Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η νήσος της αιώνιας ψυχής και της ποίησης
21/03/2018, 12:45 μμ

Η νήσος της αιώνιας ψυχής και της ποίησης

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Μανόλης Πρατικάκης «Λιθοξόος», εκδ. Κέδρος, σελ. 88

 

«Να είσαι φορέας αθωότητας όπως ο άνεμος, η μέλισσα, /η πεταλούδα. Μεταφέρουν τη γύρη τάχα τυχαία, τάχα χωρίς να το / γνωρίζουν και χωρίς αυτό να είναι καν μες στις προθέσεις τους. / Καθώς περνούν και με κλωστές μαλαματένιες υφαίνουνε τις εποχές./ Γονιμοποιούνε τ’ άνθη και τα δέντρα. / Συμβάλλουν στην καρποφορία χωρίς καλά καλά να το γνωρίζουν. /Και χωρίς αυτή η πράξη να προσθέτει το παραμικρό στη φυσιογνωμία τους.»

Στον «Λιθοξόο» του ο Μανόλης Πρατικάκης, συνεχίζοντας εκείνο που άρχισε με την «Κιβωτό» (2012) μας χαρίζει την «ανείπωτη λέξη» [Η ανείπωτη λέξη πριν και μετά τα βιβλία]. Παραδίδοντας το δεύτερο ποιητικό μέρος της τριλογίας όπου άρχισε πια να μαζεύει τα τιμαλφή [στην «Κιβωτό» της μνήμης και της πατρίδας των παιδικών του χρόνων, της αιωνιότητας του γενέθλιου Μύρτου] με τα ανέγγιχτα και τ’ ανέφικτα. Τα καμωμένα με την ύλη των ονείρων, τα άγια και τα ιερά σύνεργα της ποίησης, της ζωής και της φύσης.

Η συλλογή «είναι εμπνευσμένη από το ακατοίκητο νησί Γαϊδουρονήσι (πρόσφατα Χρυσή), εννιά μίλια μόλις από το Μύρτος Ιεράπετρας, απ’ όπου κατάγομαι. Εννιά μίλια μόλις “από έναν μικρό παράδεισο”, από τα νότια παράλια της Κρήτης προς την Αφρική, όπως έγραψε ξένος επισκέπτης. Στη συλλογή συμπεριλαμβάνεται ένα ποίημα αφιερωμένο “στους ψαράδες που χάθηκαν και δε βρέθηκαν ποτέ, καθώς, ψαρεύοντας, άνοιγαν πανάκι προς Γαϊδουρονήσι μεριά”, αγνοώντας τους άγριους ανέμους. Το ποίημα γράφτηκε και εμπνεύστηκε από εκεί. Κατά λάθος εντάχθηκε στην Κιβωτό.» Μας καθοδηγεί προλογίζοντας και με βάζει σε πειρασμό να θυμηθώ την ήπειρο των ηρώων, τον τόπο όπου κατοικούν τα όνειρα, τα ποιήματα και οι μυθιστορηματικοί χαρακτήρες όπου δεν μπορεί παρά κάπου να υπάρχουν, όπως μας είχε πει σε συνέντευξη.

Αποδεικνύοντας την ολότητα της ζωής και της ποίησης, το ενιαίο Όλον του δικού του ποιητικού σύμπαντος, αφήνει ενδιάμεσα διάσπαρτους στίχους, σαν τον Κοντορεβιθούλη του παραμυθιού που άφηνε να σποράκια για να μη χάνει τον δρόμο του.

Ο ποιητικός δρόμος άλλωστε το Πρατικάκη αν κι ιδιαίτερος και μοναδικά δικός του, έχει σταθερά αναγνωρίσιμα υλικά: την Οδύσσεια και τους έλληνες προσωκρατικούς φιλοσόφους, την ανατολική φιλοσοφία (βουδισμό, βραχμανισμό, ΤΑΟ, ΖΕΝ, Ουπανισάδες και Βέδες), το ατομικό που ενώνεται με το κοσμικό. Με το εξίσου γνωστό δίπολο Φύση και Ιστορία.

 

Μανόλης Πρατικάκης

 

Ο «Λιθοξόος» του περιλαμβάνει 36 αυτοτελή και συνάμα αποτελούντα μια ενιαία σύνθεση ποιήματα, με εννιά πεζόμορφα, άλλα περισσότερο λυρικά κι άλλα φιλοσοφικά και στοχαστικά, χαράσσοντας την ιδανική «Πολιτεία του». Με ό,τι αγαπά περισσότερο: την γυναίκα- Μάνα –Γη και την αιωνιότητα της Γλώσσας. Πυκνότητα, στοχασμός, παράδοση, εκείνο που προηγήθηκε και καινοτόμος τόλμη όσον αφορά την ποιητική μορφή χαρακτηρίζει την καινούργια δουλειά του. Ξεχωρίζουν οι ύμνοι στη βραδύτητα και στη Γυναίκα.

Οι ποιητικές παραινέσεις του, για τον Μεσαίωνα της πανοπλίας μας και για την φλυαρία, το άσκοπο σουλάτσο της γλώσσας, την σκύλλα και την χάρυβδη που μπορεί και να μας στερήσουν τον προορισμό, την ουτοπική νήσο και την ανείπωτη λέξη.

Γενναιόδωρος στο «Επιτύμβιο» μας προσφέρει, σπονδή κι από όσα θ’ ακολουθήσουν:

«Ω ξένε, που περνάς απ’ αυτό το ερημονήσι. Ν’ αναγγεί/ λεις στους άπιστους αιώνες. Ότι εδώ, στους φλογισμένους άμμους,/ πολεμώντας τραυματίες τα βάρβαρα στίφη των τυ- /φώνων, εδώ είμαστε μισοθαμμένοι. Στης ζωής τοις ρήμασι πειθόμενοι. /Ότι όσο υπάρχουν Εφιάλτες θ’ αντιστεκόμαστε/ ως την τελευταία μας ρίζα. Ως την ανεξάντλητη δύναμη/ της ζωής. Πείτε στους νέους: Ταξιδέψτε σε τούτο το μικρό μνη- /μείο της ανωνυμίας. Και για σπονδές αποθέστε λίγα κρινά- /κια της θάλασσας.»

Ο «Λιθοξόος» του Πρατικάκη εμπεριέχει τη θεϊκή μας δυνατότητα, ας του προσδώσουμε την προσοχή που του πρέπει.

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top