 

Passing Through Little Rock

 

Τα παλιά, ινδιάνικα φαντάσματα

Κουαπάο, Γουακαμάο,

 στολίζουν

τις πινακίδες διαφημιστικές

έξω από ετοιμόρροπες πόλεις.

“Ξέρεις, είμαι κάπως ανήσυχος τελευταία”

λέει σοβαρά στο μπαρ του παλιού ξενοδοχείου.

Γερνάς και μοιάζεις να φοβάσαι περισσότερο,

έτσι δεν είναι;

Ξέρεις, θα΄θελα μόνο

να ανηφόριζα τον επόμενο λόφο

μέσα απ΄τις συστάδες των δέντρων

να βγω στην άλλη πλευρά,

στο φως.

Να μαρτυρήσω

τον κρυστάλλινο ποταμό και

την καινούρια γη

και τον ήχο που κάνει η γέννα της.

 

Ortiz_2

 

Το αμερικανικό τοπίο που επιστρατεύει ο Ortiz στα ποιήματά του είναι ένας χώρος μεταφυσικός, μια σχεδόν ανύπαρκτη γεωγραφία  όπου ζουν τα οράματα των ανέμων και το γλυκό όνειρο του βουνού για έναν αδελφωμένο κόσμο.

“Γιατί γράφετε;” ρωτήθηκε κάποτε ο Ortiz για ν΄απαντήσει αφοπλιστικά. “Μα γιατί είμαι Ινδιάνος και ένας Ινδιάνος δεν ξέρει να κάνει τίποτε καλύτερο απ΄το ν΄αφηγείται μια ιστορία . Τίποτε δικό σου δεν θα επιβιώσει αν δεν γνωρίζει κάτι για την ύπαρξη και το σκοπό του, αν δεν γνωρίζει το πώς και το γιατί της ύπαρξής τους.”

Οι ιστορίες που αφηγούνται τα ποιήματα του Simon Ortiz είναι πάνω απ΄όλα μια μαρτυρία της ιστορικής συνέχειας των Αμερικάνων ιθαγεννών, που κόντρα στη σκληρή τους μοίρα δεν εξαλείφθηκαν, δεν χάθηκαν απ΄τις σελίδες της ιστορίας. Στους στίχους του αποκαλύπτονται  όλα όσα  θυσιάστηκαν στην επιβίωση αυτού του διαρκώς απειλούμενου κόσμου.

 

From Poems from the Veteran Hospital

8:50 AM Ft. Lyons VAH

 

Τ΄άλογο του Ουινσκόσκιν

αφουγκράζεται

στο πέταγμα τους

τα νεροπούλια.

Φθάνουν απ΄τα δυτικά

πρώτα με κάτι ασυνήθιστους ήχους

‘Επειτα η μνήμη

θα φέρει στο φως

 αρχαία τραγούδια.

Λεπτός γκρίζος ουρανός

Κάποτε ο ορίζοντας

και ο ουρανός μοιάζουν ελαφρύτεροι.

Κάποτε τ΄άλογο

 τινάζει το λαιμό του.

Το νεροπούλι χάνεται

απ΄τη θέα του

πέρα απ΄την άκρη ενός χτίσματος.

Πρόκειται για ένα κτίριο του 1937.

Περιέχει άνδρες σπασμένους

άνδρες από τρεις αμερικάνικους πολέμους

Ο ήχος ολοένα και λιγοστεύει

ώσπου να γίνει

απέραντος ουρανός.

 

Travelling

 

Ένας άνδρας περνά τη μέρα του

στη βιβλιοθήκη του νοσοκομείου των βετεράνων.

Κοιτάζει τους χάρτες, τους άτλαντες,

διατρέχει τις υδρογείους

γυρεύοντας τόπους.

Ακαπούλκο, κόλπος της Βενγκάζης,

Ανταρκτική, Μαδαγασκάρη, Ρώμη,

Λουξεμβούργο, ατέλειωτα μέρη.

Σημειώνει τα ονόματά τους,

περνά βιαστικά

από πηγή σε πηγή

ζητά από τον βιβλιοθηκονόμο

ένα βιβλίο

που όμως δεν υπάρχει και

γι΄αυτό μοιάζει τόσο λυπημένος

και έπειτα τρέχει ξανά στην υδρόγειο

την περιστρέφει

Θ΄ανακαλύψει την Γιοκοχάμα

και τις Αλεούτιες Νήσους.

Θα μελετήσει τη χερσόνησο της Μασαχουσέτης

και για μια στιγμή,

κάτι θ΄ανάψει μες στα μάτια του.

Τώρα μεταμορφώνεται σ’  έναν Γκωγκέν,

σ ΄έναν ιθαγενή ηθοποιό,

τώρα γίνεται ξανά

εκείνος που πάντα ήταν

ταξιδεύοντας σ΄άγνωστα μέρη

ταξιδεύοντας, ταξιδεύοντας.

ortiz_3
___________________________________

    Τα ποιήματα του Simon Ortiz που μεταφράζονται σε τούτο τη συστατική επιστολή αντλήθηκαν πρωτότυπα απ΄ την έκδοση The Northon Anthology of American Literatture”, Third Edition/ Volume 2. 

 

 

* Ο Απόστολος Θηβαίος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Απασχολείται στον τραπεζικό τομέα. Κείμενά του δημοσιεύονται σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά. Γυρεύει εναγωνίως κάτι απ’ τη φωνή του.

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top