Fractal

«Αν η μουσική είναι τροφή του έρωτα, παίξε»

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

saeΆλλαν Πέρσυ «Σαίξπηρ για ερωτευμένους», Μετάφραση: Αγαθή Δημητρούκα, εκδ. Πατάκη, σελ. 190

 

Ο Σαίξπηρ, ίσως ο σπουδαιότερος θεατρικός συγγραφέας όλων των εποχών, είναι απών, αλλά πάντα παρών στις συνειδήσεις των ανθρώπων .Πλουραλιστικός, ανεξάντλητος, εξερεύνησε παντοιοτρόπως το μέγα μυστήριο του έρωτα και είχε δίκαιο όταν έγραψε: «O τρελός, ο ερωτευμένος και ο ποιητής είναι καμωμένοι εξ ολοκλήρου από φαντασία.» Ο Άλλαν Πέρσυ μιλάει για τον έρωτα και τον ασαφή και αινιγματικό του χαρακτήρα διά στόματος Σαίξπηρ. Σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου του που μετέφρασε η Αγαθή Δημητρούκα, βάζει ως επικεφαλίδα μια ρήση του παγκόσμιου αυτού συγγραφέα, που τόσο καλά γνώριζε να δραματοποιεί τα πάθη των ανθρώπων, αναμειγνύντας αριστοτεχνικά την τραγωδία με την κωμωδία, ακόμα και την παρωδία, αν το έκρινε αναγκαίο για τις δραματουργικές ανάγκες του έργου του. Όσα γράφει μέσα εκεί αποτελούν πολύτιμο οδηγό για την διερεύνηση του ερωτικού φαινομένου.

Από τον κεραυνοβόλο έρωτα ως την απογοήτευση, από το πρώτο φιλί ως τον ανέφικτο έρωτα, από τον συμβιβασμό ως τη ζήλεια, την μελαγχολία ή την παντοτινή αγάπη. Για λίγο θα ανέβουμε στη θεατρική σκηνή με τον Σαίξπηρ και θα πάρουμε εφόδια για μια ειλικρινή και ουσιαστική καταβύθιση στον εαυτό μας. Έχουμε άραγε νιώσει ποτέ τον αληθινό έρωτα; Tί μας συμβαίνει όταν είμαστε ερωτευμένοι;Τί είναι η γοητεία; Μήπως για να διατηρείται στον έρωτα χρειάζεται να μην είμαστε σαφείς στις προθέσεις μας απέναντι στο άλλο πρόσωπο: Yπάρχει έρωτας που διαρκεί για πάντα; 72 μυστικά για να δίνει φως ο έρωτας στη ζωή μας. Ο έρωτας που μας κάνει ήρωες καμιά φορά, που έχει τη δύναμη πότε να μας ανυψώνει, πότε να μας βυθίζει στα Τάρταρα. Αλλά τελικά είναι πάλι αυτός που ερεθίζει την ύπαρξή μας και την κρατά ζωντανή. Ποιά είναι η αξία της Σιωπής στον έρωτα; Oι ερωτευμένοι μπορούν να μένουν σιωπηλοί για ώρες κάνοντας παράλληλα πράγματα .Το μόνο που τους αρκεί είναι η αρμονική συνύπαρξη, που είναι μια τέχνη κι αυτή. Ακόμα, ο αληθινά ερωτευμένος χαρακτηρίζεται από ειλικρίνεια και απίστευτη γενναιοδωρία και δεν είναι μόνο τούτα τα χαρακτηριστικά που σκιαγραφούν το προφίλ του.
Πρόκειται για ένα βιβλίο διασκεδαστικό που διαθέτει όμως και μια σοφία. Θέτει ερωτήματα, δίνει κατευθύνσεις, προκαλεί, αναστατώνει με απόψεις σχετικά με την ανατομία του έρωτα, ο οποίος συνδέεται άμεσα  με την αμετροέπεια, την υπερβολή την έλλειψη σύνεσης, αλλά και με την ηδονική απόλαυση και τη σωματικότητα των αντιδράσεων των ερωτευμένων. Εξετάζεται εδώ η λειτουργία των ερωτικών γραμμάτων στην συνείδηση των ερωτευμένων, αλλά και η δραστικότητα των γνωστών ποιητικών συνθέσεων από την Ιαπωνία, των λεγόμενων χάι κού, που φιλοδοξούν μέσα σε μόνο τρεις σύντομες γραμμές να υμνήσουν τον έρωτα. Kι όλα αυτά με αφορμή τις ρήσεις και τους στίχους του Σαίξπηρ (από τον Οθέλλο, το Όνειρο θερινής νυχτός, τον Αγάπης αγώνα άγονο, το Όπως σας αρέσει και άλλα έργα) που ακούγεται τόσο επίκαιρος όταν βάζει τους ήρωές του να λένε: «Δεν είναι στ’ άστρα η μοίρα μας, αλλά σε μας τους ίδιους». Οι ήρωες μπορεί να μιλούν, αλλά γεγονός είναι ότι άλλο να τραγουδάς τον έρωτα κι άλλο να τον ζεις βαθιά. Όσο για τα γηρατειά… ακόμα και αυτά μπορεί να τα  νικήσει ο γνήσιος και αληθινός έρωτας.

 

saek

 

Στο τέλος του βιβλίου ο συγγραφέας παραθέτει παράρτημα με την βιογραφία και την εργογραφία του Σαίξπηρ κατατοπίζοντας τους αναγνώστες που ίσως για πρώτη φορά έρχονται σε επαφή με τον θεατρικό αυτών συγγραφέα. Γενικά, με όλη  την σειρά των βιβλίων -γιατί πρόκειται για ολόκληρη σειρά-που έχει σαν αφορμή  της τον Νίτσε (99 μαθήματα καθημερινής φιλοσοφίας), τον Έρμαν Έσσε (66 μαθήματα καθημερινής σοφίας),τον  Όσκαρ Ουάιλντ (99 μαθήματα για μια ευτυχισμένη ζωή εδώ και τώρα),τον Κάφκα (99 μαθήματα αυτογνωσίας), τον Αϊνστάιν (85 μαθήματα ατομικής σοφίας για σχετικά δύσκολα προβλήματα) και τον Σαίξπηρ (Σαίξπηρ για ερωτευμένους) δίνει άμεσα και χρήσιμα μαθήματα φιλοσοφίας, σοφίας, αυτογνωσίας, δίνει το έναυσμα σε κάποιον να ψάξει παραπέρα, να αναζητήσει και να βρει, αν το θελήσει, γνώσεις σχετικά  με τα αξιόλογα αυτά πρόσωπα που έγραψαν το καθένα την ιστορία τους και επηρέασαν τη σκέψη και τη νόηση του κόσμου. Πρακτικοί οδηγοί ζωής, που όμως φλερτάρουν με το βάθος γεμάτοι ψήγματα πνευματικότητας και αλήθειας.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top