Fractal

Αφιέρωμα: Rock ‘N’ Roll Divas. Τι συνέβη όταν η γυναικεία φύση συναντήθηκε με το Rock N Roll; (Α΄ μέρος)

Κείμενα –  Επιμέλεια: Νατάσα Παπανικολάου // *
 

Patty Smith (A’ Μέρος). 

 

P. Smith

 

«Ποια είναι αυτή; Μοιάζει με τσακισμένη Θεά», λέει ο Μίκι Ρουρκ υποδυόμενος τον Τσαρλς Μπουκόφσκι στο «Barfly», για τη Φέι Νταναγουέι. Τσακισμένη απ τον έρωτα και τον θάνατο, τη μουσική και την ποίηση, περιπλανώμενη, αγωνίστρια, βλάσφημη, η Θεά Πάτι, κατέβηκε στη Γη για να πει ανάμεσα σε άλλα ότι «Ο λαός έχει τη δύναμη». (Ε πίστεψέ το!).

 

Έχουμε 1999, θυμάμαι να στέκομαι στο ταμείο του «Metropolis» και να λέω ότι θα ήθελα να αγοράσω ένα εισιτήριο για την ημέρα της Πάτι Σμιθ στο Rockwave. Θυμάμαι, επίσης, την ταμία να με διορθώνει λέγοντας «για την ημέρα των Garbage εννοείς», καθώς εκείνη την Τετάρτη, στο Rockwave, headliners ήταν όντως το συγκρότημα της Σίρλει Μάνσον. Ήταν όμως η ίδια, η κοκκινομάλλα τραγουδίστρια από το Ουισκόνσιν, που τη βραδιά της συναυλίας στον Άγιο Κοσμά, ζήτησε σχεδόν συγνώμη από το ελληνικό κοινό μη μπορώντας να πιστέψει ότι θα έπρεπε να συναγωνιστεί μια εμφάνιση που μπορούσες μόνο να την παρομοιάσεις με την έκρηξη ενός διαμαντιού.

Γιατί η Patricia Lee Smith, από το Ιλινόις του Σικάγο, αυτό το αγριοκάτσικο- όπως την είχαν βαφτίσει από τις πρώτες της εμφανίσεις- άλλαξε μια για πάντα τον τρόπο που οι γυναίκες καλλιτέχνες εμφανίζονταν στη σκηνή. Σαν να αποδρά από το φυσικό της σώμα, όπως οι σαμάνοι, χοροπηδώντας ξέφρενα ή λυγίζοντας τη μέση της ως το πάτωμα η Πάτι Σμιθ, πυροβολεί ακατάληπτα το κοινό με την ποίησή της μέχρι που να ματώσει. Όπως το 1974 όταν μαζί με τους Patty Smith Group στο CBGB μάτωσε και κυριολεκτικά καθώς άρχισε να χτυπά το κεφάλι της με μανία πάνω στο πιάνο. «Η ιδέα του αυτοσχεδιασμού πάντα με απωθούσε αλλά ταυτόχρονα με ενθουσίαζε αφού εμπεριέχει τόσο το ενδεχόμενο της ανεπανάληπτης εμπειρίας όσο και αυτό της αυτοταπείνωσης. Σαν τον Μπετόβεν και τον Τζον Κολτρέιν», έγραφε στο μικρό σημειωματάριο που είχε πάντα μαζί της.

Την επόμενη χρονιά θα ματώσει βγάζοντας την ψυχή της και στο στούντιο όπου με παραγωγό τον Τζον Κέιλ των Velvet Underground θα δουλέψει το υλικό του «Horses», ένα άλμπουμ που εσωκλείει την σκληρή και περπατημένη φύση του ροκ. «Αυτό που πρέπει να πετύχεις είναι να καταφέρεις να εκφραστείς λιτά και περιεκτικά. Εκεί είναι το ζήτημα. Και η αλήθεια είναι ότι σε αυτόν το δίσκο έχουμε αποτυπώσει κάποιες πραγματικά τρομακτικές στιγμές. Το Land με κάνει ακόμη ν’ ανατριχιάζω», λέει για το τραγούδι που απογειώνει το δίσκο λίγο πριν κλείσει η δεύτερη πλευρά.

 

pattismith_paris_1969

 

Στο «Horses» που κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 1975 και συγκαταλέγεται μέσα στα 100 καλύτερα όλων των εποχών είναι αφιερωμένη και η φετινή περιοδεία της, «Horses Tour» (καθώς συμπληρώνονται 40 χρόνια από την έκδοση του) η οποία ξεκινά τον Μάιο στο Primavera της Βαρκελώνης.

Το εμβληματικό αυτό άλμπουμ έμεινε στην ιστορία και για το εξώφυλλο του, το διάσημο ασπρόμαυρο στιγμιότυπο που αιχμαλώτισε ο προβοκάτορας φωτογράφος, φίλος και εραστής της, Ρόμπερτ Μάπλθορπ, με το οποίο η Πάτι έδειχνε στον κόσμο το ανδρόγυνο λουκ της. Ο Μάπλθορπ, ο πρώτος μεγάλος έρωτας της Patti και μία από της μεγαλύτερες απώλειες της ζωής της (πέθανε από επιπλοκές του AIDS το 1989), ήταν από τους πρώτους ανθρώπους που συνάντησε την περίοδο που γυρνούσε άστεγη στους δρόμους της Νέας Υόρκης με ένα σακίδιο γεμάτο σχέδια και ποιήματα.

«Κανείς δεν θα με υποδεχόταν. Αλλά όλη η πόλη έμοιαζε να περιμένει εμένα» γράφει στο αυτοβιογραφικό της βιβλίο «Just Kids» για τη στιγμή που έφτασε στο Μεγάλο Μήλο από τη Φιλαδέλφεια. «Απέδρασα από τα όρια της επαρχιακής ζωής. Αντίο εργοστάσιο, αντίο τετράγωνη ζωή. Σκεφτόμουν να γίνω ζωγράφος και μέσω αυτής της αναζήτησης ανακάλυψα τον προσωπικό μου ρυθμό και τις ρίζες της φωνής μου».

Το μόνο που είχε στα χέρια της είναι μια διεύθυνση κάποιων φίλων της στο Μπρούκλιν. Μόνο που αντί για το ζευγάρι των φίλων συναντάει εκεί έναν πιτσιρικά «λεπτό και χλωμό μ’ ένα όμορφο χαμόγελο». Είναι η πρώτη της συνάντηση με τον Ρόμπερτ Μάπλθορπ. «Ήθελα όσο τίποτε άλλο να αποκτήσει τη φήμη που του άξιζε», λέει η Patti στο «Just Kids» στο οποίο περιγράφει τη ζωή της με τον Μάπλθροπ και την διαμονή τους στο Chelsea hotel το 1969. «Από την άλλη, αυτός πίστευε σε μένα, στους στίχους μου, στη μουσική μου. Έτσι, όταν το 1978 περπατούσαμε στο Μανχάταν και το “Because The Night” ακουγόταν μέσα από τα μπαρ, γύρισε και μου είπε: “Τελικά έγινες διάσημη πριν από μένα”».

Το τραγούδι, η ιστορία του οποίου είναι λίγο πολύ γνωστή ανέβασε τόσο τις πωλήσεις του άλμπουμ της «Easter» στο οποίο συμπεριλαμβανόταν, ώστε η Πάτι αγόρασε για τον πατέρα της ένα αυτοκίνητο Chrysler Cordoba. Το κλασικό πλέον τραγούδι της ροκ που η ίδια αποκήρυξε αργότερα αποκαλώντας το «commercial shit» έγραψε αρχικά ο Bruce Springsteen. Οι δυο τους ήταν εραστές για λίγο διάστημα και ηχογραφούσαν σε διπλανά στούντιο. Ο Boss της χάρισε το τραγούδι κατά την διάρκεια των ηχογραφήσεων για το άλμπουμ του «Darkness on the Edge of Town». Λίγο αργότερα όταν η Πάτι είναι πλέον ερωτευμένη με τον Fred «Sonic» Smith θα πιάσει τα χέρια της το «Because The Nigh» και θα του αλλάξει κάποιους στίχους και μουσική: «Ήμουν στο διαμέρισμά μου και περίμενα τηλεφώνημα από τον Φρεντ , με τον οποίο είχα μια σχέση εξ’ αποστάσεως. Περίμενα ώρες και κάποια στιγμή σκέφτηκα, «ας ακούσω αυτό το αναθεματισμένο τραγούδι». Ήταν τόσο προσιτό σαν ύμνος και ο τόνος του μου ταίριαζε απόλυτα. Πήγα πάλι να το αφήσω, αλλά συμπλήρωνε το κενό μου και είχε γίνει μέρος της προσμονής μου για το τηλεφώνημα του Φρεντ και του έρωτά μου για εκείνον», λέει στο αφιέρωμα για τον Springsteen, «Promise: Darkness at The Edge of Town». Το 1979 θα εγκατασταθεί με τον Φρεντ στο Ντιτρόιτ και το 1980 θα παντρευτούν με το αστείο που κυκλοφορεί να είναι ότι η Πάτι παντρεύτηκε τον Φρεντ για να μην αναγκαστεί να αλλάξει επίθετο…

 

Πολλές πληροφορίες έχουν αντληθεί από το βιβλίο του Γιώργου Τσελώνη «Patti Smith- Sketches of Pain: Εξόριστη στη λεωφόρο του Rock n roll»που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΟΞΥ και το αυτοβιογραφικό της βιβλίο «Just kids».

 

Διαβάστε το Β΄ μέρος του αφιερώματος εδώ >>

 

* Η Νατάσα Παπανικολάου είναι δημοσιογράφος.

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top