Fractal
Home / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / Συνεντεύξεις συγγραφέων / Πέρσα Κουμούτση: “Επιστρέφω έχοντας πραγματοποιήσει ένα όνειρο: να ενώσω τους δυο κόσμους που γνώρισα σε ένα βιβλίο.”
11/03/2015, 4:51 μμ

Πέρσα Κουμούτση: “Επιστρέφω έχοντας πραγματοποιήσει ένα όνειρο: να ενώσω τους δυο κόσμους που γνώρισα σε ένα βιβλίο.”

Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα //

 

«Τόποι αναφοράς, εστίες πανανθρώπινες, οικουμενικές. Διαχρονικές εστίες πολιτισμού, μήτρες». Αυτά σημαίνουν για την Πέρσα Κουμούτση το Κάιρο και η Αλεξάνδρεια στις οποίες και φέτος, μετά από μια δεκαετία, και με ένα βιβλίο – ορόσημο για τη ζωή της επιστρέφει. «Στους δρόμους του Καίρου, περίπατος με τον Ναγκίμπ Μαχφούζ», μεταφράζεται και βραβεύεται. Και σίγουρα πρόκειται για μια άλλου είδους επιστροφή.

 

alex2

 

-Και ξαφνικά μετά από πόσα χρόνια; επιστρέφεις. Στους δρόμους του Καίρου και της Αλεξάνδρειας, στη γενέθλια πόλη με ένα βιβλίο, για τον Μαχφούζ και ένα συνέδριο για τον διαπολιτισμικό διάλογο, που στην ουσία εγκαινιάζει μια σειρά από πολιτιστικά δρώμενα που μέλλεται να κορυφωθούν στα δεκάχρονα από τον θάνατό του… αλλόκοτο δεν ακούγεται όλο αυτό;

Είναι και δεν είναι. Πάντα πίστευα ότι θα επιστρέψω με αφορμή το βιβλίο αυτό, που στην ουσία είναι ένας φόρος τιμής στον ίδιο και στο έργο το. Ήταν θέμα χρόνου, λοιπόν. Παρόλα αυτά, όταν η διευθύντρια του Ιδρύματος πολιτισμού της Αλεξάνδρειας μου ανακοίνωσε ότι με προσκαλούν να λάβω μέρος στο λογοτεχνικό συνέδριο, αλλά και να παρουσιάσω το βιβλίο μου στο ελληνόφωνο κοινό της Αιγύπτου, ένιωσα ανείπωτη χαρά.

 

-Πέρσα, τι σημαίνει για σένα ειδικά τώρα η επιστροφή στη γενέθλια πόλη και ειδικά με αυτό το βιβλίο;

Είναι μια διαφορετικού είδους επιστροφή. Επιστρέφω έχοντας εκπληρώσει ένα χρέος προς τους ανθρώπους που με τίμησαν με την αγάπη και την αναγνώριση τους. Επιστρέφω έχοντας πραγματοποιήσει ένα όνειρο: να ενώσω τους δυο κόσμους που γνώρισα σε ένα βιβλίο. Να απλώσω τη δική μου ‘γέφυρα’ που έκτισα με στέρεα υλικά, επιμονή και υπομονή για περισσότερο από είκοσι χρόνια. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει σε αρκετές αραβικές χώρες και ήδη μου ανακοινώθηκε η πρόθεση τους να παρουσιάσω την αραβική έκδοση μόλις αυτή κυκλοφορήσει.

 

-Τι σημαίνει για σένα αυτό το βιβλίο, ειδικά αυτό το βιβλίο;

Είναι ένας φόρος τιμής στο συγγραφέα που τα γραπτά του με επηρέασαν με άλλαξαν διαμόρφωσαν την προσωπικότητα μου και πιστεύω ακράδαντα ότι με έκαναν καλύτερο άνθρωπο. Είναι ένα βιβλίο που όπως προείπα ενώνει δυο πολιτισμούς. Και είναι επίσης και ένα βιβλίο που υπογραμμίζει την αναγκαιότητα της κατανόησης του Άλλου και της κουλτούρας του, χωρίς προκαταλήψεις.

 

-Το συνέδριο; Θα μιλήσεις για τις δυο χώρες σου, για δυο κουλτούρες, για την λογοτεχνία που είναι γέφυρα των πολιτισμών.Σε μιαν Αίγυπτο τόσο διαφορετική όμως απ’ εκείνη που ξέρεις…

Ναι, θα μιλήσω για τον διαπολιτισμικό διάλογο, για την αναγκαιότητα του σε καιρούς κρίσης όπως αυτή που ζούμε και για το πως αυτός επιτυγχάνεται καλύτερα μέσω της λογοτεχνίας που απλώνει γέφυρες επικοινωνίας χωρίς διαπραγματεύσεις, διαβουλεύσεις, ανταλλάγματα κλπ. Σε καιρούς δύσκολους όπως είναι αυτοί που βιώνουμε, τέτοια συνέδρια / φεστιβάλ, συναντήσεις είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Η Αίγυπτος είναι διαφορετική από εκείνη που γνώρισα, αλλά παραμένει μια χώρα με ιστορία, αξιοζήλευτο πολιτισμό και εγγενή την καλοσύνη του λαού της.

 

-Να μας πεις τι ακριβώς θα γίνει εκεί;

Θα λάβω μέρος σε ένα event με τίτλο «Delving into the life of another writer» και σκοπό έχει να αναδείξει τις επιρροές που δεχόμαστε ως συγγραφείς αλλά και ως άνθρωποι από άλλους συγγραφείς που ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτισμούς. Ως ελληνίδα θα μιλήσω για την επιρροή ενός Αιγύπτιου συγγραφέα στο συγγραφικό μου έργο, ενώ ένας νέος Αιγύπτιος ποιητής, θα μιλήσει για την επιρροή του Καβάφη και της ποίησης του στη δική του ποίηση. Οι αλληλεπιδράσεις στη λογοτεχνία υπήρξε ανέκαθεν ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την εξέλιξη της και είναι ένα ζήτημα που με απασχόλησε και θα με απασχολεί πάντα. Ο Χάιντεγκερ προβληματιζόταν για το πώς ένας ποιητής μπορεί να συνομιλήσει με το έργο ενός ομοτέχνου του, ή αλλιώς πώς ένας συγγραφέας είναι δυνατόν να εντρυφήσει στο έργο ενός άλλου, ώστε να βρει σε αυτό νέους δρόμους να εκφραστεί ή να πετύχει μια τέτοια ‘συνομιλία’. Αυτό με συνάρπασε όταν το πρωτοδιάβασα, δεν φανταζόμουν ότι μερικά χρόνια αργότερα –τολμώ να πω-θα το έκανα πράξη: να ‘συνομιλήσω’ με ένα τόσο μεγάλο συγγραφέα.

 

138942_n

 

-Εκείνο το δισυπόστατο όμως, ανήκω κι εκεί κι εδώ, άρα κάποιες ώρες πουθενά κι άλλες παντού, δεσπόζει και στο βιβλίο σου, και τώρα που οι καιροί άλλαξαν, αποκτά ακόμα σημαντικότερη σημασία. Να πούμε γι’ αυτή την αίσθηση του «πού ανήκω»;

Πάντα με βάραινε αυτή η αίσθηση, τόσο που σιγά-σιγά έπαιρνε διαστάσεις ηθικού διλήμματος. Εντούτοις, μετά το συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου έπαψε εντελώς να με απασχολεί ή να με βαραίνει. Είναι σαν να την εξόρκισα μέσω της γραφής του. Ανήκω πια εκεί όπου πιστεύω ότι μπορώ να επικοινωνώ με ανθρώπους που με κατανοούν, που νοιάζονται, που επικοινωνούν ουσιαστικά μαζί μου, είτε αυτοί βρίσκονται στην Ελλάδα, στην Αυστραλία ή όπου αλλού. Ο τόπος, τελικά, δεν έχει καμία σημασία. Ο ίδιος έλεγε ότι πατρίδα δεν είναι ένας απτός τόπος, δεν είναι μια γη με συγκεκριμένα σύνορα, αλλά το πνευματικό περιβάλλον που οριοθετούν οι απόψεις και οι πεποιθήσεις μιας ομάδας ανθρώπων με κοινές πεποιθήσεις, αξίες και ιδανικά.

 

-Δέκα χρόνια από τον θάνατο του Μαχφούζ σ’ ένα χρόνο. Τι σημαίνει ο Μαχφούζ και η φιλοσοφία του ειδικά στην δική μας εμπόλεμη σχεδόν εποχή;

Οι αξίες που υπερασπιζόταν με μένος είναι διαχρονικές και οικουμενικές, δεν ανήκουν ούτε σε μια συγκεκριμένη εποχή ούτε σε κάποιο συγκεκριμένο τόπο και εκεί έγκειται το μεγαλείο του. Καμία πτυχή της ανθρώπινης φύσης δεν απουσιάζει από το φιλοσοφικό όσο και στοχαστικό έργο του που. Χρησιμοποιώντας τον μύθο και την αλληγορία εισχωρεί στη βαθύτερη ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, του ίδιου του ανθρώπου, για να ξεγυμνώσει την αφροσύνη και τις αδυναμίες του, να τον εκθέσει και να τον φέρει αντιμέτωπο με τον ίδιο του τον εαυτό και τις ανεπάρκειές του· αυτός είναι ο ουσιαστικός ρόλος της λογοτεχνίας και ενός μεγάλου συγγραφέα. Να μας ‘σπρώξει’ για να σταθούμε ‘ολόγυμνοι’ μπροστά στον καθρέφτη της συνείδησης μας.

 

-Τι σημαίνει για σένα Κάιρο κι Αλεξάνδρεια;

Τόποι αναφοράς, εστίες πανανθρώπινες, οικουμενικές. Διαχρονικές εστίες πολιτισμού, μήτρες.

 

 

* Η Πέρσα Κουμούτση γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου. Τελειώνοντας τις σπουδές της στη Φιλοσοφική Σχολή του Αιγυπτιακού Πανεπιστημίου του Καΐρου, επαναπατρίστηκε στην Ελλάδα, όπου τα πρώτα χρόνια δίδαξε στη Μέση και Ανώτερη εκπαίδευση. Από το 1993 ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη λογοτεχνική μετάφραση από τα Αραβικά και τα Αγγλικά. Έγινε ιδιαίτερα γνωστή μεταφράζοντας στα Ελληνικά 14 από τα εμβληματικότερα έργα του αιγύπτιου νομπελίστα συγγραφέα Ναγκίμπ Μαχφούζ, καθώς και έργα άλλων σημαντικών Αράβων και αγγλόφωνων συγγραφέων και αραβική ποίηση.Το 2001 τιμήθηκε για το σύνολο του έργου της με το Διεθνές Βραβείο Κ.Π. Καβάφη, ενώ το 2006 το αιγυπτιακό κράτος της απένειμε τιμητικό μετάλλιο για τη συνεισφορά της στα γράμματα ενώ το 2011 από τον Σύλλογο της Αμπετείου Σχολής της απονεμήθηκε τιμής ένεκεν ο Θυρεός του φορέα. Έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή λογοτεχνικά συνέδρια, ενώ κείμενα, σχόλια, κριτικές, πεζά και ποιήματα της υπάρχουν σε πολλές εγχώριες εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά του εξωτερικού.Το τελευταίο της μυθιστόρημα: “Στους δρόμους του Καίρου, περίπατος με τον Ναγκίμπ Μαχφούζ, (εκδόσεις Ψυχογιός, 2014), θα κυκλοφορήσει προσεχώς στα αραβικά στη σειρά Awards από τον Εθνικό Οργανισμό Βιβλίου της Αιγύπτου σε μετάφραση του Δρ Χάλεντ Ραούφ., ενώ το Δυτικά του Νείλου κυκλοφορεί ήδη στην Αίγυπτο σε μετάφραση του Δρ. Μ Χ Ιμπραήμ.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top