Fractal

Η τέχνη και η ανάγκη να αγαπάς και ν’ αγαπηθείς

Γράφει ο Δημητρης Κιαχίδης //

 

“Σημασία έχει ν’ αγαπάς”

Σκηνοθεσία: Αντρέι Ζουλάφσκι

Σενάριο: Αντρέι Ζουλάφσκι, Κρίστοφερ Φρανκ βασισμένο στο μυθιστόρημα του ”Η αμερικάνικη νύχτα”

Σημείωση: το ομώνυμο φιλμ του Φρανσουά Τρυφό δεν σχετίζεται με το εν λόγω βιβλίο

Ερμηνείες: Ρόμι Σνάιντερ (Ναντίν), Φάμπιο Τέστι (Σερβέ), Ζακ Ντιτρόν (Ζακ), Κλάους Κίνσκι (Καρλ Χάιντζ)

 

Ο Αντρέι Ζουλάφσκι (1940-2016) ήταν ένας από τους πιο ιδιόμορφους Ευρωπαίους σκηνοθέτες.

Πολωνός, σπούδασε κινηματογράφο στο Παρίσι. Υπήρξε βοηθός του Αντρέι Βάιντα. Στη δεύτερη ταινία που γύρισε στην πατρίδα του αντιμετώπισε προβλήματα με την λογοκρισία και αποφάσισε να εγκατασταθεί στη Γαλλία. Αντισυμβατικός, ακραίος αισθητικά και σεναριακά αλλά και συναρπαστικός αφηγητής που απαιτούσε την προσοχή του θεατή.

Το πρώτο φιλμ που γύρισε στην καινούργια του πατρίδα το 1975 ήταν το ”Σημασία έχει ν’ αγαπάς”.

 

 

Ο Σερβέ αν και υπήρξε στο κοντινό παρελθόν πολεμικός φωτορεπόρτερ αναγκάζεται να βιοπορίζεται, αλλά και να ξεπληρώνει το χρέος του πατέρα του προς άτομα του υποκόσμου, είτε ως φωτογράφος  πορνογραφικών σκηνών, είτε ως παπαράτσι. Κατά τη διάρκεια του γυρίσματος μιας ταινίας δεύτερης διαλογής, θα προσπαθήσει να πάρει φωτογραφίες από  την Ναντίν, ηθοποιό του θεάτρου που έχει ξεπέσει και αναγκάζεται να συμμετέχει σε τέτοιου είδους παραγωγές. Ευαίσθητη, όμορφη και ολοφάνερα παράταιρη, υποφέρει για να πει το ”σ’ αγαπώ” στον συμπρωταγωνιστή της, και παρακαλεί να μην την φωτογραφίσει. Ο Σερβέ αμέσως γοητεύεται από την Ναντίν και η έλξη είναι αμοιβαία, αλλά η ηθοποιός είναι παντρεμένη με τον Ζακ, τον αγαπάει και συγχρόνως αισθάνεται ηθική δέσμευση απέναντι του, μια και τη βοήθησε σε δύσκολες στιγμές της ζωής της. Ο Ζακ εξίσου εύθραυστος αλλά και αυτοκαταστροφικός, μην μπορώντας να ανταποκριθεί στην αγάπη της Ναντίν, προσπαθεί να την σπρώξει προς τον Σερβέ. Στο μεταξύ ο φωτογράφος, αν και θέλει να ανεξαρτητοποιηθεί από τα βρώμικα αφεντικά του, δανείζεται χρήματα απ’ αυτούς για να χρηματοδοτήσει εν μέρει μία θεατρική παράσταση  και συγκεκριμένα τον Ριχάρδο τον 3ο, που θα σκηνοθετήσει ο εραστής ενός πλούσιου ηθοποιού θεάτρου, του Καρλ Χάιντζ, με τον όρο να συμμετάσχει η Ναντίν ώστε να αναδειχθεί το ταλέντο της. Ο Καρλ Χάιντζ, θα προσπαθήσει και θα καταφέρει να αφυπνίσει καλλιτεχνικά την Ναντίν.

 

 

Καταραμένοι ήρωες που πολεμούν συνεχώς δαίμονες του παρελθόντος, ένα ερωτικό τρίγωνο, το εύθραυστο της ανθρώπινης ύπαρξης, ο κόσμος του περιθωρίου, η τέχνη, η ανάγκη για δημιουργία, για να αγαπήσεις και να αγαπηθείς, για την σαρκική επαφή, σε τελευταία ανάλυση η ανάγκη για ζωή, όλα αυτά μεγεθυμένα και υπερτονισμένα, ταυτόχρονα όμως αληθινά, υπάρχουν στην ιστορία μας.

Ο Κρίστοφερ Φρανκ είχε πει στον Ζουλάφσκι πως η ταινία δεν είναι το  βιβλίο του αλλά εντούτοις ήταν ένα αριστούργημα. Κατά τη γνώμη μου ακριβώς το γεγονός ότι το σενάριο βασίζεται σε βιβλίο στάθηκε η αιτία που η υπόθεση της ταινίας είναι στέρεα δομημένη, τουλάχιστον για τα μέτρα του σκηνοθέτη και συγκριτικά με τις υπόλοιπες ταινίες του που προβλήθηκαν στην Ελλάδα.

Αλλά και αφηγηματικά το φίλμ είναι συγκροτημένο. Έντονος ρυθμός, αμεσότητα, χάρη και στην κάμερα στο χέρι, που χρησιμοποιείται στο μεγαλύτερο μέρος του, κοντινά πλάνα στα πρόσωπα των ηθοποιών, εξαιρετική χρήση των κλειστών  χώρων και συνολικά του ντεκόρ ώστε να δημιουργείται ατμόσφαιρα παρακμής, η εξαιρετική μουσική του σπουδαίου Ζορζ Ντελριού, βαθύτατα συναισθηματική σε αντίστιξη με την εικόνα.

 

 

Και βέβαια η συγκλονιστική, σπαρακτική ερμηνεία της αξέχαστης και πρόωρα χαμένης Ρόμι Σνάιντερ, ίσως στον καλύτερο ρόλο της σταδιοδρομίας της. Η επιτομή της ομορφιάς, συχνά χωρίς μέικ απ, που στα κοντινά πλάνα της αποτυπώνεται η θρυμματισμένη συναισθηματικότητα της και τα ματαιωμένα της όνειρα. Προσέξτε την ”ερμηνεία” της στον Ριχάρδο τον 3ο και βέβαια την τελευταία σκηνή.

Ο Κλάους Κίνσκι, μία εκπληκτική προσωπικότητα ούτως ή άλλως, αν και ντουμπλαρισμένος από τον Μισέλ Ντουσασο’ί’, μας δίνει μια πραγματικά συναρπαστική ερμηνεία.

Ο Φάμπιο Τέστι, και αυτός ντουμπλαρισμένος από τον Ζοζέ Μαρία Φλοτάτς, ικανοποιητικός και σίγουρα στην καλύτερη ερμηνεία του.

Ο σπουδαίος Γάλλος τραγουδοποιός Ζακ Ντιτρόν, μόλις στον 3ο ρόλο μιας εξίσου σπουδαίας κινηματογραφικής σταδιοδρομίας είναι πραγματικά αξέχαστος.

Όλοι οι μικρότεροι ρόλοι έχουν διανεμηθεί σε αξιόλογους ηθοποιούς με ανάλογα αποτελέσματα.

 

Επανεκτιμήστε λοιπόν την αξία αυτής της εντυπωσιακής ταινίας, και μαζί της και την αξία της αγάπης! 9/10  

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top