Δύο ποιήματα της Σαπφούς για τον έρωτα και δώδεκα ερωτικά επιγράμματα αρχαίων λυρικών (ανέκδοτα)
Μετάφραση: Κώστας Χωρεάνθης, Ελένη Χωρεάνθη //
Επίκληση στην Αφροδίτη
Ποικιλόθρονη, αθάνατη Αφροδίτη,
κόρη του Δία, δολόπλοκη, παρακαλώ σε,
με καημούς και με πίκρες την ψυχή μου,
πότνια, λιώνεις,
μα έλα εδώ, αν και κάποια άλλη φορά
από μακριά ακούοντας τη φωνή μου,
του πατέρα αφήνοντας τον δόμο
τον χρυσό, ήρθες
ζεύοντας το άρμα σου· κι όμορφα σ’ έφερναν
από τον ουρανό γοργά στρουθιά
μες από τον αιθέρα, λάμνοντας πυκνά φτερά
γύρω στη μαύρη γη·
κι αμέσως έφτασαν· κι εσύ, ω, μακαρισμένη,
μ’ αθάνατο χαμογελώντας πρόσωπο
ρωτούσες τι έχω πάθει πάλι και γιατί
σε καλώ πάλι
και σαν τι θέλω φλογερά να γίνει
με την ψυχή τρελή. «Ποια η Πειθώ πάλι
θέλεις να φέρει στη δική σου αγάπη; Ποια
σε αδικεί, Ψάπφα;
Γιατί κι αν φύγει γοργά θα γυρίσει,
κι αν δώρα δεν δέχεται, θα δώσει,
κι αν δεν αγαπά, γρήγορα θ’ αγαπήσει
κι ας μην το θέλει».
Έλα τώρα, λύτρωσέ με από τον βαρύ
καημό, κι όσα ποθεί η ψυχή μου
να γίνουν, τέλεσε, κι η ίδια εσύ
σύμμαχος γίνε.
Στην Αγαλλίδα
Όμοιος με τους θεούς μου φαίνεται πως είναι
αυτός ο άντρας που απέναντί σου κάθεται
κι από σιμά τη φωνή σου τη γλυκιά
στοχαστικά ακούει
και το ερωτιάρικό σου γέλιο· Όμως σε μένα
αυτό, μέσα στα στήθια, την καρδιά σπαράζει·
γιατί, για λίγο μόλις σε κοιτάξω
διόλου φωνή δεν έχω,
μα κομματιάζεται η γλώσσα μου. Κι ευθύς
τρέχει φωτιά κάτω απ’ το τρυφερό μου δέρμα,
τα μάτια μου τίποτα δεν βλέπουνε,
βουίζει η ακοή μου·
[με λούζει ιδρώτας σύγκορμα και τρέμω
ολόκληρη, και πιο χλομή κι από τη χλόη
γίνομαι, και να πεθάνω πια πολύ δεν θέλω
τρέμοντας, Αγαλλίδα*].
(Μετάφραση: Κώστας,Χωρεάνθης, ανέκδοτα)
*Η τέταρτη στροφή έγινε κατά προσέγγιση από σκόρπιες λέξεις και σακατεμένους στίχους.
Επιγράμματα ερωτικά
(Ανέκδοτα)
Επιλογή-μετάφραση: Ελένη Χωρεάνθη
Ασκληπιάδου
Φύλαξες την παρθενιά. Και ποιο το όφελος; Δεν θα ‘βρεις βέβαια
στον Άδη που θα πας τον εραστή, κοπέλα μου.
Στα ωραία της Κύπριδας με ζωντανούς: και στον Αχέροντα
μ’ οστά και στάχτη, κοπελιά μου, θα πλαγιάζουμε.
Μελεάγρου
1
Από τον έρωτα, που ανάβει στην καρδιά των νέων
δυνατή φλόγα, θε ν’ αρχινήσω να μιλώ,
γιατί ο έρωτας δαυλό ξανάβει με τα λόγια.
Νέοι, αποφεύγετε τον γιο της Αφροδίτης, τον τοξοβόλο Έρωτα.
2
Αυτήν πού πυρπολεί τις πολιτείες, τη μυριάκριβη Σθενελαϊδα,
αυτήν πού αρμέγει το χρυσάφι από όσους θέλουν,
γυμνή μου την απίθωσε στο πλάι μου ολονυχτίς το όνειρο
και μου τη χάρισε ώς της αγαπητής αυγής τα δώρα.
Ουδέποτε σ’ αυτήν τη βάρβαρη εγώ δεν θα προσπέσω,
ούτε ολομόναχος θα κλάψω,
όταν κοιμάμαι όλα αυτά της τα χαρίζω.
(Στην Εταίρα Σθενελαϊδα)
Αντιπάτρου Θεσσαλονικέως
3(2)
-Πέρασε ο όρθρος, Χρύσιλλα. Από ώρα ο αυγινός αλέκτορας
φέρνει λαλώντας την αυγή τη φθονερή.
-Χειρότερος κι απ’ τα ορνίθια γίνεσαι κι εσύ, που εμένα διώχνεις
από το σπίτι σου πετώντας με σε νεαρούς πολλούς συντρόφους.
Γερνάς, Τιθωνέ! Έτσι, λοιπόν, κι εσύ την ερωμένη σου Ηώ,
έτσι αυγινή την πέταξες από την κλίνη σου;
(Στην Εταίρα Χρύσιλλα)
Σταφυλίου Φλάκκου
5(4)
Ότι δεν έδωκε αμοιβή ο Φλάκκος στην πιστή τη Νάπη
για τους νυχτερινούς μας έρωτες έχω το λύχνο μάρτυρα πιστό
κι ότι πλάι στην κλίνη της τώρα μαραίνομαι, υπομένοντας
τα αίσχη της επίορκης, τ’ ακατονόμαστα,
να, Φλάκκε, που σε λιώνουν οι φροντίδες άγρυπνο,
κι άδικα χώρια εξαιτίας μας καιγόμαστε.
(Σε κάποια Εταίρα)
Ρουφίνου
!4(13)
Της Ευρώπης το φιλί, ακόμα κι ως τα χείλη μας κι αν έρθει
είναι πραγματικά γλυκό, ακόμα κι αν αγγίξει μιαν ακρούλα από το στόμα.
Και δεν αγγίζει με τις άκρες των χειλιών, αλλά ρουφώντας σου το στόμα,
σου τήνε βγάζει από τα νύχια την ψυχή…
(Στην Εταίρα Συρώπη)
Ονέστου
20(19)
Ο γάμος δεν μ’ ευχαριστεί ούτε με κόρη, ούτε με καμιά γριά.
Την κόρη τήνε συμπονώ, την άλληνε την τρέμω…
Παράτα με! Μήτε άγουρη μήτε σταφιδιασμένη, αλλά μια
έμπειρη στης Κύπριδας τα ωραία δώματα…
(Ερωτική παραίνεση)
Ποσειδίππου
(1)
Κεκροπικό λαγήνι, ραίνε την πολύδροση του Βάκχου ικμάδα,
ραίνε. Ας δροσιστεί η συμβολική μας πρόποση.
Ας σιγήσει ο Ζήνων, ο σοφός ο κύκνος, και η Μούσα του Κλεάνθη.
Κι ας τραγουδάει για χάρη μας ο γλυκόπικρος ο Έρωτας.
(Σε κρασοκανάτα)
(2)
Μη λες πως μ’ αγαπάς με πιθανά δάκρυα, Φιλαινίδα,
ξέρω. Ναι, δεν αγαπάς κανέναν πιο πολύ από μένα,
όση ώρα πλάι μου πλαγιάζεις. Κι αν άλλος σε κρατούσε,
θα του ‘λεγες πως αγαπάς εκείνον πιο πολύ από μένα.
(Στην πόρνη Φιλαινίδα)
(21)
Τον τρίχρονο Αρχιάνακτα που ‘παιζε γύρω στο πηγάδι,
το κούφιο τον παρέσυρε είδωλο της μορφής του
κι απ’ το νερό μούσκεμα το παιδί τ’ άρπαξε η μητέρα,
θαρρώντας πως απ’ τη ζωή έχει μεράδι ακόμα.
Και δεν εμίανε τις νύμφες το κακόμοιρο, αλλά στα γόνατα
πλάγιασε της μητέρας, κι έχει βαθύ τον ύπνο…
Πλάτωνος
1
Τ’ αστέρια κοιτάζεις, αστέρι μου. Μακάρι ουρανός
να γινόμουν, και μ’ άπειρα μάτια εσένα να βλέπω.
2
Αυγερινός στους ζωντανούς έλαμπες πρώτα,
και τώρα στους νεκρούς λάμπεις Αποσπερίτης.
(Ανέκδοτα)
Επιλογή-μετάφραση: Ελένη Χωρεάνθη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Η Σοφία Γκλιάτη Χασιώτη αποχαιρετά τον Δημήτρη Φύσσα
16/04/2024, 9:17 μμ -
✔ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία
16/04/2024, 9:16 μμ -
Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: Μυστήρια στο νησί Πίτσι Πίτσου
16/04/2024, 9:16 μμ -
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Δοκίμιο: “Η Μεγάλη Ιδέα”
του Κώστα Κυριάκη // * Με τον τεχνικό όρο «Μεγάλη Ιδέα» εκφράστηκε η εθνικ(ιστικ)ή πολιτική του ελληνικού κράτους στην περίοδο 1844-1922. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σύστημα πολιτικής πρακτικής, με το οποίο εκφράζονταν οι ελληνικές εθνικές αλυτρωτικές διεκδικήσεις – το
Περισσότερα -
Η υπέροχη αποδόμηση της ψευδαίσθησης του λογοτεχνικά αληθινού
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // Machado de Assis «Ρεαλιστική Τριλογία», Μετάφραση, πρόλογος, σημειώσεις: Μαρία Παπαδήμα, εκδόσεις Gutenberg (σειρά Orbis Literae) Διαβάζοντας τη ρεαλιστική τριλογία του κορυφαίου Βραζιλιάνου συγγραφέα Μασάντο ντε Ασίς (τρία μυθιστορήματα: Μεταθανάτιες αναμνήσεις του Μπρας Κούμπας,
Περισσότερα -
ΕΠΟΧΕΣ: Ένα περιοδικό που άφησε εποχή!
Του Νίκου Τσούλια // Παρακολουθούμε την περιπέτεια υπαρξιακής μορφής των εφημερίδων «ΤΟ ΒΗΜΑ» και «ΤΑ ΝΕΑ» και φαντάζομαι ότι οι αναγνώστες τους – και όχι μόνο – ανησυχούν για την προοπτική τους. Είναι προφανές ότι υπάρχει ευθύνη κακής
Περισσότερα -
Μπορεί η Αϊσέ να πήγε διακοπές, αλλά η Κυπριακή λογοτεχνία είναι πάντα εδώ
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // “Η Αϊσέ πάει διακοπές”, Κωνσταντία Σωτηρίου, Εκδόσεις Πατάκη. Δεκέμβριος 2016 Η ιστορία της Κύπρου, ειδικά η νεότερη, με τα δραματικά γεγονότα που την στιγμάτισαν, δεν θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορη την κυπριακή λογοτεχνία
Περισσότερα -
Ένα παραμύθι για την αγάπη και το Ολοκαύτωμα
Της Χρυσάνθης Ιακώβου // “Η πιο πολύτιμη πραμάτεια” του Ζαν-Κλωντ Γκραμπέρ – μεταφρ. Ρούλα Γεωργακοπούλου, Εκδόσεις Πόλις, 2020 Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ένας ξυλοκόπος και η γυναίκα του ζούνε στο δάσος – είναι μόνοι, καθώς
Περισσότερα -
Διήγημα fractal: “Αγέλαστες μέρες”
Του Γιώργου Πάσχου //* Την είχε κατεβάσει από ένα κινέζικο πειρατικό στη ζούλα. Έψαχνε απεγνωσμένα υπότιτλους και οικτιρούσε τη μοίρα του, που στο μάθημα των Γαλλικών το μόνο που έκανε είναι να χαζεύει την Αναστασία.
Περισσότερα -
«La Cocinera» (Η Μαγείρισσα) του Eduardo Machado
To ΑΓΓΕΛΩΝ BHMA, φέτος, θα είναι ταξιδιάρικο… Θεματική ενότητα: ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΜΕ // Σταθμός τρίτος: ΑΒΑΝΑ, ΚΟΥΒΑ «La Cocinera» (Η Μαγείρισσα) του Eduardo Machado Το έργο παρουσιάζεται σε Πανελλήνια πρώτη από τις 14 Οκτώβρη 2016 Την παράσταση
Περισσότερα