Οι χωρομέτρες του αίματος
Γράφει η Ελένη Γκίκα //
Ζαν – Κριστόφ Γκρανζέ «Πορφυρά ποτάμια», μετάφραση: Τίνα Πλυτά, εκδ. Καλέντης, σελ. 480
Ο Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ είναι ιδιαίτερα ευρηματικός όσον αφορά τους… δολοφόνους του. Οι φόνοι τους εντελώς θεατρικοί, ένα κομμάτι μιας ενιαίας ή επαναλαμβανόμενης τελετουργίας. Κάθε βιβλίο του δε διαθέτει μια ολόκληρη δημοσιογραφική έρευνα στην καρδιά του καθ’ ολοκληρία. Στο «Ελέησόν με» ήταν το τι απέγιναν οι ναζί όταν εξέπνευσε ο ναζισμός, ναοί αποτελούσαν – όσον αφορά τα φονικά- τον ναό της θυσίας και δολοφόνοι υπήρξαν οι αθωότεροι όλων με ένα φονικό όπλο που είναι μεγάλο κρίμα να σας το πω.
Στο «Καϊκέν» εισέβαλε ένας ολόκληρος πολιτισμός. Ο αλλόκοτος και παθιασμένος πολιτισμός της Ιαπωνίας στην καρδιά της Ευρώπης αλλά με όλα του τα φονικά κομφόρ: ειδικά μαχαίρια, ερωτικά πάθη, χαρακίρι στο αντικείμενο του πόθου και με σημερινό θύτη το χθεσινό θύμα. Στον «Ταξιδιώτη δίχως αποσκευές» τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην τελετουργία των φόνων έχει η ελληνική μυθολογία. Ο δολοφόνος φαίνεται να σκοτώνει και να πεθαίνει την ίδια στιγμή, να μεταμορφώνεται ως οι δικοί μας αρχαίοι θεοί, πότε σε χρυσή βροχή και πότε στο εντελώς αντίθετό τους, το αλωνάκι της δράσης είναι η ανθρώπινη ψυχή.
Στα «Πορφυρά ποτάμια», καίτοι πρωθύστερο έργο, έχει πρωτοκυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Libro το 1999, εμπεριέχεται αριστοτεχνικά όλη η- κατά-Γκανζέ συλλογιστική: ο θύτης-θύμα και τα αινιγματικά φονικά είναι και πάλι μια ολόκληρη τελετουργία:
«Ο δολοφόνος σκηνοθετούσε τα εγκλήματά του, ώστε να εντοπίζει κανείς το είδωλο του σώματος πριν από το πραγματικό σώμα».
«Γιατί ο δολοφόνος έμπαινε σε τέτοιον κόπο, να οργανώσει αυτόν τον πολλαπλασιασμό των εικόνων;»
«Τι είχαν κάνει λοιπόν εκείνοι οι άνθρωποι, ώστε να καταλήγουν είδωλα, να αφαιρείται απ’ τη σάρκα τους κάθε ιδιαίτερο διακριτικό στοιχείο της;»
Στον πυρήνα της ιστορίας δυο ιστορίες παράλληλες και δυο διαφορετικοί επιθεωρητές: Στην πανεπιστημιούπολη του Γκερνόν ο εμμονικός και βίαιος αστυνόμος Πιέρ Νιεμάν προσπαθεί να βγάλει άκρη με μια σειρά από φονικά με εγκιβωτισμένους νεκρούς σε βράχια, παγόβουνα, σε στάση εμβρύου και αφού έχουν αφαιρέσει χέρια και βολβούς, ό,τι δηλαδή αποδεικνύει το μοναδικό κι ανεπανάληπτο της ύπαρξης του καθενός, καθιστώντας το θύμα, Κανένα. Την ίδια εποχή στο Σαρζάκ, ένα μικρό χωριό πολλά χιλιόμετρα πιο κει ο γρίφος για τον ανορθόδοξο και μοναχικό Καρίμ Αμπντούφ είναι μια διπλή αλλόκοτη ληστεία. Κάποιος αποφασίζει ταυτοχρόνως να εξαφανίσει ένα νεκρό παιδί από τα αρχεία και τα νεκροταφεία.
Ο Γκρανζέ, μάγος των εγκιβωτισμένων ιστοριών αποδεικνύει για μια ακόμα φορά πόσο αλληλένδετη είναι με την εποχή και την ιστορία του εκάστοτε τόπου η ανθρώπινη τραγωδία. Η ναζιστική αντίληψη και εδώ περί της αρίας φυλής και η συνωμοσία των επικεφαλής να δημιουργήσουν τον τέλειο άνθρωπο ενώνοντας «τα παιδιά- σώματα» με τα «παιδιά πνεύματα» θα προκαλέσουν μια σειρά από εγκλήματα που βαραίνουν προγόνους και απογόνους. Παιδιά γεννιούνται με προκαθορισμένη και υποθηκευμένη ζωή. Αλλά η ανθρώπινη μοίρα αποβάλει κάθε τι ψευδεπίγραφο, αποζητώντας για κάθε έγκλημα και την ανάλογη τιμωρία.
Ολυμπιακοί αγώνες του Βερολίνου και απρόσιτα παγόβουνα, πανεπιστημιακές σέχτες και αινιγματικά παιδιά, γιατροί και τυφλοί, φωτογράφοι και νεκροθάφτες συναντιούνται για να συνθέσουν μια ιδιοφυή αποτρόπαια ωστόσο τοιχογραφία.
Η δικαιοσύνη κι εδώ – όπως σε όλα τα μυθιστορήματα του Γκρανζέ- θα είναι πικρή. Το πρόσωπο του ενόχου είναι και πάλι ο χθεσινός αθώος, το μοναδικό θύμα.
Jean – Christophe Grangé
Στο μεταξύ, στην ιστορία παντού οι ατμοσφαιρικές του περιγραφές, οι σκληρές σκηνές που αποτελούν ένα αίνιγμα, ο Γκρανζέ δεν είναι ποτέ βίαιος για τη βία. Φαρμακώνει και φαρμακώνεται ο ένοχος, σκοτώνει καθώς-πρέπει εκείνος που ήδη για πολλούς θεωρείται νεκρός. Στο στόχαστρο και πάλι μια νοοτροπία, μια ανθρώπινη κοσμοθεωρία. Ο βιασμός της φύσης και της ανθρώπινης ζωής, τελικά, που προξενεί τη χιονοστιβάδα του τέλους. «Οι άρχοντες-σκλάβοι» και «χωρομέτρες» των πορφυρών ποταμών από παίκτες θα γίνουν τα πιόνια στο τέλος. Με τραγικούς ήρωες, βεβαίως, τα παλιά πιόνια, εκείνους που θα εξελιχθούν σε παίχτες σχεδόν δίχως επιλογή.
Ενδιαφέροντες οι χαρακτήρες των δυο αστυνομικών αλλά και όλων των γυναικών της ιστορίας. Η περιούσια τάξη όπως και ο περιούσιος λαός ενέχουν αφ’ εαυτού τους τη διαστροφή και την δική τους ψυχοπαθολογία. Και συνήθως ναι τα θύματα είναι ένοχοι, στα μυθιστορήματα του Γκρανζέ τουλάχιστον έτσι εμφανίζονται μαζί με την καλύτερη δικαιολογία.
Ανατρεπτικό, γρήγορο, απρόσμενο, με εγκιβωτισμένες ζωές, μυστικά, κρίματα, πληροφορίες, στοιχεία. Ο συγγραφέας φροντίζει να κοπιάζει γι’ αυτά. Μια απολαυστική εν πολλοίς υπαρξιακή αστυνομική ιστορία. Ο Γκρανζέ συνενώνει κι εδώ επιστήμη, ιστορία, ψυχολογία, βιολογία. Ο έρωτας και ο θάνατος και σ’ αυτήν εδώ την ιστορία βαδίζουν αγκαλιά σε μια θανάσιμη κλινοπάλη μέσα από του χρόνου τα σημαδεμένα χαρτιά, εξάλλου μήπως και αυτό δεν είμαστε; Το DNA των προπατόρων;
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
✩ Ο Μάνος Κοντολέων γράφει τη γνώμη του: “Ο χορός του μαύρου πελαργού”
Γράφει ο Μάνος Κοντολέων // Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου «Ο χορός του μαύρου πελαργού» Εκδόσεις Πατάκη Κάθε λογοτεχνικό βιβλίο είναι και ένας κόσμος – ο κόσμος των ηρώων του, αλλά και ο κόσμος του συγγραφέα του. Ο
Περισσότερα -
Το ανεκπλήρωτο του έρωτα
Γράφει ο Κώστας Τραχανάς // Ελίνα Φιλοπούλου «Η Ιστορία που δεν υπάρχει», Διηγήματα, Εκδόσεις Αρμός 2022, σελ. 81 «Δεν είμαι. Δεν θα μπορούσα να είμαι. Μήπως απλώς δεν θέλω να είμαι. Θα μπορούσα να είμαι, ξέρεις, αλλά τρομάζω
Περισσότερα -
Ο άλλος γιος
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // David Park: “Ταξιδεύοντας σε ξένη γη”, Μετάφραση: Νίκος Μάντης, εκδόσεις Gutenberg (σειρά Aldina) Ο ήρωας του βιβλίου του David Park ταξιδεύει από τα περίχωρα του Μπέλφαστ ως το Σάντερλαντ της βόρειας Αγγλίας για
Περισσότερα -
Ένα πεζό κείμενο και ένα ποίημα
Tης Ρίτας Ψαρουδάκη // Pristine Land Είμαι γη βραχώδης κι απόκρημνη. Αντενδείκνυμαι για ξέγνοιαστους κι αμέριμνους περιπάτους. Μπορώ εύκολα να θέσω τη ζωή κάποιου σε κίνδυνο. Στις εκτάσεις μου βρίσκεται μονάχα ένα φαράγγι με μεγάλο
Περισσότερα -
Τα κύματα κι οι άνθρωποι
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // “Οι Πόλεις το Χειμώνα” μικροκείμενα & διηγήματα μπονζάι, Κωνσταντίνος Χ. Λουκόπουλος, εκδόσεις Έναστρον Λέω πως, κάθε άνθρωπος, είναι ένα κύμα σε κάποια ιαπωνική ακουαρέλα […] Έτσι παρομοιάζει το ταξίδι της ζωής το κείμενο
Περισσότερα -
Εν θερμώ και εκ των υστέρων
Γράφει η Αθηνά Μαλαπάνη // * Τ.Σ. «Αναμνήσεις μια ζωής», εκδ. Βακχικόν Το βιβλίο του αμφιλεγόμενου λογοτέχνη Τ.Σ., «Αναμνήσεις μια ζωής» από τις εκδόσεις Βακχικόν αποτελεί μια συλλογή διηγημάτων που μια εξαιρετική πρωτοτυπία στη γραφή τους που πραγματικά
Περισσότερα -
Εκτόπιση και υπερορία: Το καφκικό πεπρωμένο των λαών των Βαλκανίων 61ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης – Διαγωνιστικό «Γνωρίστε τους γείτονες»
Γράφει ο Ελευθέριος Μακεδόνας // Αυτοκόλλητο [Nalepnica] (2020) – Georgi M. Unkovski (Βόρεια Μακεδονία) Ο Ντέγιαν περιμένει εδώ και πολλή ώρα, σε μία μακριά ουρά κάποιας υπηρεσίας τού Υπουργείου Συγκοινωνιών, να ανανεώσει την άδεια κυκλοφορίας τού αυτοκινήτου
Περισσότερα
