Fractal

Δίχως νόημα

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Έφη Βενιανάκη «Σε ακανόνιστο ρεύμα», εκδ. Ψυχογιός, σελ. 224

 

Δεν μου αρέσουν οι διαχωρισμοί  του τύπου «αντρική- γυναικεία γραφή». Αλλά αν κρίνει κανείς από το ύφος και μόνο του βιβλίου της Έφης Βενιανάκη που φέρει τον τίτλο «Σε ακανόνιστο ρεύμα»(Ψυχογιός 2016) του δίνει την αίσθηση ότι απευθύνεται κυρίως στο γυναικείο φύλο και παραπέμπει πρωτίστως στην γυναικεία ψυχολογία. Θίγει βέβαια ποικίλα θέματα: η κατάκτηση της προσωπικής ταυτότητας, οι σχέσεις εφήβων με τους γονείς, η αυτοκτονία, ο ακυρωμένος έρωτας και οι καταστροφικές πολλές φορές συνέπειές του, οι ενδο-οικογενειακές συγκρούσεις, τα διαζύγια, οι εσωτερικές συγκρούσεις του ατόμου, η ασυμφωνία ατόμου-περιβάλλοντος, η μοναξιά, η εγκατάλειψη, ο εγκλεισμός.

Δυο γυναίκες που δεν γνωρίζονται. Η Μαρία, μαθήτρια Λυκείου που παρακολουθεί όλως τυχαίως την ελεύθερη πτώση της Ανθής και η Ανθή που αποπειράται να αυτοκτονήσει. Τι κοινό μπορεί να έχουν, άραγε; Μέσα από τους μονολόγους ξεδιπλώνονται ανθρώπινες ιστορίες που μιλούν για πάθη, έρωτες, προδοσίες, πόνο. Ψυχές που δεν αντέχουν αλήθειες. Ψυχές που συντρίβονται από τη σκληρή πραγματικότητα και αναζητούν απεγνωσμένα κάτι να πιαστούν, ένα νόημα στη ζωή. Αγώνας για την επιβίωση σε απρόσωπους και σκληρούς καιρούς όπου ο  άνθρωπος βιώνει εύκολα την απόρριψη και δεν έχει πίστη σε τίποτα. Συχνά κλείνεται στο καβούκι του και σιωπά.

Η Ανθή, η κεντρική ηρωίδα βιώνει την απώλεια, την οποία δεν μπορεί να διαχειριστεί όσα της συμβαίνουν, παλεύει με την κατάθλιψη και την ανισορροπία. Χάνει το δρόμο της στην πορεία, δεν γνωρίζει Νόμους και όρια, ακριβώς γιατί όλα αποδείχθηκαν ρευστά στη ζωή της. Όταν χαθεί το Νόημα, η ζωή καταντά σκέτο μαρτύριο και η Ανθή αποκτά μια μηδενιστική σκέψη με τα χρόνια, πράγμα φυσικό όταν βιώνεις το απόλυτο κενό. Η μητέρα της στα μάτια της είναι ανίσχυρη και λίγη. Η Ανθή νιώθει ότι δεν αγαπιέται αρκετά, ότι δεν έχει η ίδια λόγο ύπαρξης. Μικρή έζησε και τον πυρετό της δόξας, αλλά και το συναισθηματικό άδειασμα. Όταν ο πατέρας τους παράτησε, η ίδια στήριζε τη μάνα, και μετά έζησε για κάποιο διάστημα στο ψυχιατρείο. Λύγισε. Χάπια, θεραπείες, προσπάθεια επανάκτησης ελέγχου του εαυτού. Και η Μαρία μεγάλωσε επίσης χωρίς τον πατέρα της, έχει διερευνητική πρόθεση σε ό,τι αφορά την ετοιμοθάνατη Ανθή. Την συμμερίζεται, την συμπονά, την καταλαβαίνει, δεν μπορεί να τη σώσει. Παρόλα αυτά συνεχίζει να της μιλά, να την επισκέπτεται στο νοσοκομείο καθημερινά, να ανακαλύπτει συνεχώς πράγματα γι’ αυτή. Όχι η Μαρία δεν θα έκανε τη σκέψη να αυτοκτονήσει, ωστόσο. Φιλτράρει την όλη κατάσταση και μέσα από αυτήν βρίσκει το κουράγιο να αντιμετωπίσει και τα δικά της προβλήματα. Μάλιστα  στο τέλος του βιβλίου λέει ότι απελευθερώθηκε από τον «πατέρα δεκανίκι». Έχοντας περάσει στη σχολή που ήθελε και έπειτα από ένα δυνατό ταξίδι αυτογνωσίας, ανοίγει τα φτερά της να πετάξει και να κερδίσει τη ζωή της. Μια παράξενη και μεταφυσική επικοινωνία ανάμεσα στις δύο κοπέλες που αγγίζει τον αναγνώστη και ανοίγει τους δρόμους για ψυχολογικές ερμηνείες. Δυο γυναίκες έρμαια μέσα σε έναν κόσμο που έχει τη δύναμη να συνθλίβει τον άνθρωπο. «Είναι τόσο θλιβερό να χάνεις τους ανθρώπους που αγαπάς.»

 

Έφη Βενιανάκη

 

 

Η Ανθή για χρόνια αφοσιωμένη στο χορό, με μεγάλες επιτυχίες, θα μπορούσε να είχε σωθεί, και οι πληγές της να είχαν γιατρευθεί. Όμως δε έγινε έτσι, το τραύμα αποδείχτηκε πιο ισχυρό από την τέχνη, αλλά και την λαγνεία ακόμα στην οποία είχε βυθιστεί για καιρό η Ανθή. Η μεγάλη υπέρβαση δεν έγινε σε καμία περίπτωση. Η ηρωίδα μας δεν μπόρεσε ποτέ να αποδεχτεί τον οδυνηρό εαυτό της. Όσο για την… αληθινή Αγάπη… ήταν η μεγάλη απούσα εν τέλει.

Δυνατοί μονόλογοι, με πάθος και ένταση που κόβουν την ανάσα και διαθέτουν ποιητικότητα, αλλά και δραματικότητα. Ένα ανθρώπινο βιβλίο χωρίς βερμπαλισμούς και διδακτισμούς. Ένα βιβλίο για τα σημάδια των καιρών, για την αξία της ανθρώπινης ύπαρξης.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top