ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (5ο Μέρος): Η «μίζερη» εκλογή Καραμανλή για τη δεύτερη θητεία
του Τάκη Κατσιμάρδου //
Ορκωμοσία υπό το απλανές βλέμμα του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη.
Τόσο το 1985, όσο και το 1990 η επιλογή προσώπου στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας οριοθετείται, με τους εκλογικούς στόχους των δυο διεκδικητών της εξουσίας. Η επιλογή και η εκλογή Σαρτζετάκη ήταν βασικός παράγοντας της εκλογικής νίκης του ΠΑΣΟΚ στις βουλευτικές του 1985.
Το πρόσωπο του ΠτΔ δεν κρίνει, όμως, και τις επόμενες βουλευτικές εκλογές του 1990. Στο μεταξύ μετά την περιπετειώδη προεδρική εκλογή του 1985 και την αναθεώρηση του Συντάγματος η μυστική ψηφοφορία έχει αντικατασταθεί από τη φανερή ονομαστική.
Το κύριο τώρα τόσο για το ΠΑΣΟΚ, όσο και τη ΝΔ είναι η επιδίωξη της αυτοδυναμίας στη Βουλή κι όχι η όποια υποψηφιότητα για την προεδρία. Είναι δεδομένο ότι ο Πρόεδρος θ΄ αναδειχθεί μετά τις εκλογές από το κυβερνητικό σχήμα, που θα διαδεχτεί την «οικουμενική κυβέρνηση» (ΝΔ, ΣΥΝ, ΠΑΣΟΚ), που έχει σχηματιστεί κάτω από τις ιδιόμορφες συνθήκες της εποχής.
Η θητεία Σαρτζετάκη λήγει το Μάρτιο του 1990 και οι διαδικασίες για τη νέα εκλογή ξεκίνησαν τον προηγούμενο μήνα.
Σε πρώτη φάση ΠΑΣΟΚ και ενιαίος ακόμη Συνασπισμός επιμένουν, μάλλον τυπικά, ελλείψει άλλης ρεαλιστικής προοπτικής, στο πρόσωπό του.
Η ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη δηλώνει «παρούσα» στις τρεις ψηφοφορίες για να προκαλέσει πρόωρες εκλογές. Από τότε είναι σταθερά προσανατολισμένη στην επανεκλογή Καραμανλή. Πάλι τυπικά, μετά την πρώτη ψηφοφορία στη Βουλή, το ΠΑΣΟΚ προτείνει τον Ι. Αλευρά, ενώ ο ΣΥΝ τάσσεται μέχρι τέλους υπέρ του Σαρτζετάκη, με το βασικό σκεπτικό ότι εκτελούσε άψογα τα καθήκοντά του.
Τελικά, η Βουλή, που προήλθε από τις εκλογές του Νοεμβρίου 1989, μετά από τις τρεις άγονες ψηφοφορίες για τον ΠτΔ, διαλύθηκε πρόωρα (Μάρτιος 1990), αφού δεν συγκεντρώθηκαν τα τρία πέμπτα των ψήφων (180 ) για την ανάδειξη Προέδρου. Εκ των πραγμάτων παρατάθηκε η θητεία Σαρτζετάκη, μέχρι ν΄ αναδειχτεί η νέα Βουλή τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς (απαιτείται απλή πλειοψηφία).
Αμέσως μετά τη νίκη της ΝΔ, με την οριακή πλειοψηφία των 150 εδρών, ο Κ. Καραμανλής προτείνεται και δέχεται να εκλεγεί για δεύτερη φορά, αναθεωρώντας προγενέστερες θέσεις του.
Ο Πρόεδρος, ο πρωθυπουργός και λίγο πιο πίσω ο Αθ. Κανελλόπουλος. Αρχιτέκτονας μεταξύ άλλων της υπερψήφισης Καραμανλή και το 1980.
Ο παροιμιώδης Κατσίκης
Στις 30 Απριλίου του 1990 θα διεξαχθεί η πρώτη μετά την εκλογή της νέας Βουλής ψηφοφορία για την εκλογή του νέου Προέδρου Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (πρόταση της Ν.Δ.) θα λάβει 149 ψήφους, ο Ιωάννης Αλευράς (πρόταση του ΠΑΣΟΚ) 123 ψήφους και ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος (πρόταση του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου) 21 ψήφους.
Η εκλογή επαναλαμβάνεται στις 4 Μαΐου 1990, οπότε και εκλέγεται νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Κ. Καραμανλής με 153 ψήφους. Ναι ψηφίζουν οι 150 βουλευτές της ΝΔ, ο μοναδικός βουλευτής της ΔΗ.ΑΝΑ Θ. Κατσίκης (η ΔΗΑΝΑ έχει ήδη δώσει δια του μοναδικού της βουλευτού ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και ο Κ. Στεφανόπουλος που δεν είχε καταφέρει να εκλεγεί στη νέα Βουλή είχε εκδηλώσει τη στήριξή του στην υποψηφιότητα Καραμανλή), καθώς και οι δύο ανεξάρτητοι μουσουλμάνοι βουλευτές Αχμέτ Σαδίκ και Αχμέτ Φαίκογλου ( εκλέγονται στη Θράκη).
Ο Ι. Αλευράς θα λάβει στη δεύτερη αυτή ψηφοφορία 125 ψήφους (προερχόμενοι όλοι από το ΠΑΣΟΚ), ο Κ. Δεσποτόπουλος 21 (όλοι του
Συνασπισμού), ενώ η βουλευτής των Οικολόγων-Εναλλακτικών Αναστασία Ανδρεαδάκη θα δηλώσει «παρών».
Συνάντηση στον προεδρικό κήπο Καραμανλή – Παπανδρέου κατά τη δεύτερη προεδρική θητεία του πρώτου και την τελευταία πρωθυπουργική του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ
Δικομματικό παράδοξο
Σύμφωνα με τις αναλύσεις της εποχής η επιστροφή Καραμανλή αποτελεί, όσο κι αν αυτό εκ πρώτης όψεως δείχνει παράδοξο, πηγή ανακούφισης για τον Αν. Παπανδρέου και πονοκέφαλο για τον Κ. Μητσοτάκη. Ο τελευταίος στην ουσία «εξαναγκάστηκε» να τον προτείνει, υποκύπτοντας στις πιέσεις της ισχυρής καραμανλικής πτέρυγας του κόμματός του και συναισθανόμενος τη δύσκολη θέση που βρισκόταν στο να προτείνει κάποια άλλο πρόσωπο, δεδομένης της οριακής με μόλις 150 βουλευτές κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που διέθετε τη στιγμή εκείνη. Ο Α. Παπανδρέου απότη μεριά του ήξερε ότι ο Κ. Καραμανλής, όπως άλλωστε εμμέσως πλην σαφώς είχε αφήσει με δημόσιες δηλώσεις του να εννοηθεί, διαφωνούσε με την πολιτική των
δικαστικών παραπομπών των στελεχών του ΠΑΣΟΚ, θεωρώντας ότι πυροδοτούσαν το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα και οδηγούσαν τη χώρα σε μεγάλη κρίση.
Αποτελούσε έτσι ένα πολιτικό και θεσμικό παράγοντα «συναίνεσης» που θα ήταν χρήσιμος μπροστά στην πολιτική και προσωπική πόλωση που προμηνυόταν ανάμεσα στους δύο ιστορικούς αντιπάλους. Ο Α. Παπανδρέου δεν μπορούσε βεβαίως να ψηφίσει τον Καραμανλή για Πρόεδρο, αφού κάτι τέτοιο θα ακύρωνε τη «ρήξη του 1985» και θα την εμφάνιζε μάλιστα ως 1985» και θα την εμφάνιζε μάλιστα ως τυχοδιωκτική πολιτική κίνηση στο παιχνίδι της εξουσίας. Όμως, αισθανόταν μια σχετική ασφάλεια με την ύπαρξη του Καραμανλή στον ανώτατο πολιτειακό θώκο.
Στις 17 Ιουλίου 1990 ο βουλευτής της ΔΗ.ΑΝΑ Θ. Κατσίκης θα προσχωρήσει και επισήμως στις τάξεις της Νέας Δημοκρατίας, αφήνοντας τη ΔΗΑΝΑ χωρίς έστω και τυπική κοινοβουλευτική εκπροσώπηση και ανεβάζοντας την κυβερνητική πλειοψηφία
σε 151 βουλευτές. Το γεγονός αυτό θα αποτελέσει αφορμή για τη διατύπωση αιχμών εκ μέρους του Προέδρου της ΔΗ.ΑΝΑ. Κ. Στεφανόπουλου εναντίον του Κ. Μητσοτάκη, με ευθεία αναφορά στα γεγονότα της Αποστασίας του 1965. Η προσχώρηση του Θ.Κατσίκη στη Ν.Δ. ουσιαστικά βάζει τέλος στη ΔΗ.ΑΝΑ., το μικρό αυτό κόμμα της
κεντροδεξιάς που είχε συγκροτηθεί το 1985 από τον Κ. Στεφανόπουλο και την ομάδα βουλευτών και στελεχών της ΝΔ που τον ακολουθούσε.
Στο παρασκήνιο κυριαρχεί η απόσπαση της ψήφου Κατσίκη,, αλλά και των δυο «ανεξάρτητων» μουσουλμάνων. Έτσι, με «μίζερο τρόπο» (χαρακτηρισμός του ίδιου) θα επανεκλεγεί ο Καραμανλής.
Οι βασικές επιδιώξεις του, σύμφωνα με τις δηλώσεις μετά την εκλογή του, ήταν να είναι ο ρυθμιστής του πολιτεύματος με τρεις επιδιώξεις: την ομαλή λειτουργία των δημοκρατιών θεσμών, τη διαφύλαξη της εθνικής ενότητας και την εμπέδωση ήρεμου πολιτικού κλίματος. Αρχικά είχε διστάσει να δεχθεί την υποψηφιότητα που πρότεινε ο αρχηγός της ΝΔ Κ. Μητσοτάκης, αλλά κατά διαβεβαίωση του δεύτερου « οι ατέλειες του Συντάγματος που προκαλούσαν επιφυλάξεις του, μπορούν ν΄ αμβλυνθούν με την ομαλή και στενή συνεργασία κυβερνήσεως και αρχηγού του κράτους».
Δεν είχε τεθεί ακόμη το ζήτημα της ενίσχυσης των προεδρικών αρμοδιοτήτων. Αυτό θα ωριμάσει αργότερα και ιδιαίτερα επί της προεδρίας Στεφανόπουλου.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Συριγμοί της ιστορίας: Το ατύχημα Σόροβιτς
09/04/2024, 7:35 μμ -
-
Η ευθύνη των Αφρικανών στο δουλεμπόριο
28/11/2023, 8:54 μμ -
Βιετνάμ: Δεν είναι μονάχα ο πόλεμος
21/11/2023, 8:16 μμ -
Βυζαντινά κάστρα της Θράκης
24/10/2023, 10:01 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Η ωραία κραυγή της σιωπής
Γράφει η Ελένη Γκίκα // «ΤΑ ΣΑΝΔΑΛΙΑ» του Χόρχε Σεμπρούν, Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ, Εκδ. «Εξάντας», σελ 61 «… τυχαίο, ακόμη μια φορά, και το ταλέντο δύο υπάρξεων υποφερτά φρικαλέων σημαδεύουν το πεδίο όπου παίζονται η κωμωδία, η ιλαροτραγωδία
Περισσότερα -
Ποίηση: “Μιας σπιθαμής Φυγή”
Γράφει ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος // Μιας σπιθαμής Φυγή Κρατάς σφιχτά το λατρεμένο χέρι, το σκονισμένο και το γκρίζο, το παγωμένο απ’ του πολέμου την εφιαλτική οργή. Μικρούλη εσύ, μια σπιθαμή! Φορεματάκι, κίτρινο, κουρελιασμένο,
Περισσότερα -
✔ Νέες εκδόσεις: 17 καινούργια βιβλία που εκδόθηκαν πρόσφατα
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // Ελληνική λογοτεχνία: Θανάσης Χειμωνάς «Παραφροσύνη», εκδ. Πατάκη, σελ. 222 Ο Ανδρέας είναι ένας ελπιδοφόρος δοκιμιογράφος που πιστεύει ότι η ενεργός συμμετοχή του στην πολιτική θα μπορέσει να ξαναδώσει στο κόμμα της Πράσινης Θύελλας
Περισσότερα -
Ένα μυθιστόρημα για τις ωδίνες της ανακάλυψης Εαυτού
Γράφει η Ηλέκτρα Αλεξάκη // Δώρα Παπανικολάου «Το τώρα είναι για πάντα», αυτοέκδοση Ένας άνθρωπος της αμφισβήτησης, της αποδόμησης, της φυγής. Ένας «εραστής της ζωής και του ερωτικού ιλίγγου», ένας ταξιδευτής στις μεγάλες πρωτεύουσες του κόσμου, ένας συγγραφέας.
Περισσότερα -
Μνήμη απουσίας
της Τούλας Τίγκα // * Τακτοποιεί τα ρούχα του ένα- ένα τρυφερά, προσεχτικά λες και φοβάται πως θα πληγώσει αυτό που ήταν πάντα κι ας μην τον περιέχουν τώρα πια. Ένας φόβος αλλόκοτος που της γδέρνει την ψυχή. Όμως
Περισσότερα -
Μικρό πεζό: “Ένα παιδί και η λευχαιμία”
Της Μαρίας Σκαμπαρδώνη // * Όλα ξεκίνησαν εκείνο το περασμένο καλοκαίρι. Ζαλάδες, ναυτίες, εμετοί. Λίγες εξετάσεις που έδειξαν ότι ήμουν άρρωστο, ένα μικρό παιδάκι. Ένα παιδί που όμως εκείνη τη στιγμή κλήθηκε να δώσει τη μεγαλύτερη
Περισσότερα -
Το πολύμορφο και πολυσήμαντο δύο
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // «Δύο» Έλενα Μαρούτσου, Δεύτερη φωνή: Ούρσουλα Φωσκόλου, εκδόσεις Κίχλη Το κάθε ένα από τα τρία μέρη της πολυεπίπεδης αυτής ιστορίας, που από κοινού έγραψαν η Έλενα Μαρούτσου και η Ούρσουλα Φωσκόλου, προλογίζεται με
Περισσότερα
