Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Στο μυθιστόρημά μου όλα είναι αλήθεια, χωρίς τίποτα να είναι ακριβές
20/02/2019, 1:52 πμ

Στο μυθιστόρημά μου όλα είναι αλήθεια, χωρίς τίποτα να είναι ακριβές

Γράφει η Μαρία Βρέντζου //

 

«Πεντιγκρή» του Ζωρζ Σιμενόν, εκδόσεις Άγρα, 2017, σελ. 680

 

Αφορμή για τη συγγραφή αυτού του εν πολλοίς αυτοβιογραφικού βιβλίου, στάθηκε μία λάθος ιατρική διάγνωση, σύμφωνα με την οποία παρέμεναν δύο χρόνια ζωής στον Ζωρζ Σιμενόν. Έτσι, ο διάσημος συγγραφέας, όντας πατέρας ενός δίχρονου γιου, άρχισε να αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο και υπό μορφή γράμματος  ανέκδοτες ιστορίες από την παιδική του ηλικία, προκειμένου μια μέρα το παιδί του να μάθει την ιστορία της πατρικής του οικογένειας. Έχοντας ήδη γράψει καμιά εκατοστή σελίδες, έδειξε το χειρόγραφο στον Αντρέ Ζιντ, ο οποίος τον συμβούλεψε να ξαναπιάσει την αφήγηση στο τρίτο πρόσωπο προκειμένου να της δώσει περισσότερη ζωντάνια μέσα από την μυθιστορηματική φόρμα, πράγμα το οποίο και έπραξε. Γεννήθηκε λοιπόν το «Πεντιγρκή». Ο ίδιος όμως ο συγγραφέας επέμενε ότι το συγκεκριμένο πόνημα  δεν έπρεπε να μην θεωρηθεί μυθιστόρημα και να του βάλουν την ετικέτα του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος. Ωστόσο, με δικά του λόγια αναφέρει στον πρόλογο ότι «Στο μυθιστόρημά μου όλα είναι αλήθεια, χωρίς τίποτα να είναι ακριβές» ενώ δεν διστάζει να σημειώσει ότι τα γεγονότα στην πλειονότητά τους δεν έχουν επινοηθεί αλλά όσον αφορά τα πρόσωπα τα επαναδημιουργεί «μένοντας πιο κοντά στην ποιητική αλήθεια απ’ ό,τι στην απλή αλήθεια».

Επομένως, το «Πεντιγρκή» μπορεί να θεωρηθεί ένα υβρίδιο ανάμεσα στην μυθοπλασία και την αυτοβιογραφία που εκτυλίσσεται στην Λιέγη του Βελγίου και ξεκινάει από την προηγούμενη ημέρα πριν τη γέννηση του Σιμενόν, η οποία έλαβε χώρα στις 13 Φεβρουαρίου του 1903 και τελειώνει με την ανακωχή του 1918, στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, όταν ήταν πλέον δεκαπέντε ετών. Στόχος του υπήρξε να συγγράψει και έναν δεύτερο τόμο που θα αφηγείτο την εφηβεία του, το ξεκίνημα της καριέρας του ως αρχάριου δημοσιογράφου και την οριστική του αναχώρηση από την γενέθλια πόλη και έναν τρίτο τόμο με το ξεκίνημά του στο Παρίσι και την πρώιμη λογοτεχνική του ζωή. Όμως μια σειρά μηνύσεων για συκοφαντική δυσφήμηση εναντίον του που ευδοκίμησαν τον ανάγκασαν να μην συνεχίσει το φιλόδοξο αυτό συγγραφικό έργο.

Οι πιο σημαντικές τροποποιήσεις που έκανε στην ιστορία ήταν η αλλαγή των ονομάτων των συγγενών του. Η οικογένεια του πατέρα του πήρε το επώνυμο Μαμελέν και η οικογένεια της μητέρας του το επώνυμο Πέτερς. Εξαφάνισε μάλιστα εντελώς τον αδερφό του Κριστιάν λόγω μιας βαθύτερης ψυχολογικής μητρικής εντολής. Το παράδοξο είναι πως για τον καλοσυνάτο, αισιόδοξο και χιουμορίστα ασφαλιστή πατέρα του διατηρεί το ίδιο όνομα με το πραγματικό, δηλαδή το Ντεζιρέ. Ο Ντεζιρέ περιγράφεται ως ένας άνθρωπος δίχως ιδιαίτερες φιλοδοξίες και αίσθημα πρωτοβουλίας, που ξέρει να απολαμβάνει τη ζωή, διατηρεί μια στενή συναισθηματική σχέση με τον γιο του και μιλάει μαζί του σαν ίσος προς ίσο. Εξ αντιδιαστολής για την μητέρα του υιοθετείται το ψευδώνυμο Ελίζ. Εκείνη περιγράφεται ως μία νευρωτική και καταθλιπτική γυναίκα από την μια, με ένα μεγάλο κενό αποτυχίας και δυστυχίας και έντονο φόβο της φτώχιας. Από την άλλη όμως εξελίσσεται σε επιχειρηματικό μυαλό, νοικιάζοντας δωμάτια σε φοιτητές, είναι δραστήρια, χειριστική και υπολογίστρια, με τεράστιες φιλοδοξίες για τον γιο της αφού όνειρό της είναι να τον δει ιερέα. Όπως είναι αυτονόητο η σχέση του συγγραφέα με την μάνα είναι συγκρουσιακή και στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου αποκαλύπτεται πως απελευθερώνεται τελικά από την καταπίεσή της.

 

Ζωρζ Σιμενόν

 

Το Πεντιγρκή κατά τον ίδιο τον Σιμενόν είναι ένα μυθιστόρημα για την βελγική ζωή. Πράγματι στο βιβλίο περιγράφονται οι διάφορες κοινωνικές τάξεις, με τους αναρχικούς, τους εργάτες, τους μικροαστούς, τους πιο εύπορους, τους πολιτοφύλακες και την αστυνομία. Περιγράφονται ακόμη οι απεργίες και τα πολιτικά γεγονότα της εποχής, με την παραβατικότητα και το παράνομο εμπόριο ενώ παρουσιάζονται και τα ιδιαίτερα ήθη και έθιμα, η θρησκεία, η γλώσσα, η κουζίνα, η ένδυση. Όμως το έργο διαπνέεται και από τα μεγάλα συγγραφικά θέματα όπως είναι ο πόλεμος, ο θάνατος, το πένθος, η τρέλα, ο έρωτας, η σεξουαλικότητα, η οικογένεια.

Ψάχνοντας την γέννηση του συγγραφέα και του λογοτέχνη μέσα στο Πεντιγκρή, ο αναγνώστης ανακαλύπτει έναν ήρωα, τον Ροζέ, συγγραφικό ψευδώνυμο του Σιμενόν, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην παρατήρηση και την λογοτεχνία από τα μικρά του χρόνια. Κυρίως όμως ανακαλύπτει ένα προσωπικό έλλειμμα και μία έντονη επιθυμία για δραπέτευση και δράση, για ελευθερία και δημιουργία.

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top