Fractal

Ιστορίες ψυχών

Γράφει η Ελένη Παπαδοπούλου // *

 

Αλεξάνδρα Μυλωνά,  “Πώς τα πας με την απώλεια;”, Οροπέδιο, 2018

 

Ιστορίες ψυχών, απλών, καθημερινών, που εξομολογούνται τον πόνο τους για την απώλεια που τόσο τούς στιγμάτισε. Κι αυτό το κάνουν με έναν ιδιαίτερα θεατρικό τρόπο, με ένα μονόλογο λυτρωτικό αλλά και με διάλογο κοφτό, με αφήγηση, με περιγραφή και όλα αυτά με κοινή συνισταμένη τη σωτηρία τους. Τη σωτηρία της ψυχής…

Στις ιστορίες της Αλεξάνδρας Μυλωνά συναντώνται άνθρωποι τόσο διαφορετικοί αλλά και τόσο όμοιοι, με κοινούς πόθους, αντιλήψεις, όνειρα και πάθη. Άνθρωποι που περιπλανώνται στους δρόμους της Θεσσαλονίκης κυρίως, και επιθυμούν να υπερκεράσουν την απώλεια της νιότης, της αγάπης, των ονείρων, της πατρίδας τους, των δικών τους ανθρώπων.

Μέσα σε όλα τα διηγήματα με διακριτικό τρόπο κινείται η συγγραφέας και σκηνοθέτις που μοιάζει να δίνει,  με μία εκκωφαντική σιωπή, οδηγίες στους ήρωες-ηθοποιούς, προκειμένου να ενσαρκώσουν τον ρόλο τους, αλλά συγχρόνως κάνει και την αυτοκριτική της για όσα βίωσε ή δεν βίωσε, έγραψε ή ήθελε να γράψει (αυτό το διήγημα με περίμενε χρόνια τώρα να το γράψω, σελ. 128 )

Οι ιστορίες των κειμένων παρουσιάζονται μέσα σε μία αχρονία, μολονότι παρέχονται διάσπαρτοι ορισμένοι χρονικοί εντοπισμοί, που καλούνται οι αναγνώστες να αποκωδικοποιήσουν. Ο τόπος είναι, συνήθως, οι δρόμοι της Θεσσαλονίκης, που συνδέονται άρρηκτα με τους ήρωες και τη ζωή τους, αλλά και άλλοι ανοιχτοί και κλειστοί χώροι χωρίς χωρικό εντοπισμό. Τα αφηγημένα περιστατικά και η παρουσίασή τους δίνουν την εντύπωση καταγραφών της συγγραφέως μετά από διεισδυτικές παρατηρήσεις στο συγγραφικό σημειωματάριο. Πολύ συχνά, μάλιστα, η εστίαση στα συμβάντα και στα υποκείμενά τους μοιάζει με συνεικόνα από φωτογραφικές αποτυπώσεις ενσταντανέ της καθημερινότητας των ηρώων.

Ο λόγος είναι λιτός, σε αντιστοιχία με τα μικρής έκτασης κείμενα, και συγχρόνως θεατρικός με πολλές και διαφορετικές προεκτάσεις που τίθενται στην ευχέρεια του αναγνώστη. Έτσι, τα σύντομα κείμενα προσλαμβάνονται με ποικίλους τρόπους και πολλαπλές αναγνώσεις, ανάλογες του βιωματικού και αναγνωστικού υπόβαθρου.

Οι μικρές φόρμες, ακόμη, μπορούν να αξιοποιηθούν σε εκπαιδευτικά διδακτικά σενάρια τόσο κατά τη διδασκαλία της Λογοτεχνίας, και ειδικότερα της θεματικής ενότητας των φύλων στη λογοτεχνία (παράδειγμα το Μόνο τικ. Μονό) παρέχοντας έτσι την ευκαιρία για εμπλουτισμό των λογοτεχνικών κειμένων που διδάσκονται στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση και φέρνοντας τους μαθητές σε αναστροφή με σύγχρονα και εγκλιματισμένα στα νέα δεδομένα της ζωής κείμενα.

 

Αλεξάνδρα Μυλωνά

 

Ειδικότερα, τα ευσύνοπτα δημιουργικά κείμενα με κεντρικό θεματικό πυρήνα την απώλεια, μια λέξη-μοτίβο που επαναλαμβάνεται ρυθμικά και σημειολογικά, που προκαλεί το άχθος και την οδύνη, μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα για παραγωγή ανάλογων πρωτότυπων κειμένων στο πλαίσιο της Δημιουργικής Γραφής, είτε με την ίδια θεματική και με μια παραμυθητική διάσταση, είτε με τη διαμετρικά αντίθετή της, δηλαδή την απόκτηση ή διατήρηση και την παρεπόμενη χαρά και επιβεβαίωση και με μία εμψυχωτική διάσταση. Επίσης, τα κείμενα μπορούν να λειτουργήσουν στη σχολική πράξη και ως θεατρικά σενάρια για αυτόνομες ή σπονδυλωτές δραματοποιήσεις, ενταγμένες στα μαθήματα της Λογοτεχνίας και της Θεατρολογίας.

Συνοψίζοντας, εκτός από την αισθητική απόλαυση και τον προβληματισμό για την απώλεια, που μάς επιδαψιλεύουν τα κείμενα της Αλεξάνδρας Μυλωνά, έχουν και ένα χρηστικό χαρακτήρα, που ως εκπαιδευτικός τον εισπράττω άμεσα, με μεγάλη χαρά αλλά και με δημιουργική έμπνευση, ώστε να αξιοποιηθούν σε διδακτικά σενάρια με διαφορετικές στοχοθεσίες και να εξυπηρετήσουν πολλούς παιδαγωγικούς σκοπούς, εκ των οποίων οι σημαντικότεροι είναι η φιλαναγνωσία και η αγάπη για τη Λογοτεχνία και το Θέατρο.

 

 

* Η Ελένη Παπαδοπούλου, εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας Α.Π.Θ., με ειδίκευση Κλασικών Σπουδών, και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Eιδίκευσης της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., του τομέα Αρχαίων Ελληνικών της Χριστιανικής Γραμματείας . Είναι συντάκτης του φιλολογικού-εκπαιδευτικού ιστολογίου eranistria.blogspot.com.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top