Fractal
Home / Μεταφράσεις / Μετάφραση: Πατρίς ντε λα Τουρ ντυ Πεν (1911-1975)
14/06/2017, 1:01 μμ

Μετάφραση: Πατρίς ντε λα Τουρ ντυ Πεν (1911-1975)

Μετάφραση- επιμέλεια: Γιάννης Θηβαίος //

 

Patrice de La Tour du Pin

 

Καταγόμενος από μια ονομαστή οικογένεια και όντας προσηλωμένος στις παραδόσεις της γενιάς του και του τόπου του (έζησε στην περιοχή του Bignon, τη ζωή ενός επαρχιώτη ευγενή), ο Πατρίς ντε λα Τουρ ντυ Πεν, από τα παιδικά του κιόλας χρόνια ένιωσε την εμπειρία της μοναξιάς και της επαφής του με τη φύση. Η συνύπαρξη αυτής της εμπειρίας σε συνδυασμό με ένα χαρακτήρα μυστικοπαθή και ένα πνεύμα ανήσυχο σε ό,τι αφορά τη δύναμη της γλώσσας, εξασφαλίζει στην ποίησή του την αρμονία της πνευματικής ειλικρίνειας και της εμπειρικής γνώσης που προκύπτει από την επαφή του με τη φύση. Θρήσκος ποιητής και ανθρωπιστής πάνω απ’ όλα, (και ο ανθρωπισμός του αυξήθηκε και ενδυναμώθηκε περισσότερο κατά τη διάρκεια της σύλληψής του από τους γερμανούς το 1940), με το έργο του κάνει τον εικονικό απολογισμό μιας πνευματικής πορείας που, ξεκινώντας από τη φύση και τον άνθρωπο, καταλήγει στην προσευχή «παίζοντας» με το μυστικισμό. Έτσι εξηγούνται τα μεγάλα θέματα αυτού του μνημειώδους έργου: θέματα παρμένα από τη Βίβλο και τα Ευαγγέλια, τη Γένεση, την Έξοδο, από την Πεντηκοστή (πρόσβαση στην κατάκτηση του Πνεύματος), που συντίθεται με το πλέον ποιητικό θέμα του «παιχνιδιού». Πράγματι, στο διάλογο με τον εαυτό του, με τη Φύση και με το Θεό ο άνθρωπος παίζει το νόημα της ύπαρξής του και τη σωτηρία του.

Ο ρυθμός αυτής της πορείας, η συνοχή των φάσεών της, η συνέχεια των επεισοδίων της, η σταθερότητα των εικόνων της, (η Φύση και ο Άνθρωπος), προσανατολίζονται προς την προσωπική γνώση του Θεού μέσα από την ποίηση, που είναι τελικά «Άνοδος του Πνεύματος» μέσω μιας γλώσσας που εισάγει στο συμβολισμό του κόσμου και στην αποκάλυψη του άλλου κόσμου, διότι, όπως λέει ο ποιητής:

Όλοι οι λαοί που δεν έχουν πια ιστορία

Καταδικασμένοι είναι να πεθάνουν παγωμένοι.

Αυτοί οι δυο πρώτοι στίχοι από το ποίημα Η Αναζήτηση της Χαράς, περιέχουν θεωρητικά τους διάφορους σταθμούς ενός μεγάλου και πολύπλοκου έργου. Η σημασία του παραπέμπει στους συμβολικούς τίτλους των ακόλουθων συλλογών: Η Αναζήτηση της Χαράς (1933). Η περίκλειστη Ζωή (1938), Η Γένεση (1945), Το παιχνίδι της μοναξιάς (1946), Ένας σωρός ποιήματα (1946), Το Δεύτερο παιχνίδι (1959). Τελικά ο Λα Τουρ ντυ Πεν εξέθεσε ο ίδιος το βαθύ νόημα της πνευματικής του περιπέτειας στο Γράμμα στους έμπιστους (1960). Αυτό το μνημειώδες έργο τιμήθηκε με το μεγάλο βραβείο ποίησης  της Γαλλικής Ακαδημίας, το 1961.

 

 

ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ

Στην Αναζήτηση της Χαράς, ο ποιητής βλέπει την προσωπική του εμπειρία καθώς και τον κόσμο από τον οποίο την κατέκτησε. Την βλέπει σαν ένα «μικρόκοσμο» προς εξερεύνηση και σαν ένα πέρασμα που πρέπει να διαβεί. Έτσι λοιπόν το θέμα του μυστικισμού στην Αναζήτηση (λέξη που τη δανείστηκε σκόπιμα από το Μεσαίωνα) έδωσε αφορμή να ασχοληθεί με το θέμα της αποδημίας χρησιμοποιώντας μεταφορικά τη μετανάστευση των πουλιών που αναχωρούν σε χώρες μακρινές.

 

Τα δάση ήταν σκεπασμένα από ομίχλη πυκνή,

Έρημα, σιωπηλά κι απ’ τη βροχή πλημμυρισμένα

Βοριάς φυσούσε αυτός που ακολουθούνε

Τα άγρια παιδιά που φεύγουν γι’ άλλους ουρανούς

Με μεγάλα καράβια, το βράδυ, στους αιθέρες ψηλά

 

Μετά που έσπασαν οι πάγοι της κάμαράς μου

Την αυγή, στις παρυφές του δάσους έφτασα·

Μ’ ένα ολοστρόγγυλο, κεχριμπαρένιο φεγγάρι πάχνινο

Ανακάλυπτα ίχνη, πολύ αχνά

Από τα πατήματα ενός παιδιού του Σεπτέμβρη.

 

Βήματα απαλά  και τρυφερά, όμως θαμπά

Στη μέση του χωματόδρομου διασταυρώνονταν

Ή στη σκιά, ήσυχα, προσπαθούσε

Να πιει, για να ξαναρχίσει το μοναχικό παιχνίδι

Πολύ αργά, όσο κρατάει το υγρό δειλινό.

 

Κι ύστερα χάνονταν στις οξuές μακριά

Εκεί που στο έδαφος το πόδι δεν άφηνε ίχνη

Αναρωτήθηκα: μήπως γύρισε πίσω

Την αυγή, τους συντρόφους του να βρει

Από φόβο τρέμοντας μη χαθεί.

 

Ξημέρωσε η μέρα παγερή πάνω απ’ τα έλη

Στις φτέρνες μου στεκόμουν σε μάταια αναμονή

Κοιτώντας  την πομπή που επέστρεφε στη σκιά,

Τα φοβητσιάρικα ζαρκάδια που έρχονταν να πιούν

Και τα φωνακλάδικα κοράκια στων δασών τις κορυφές.

 

Είπα: του Σεπτέμβρη είμαι παιδί

Εγώ, με την καρδιά, τη ζέση και το πνεύμα

Και των μελών μου όλων τη θερμή ηδονή

Και την επιθυμία μες τη νύχτα να τρέξω που έχω

Την άγρια, έξω απ’ του δωματίου μου την πλήξη.

 

Σαν αδερφός θα μου φερθεί

Κι όνομα να μου δώσει απ’ τα δικά τους

Τα μάτια μου θα τον γέμιζαν με φώτα φιλικά

Αν δε φοβόταν βλέποντάς με ξαφνικά

Στο ξέφωτο με αγκαλιά ανοιχτή θα έτρεχα κοντά του.

 

Όμως τα δάση σκεπασμένα ήταν με ομίχλη πυκνή

Κι όλο και δυνάμωνε ο βοριάς

Πίσω αφήνοντας όσα αδύναμα είχαν φτερά

Όλα όσα χάθηκαν και πέθαναν

Κι όσα στους αιθέρες άλλους πήραν δρόμους.

 

Είπα: Στις άγονες εκτάσεις

Τα παιδιά του Σεπτέμβρη δε θα σταματήσουν

Ένα μόνο που θα φύγει απ’ την ομάδα

Σ’ ένα βράδυ μέσα τη φρίκη θα νιώσει

Του έρημου και δίχως θρύλους έλους.

Από τη Συλλογή Η Αναζήτηση της Χαράς.

 

«Σας υπόσχομαι παιχνίδια…»

 

Η άνοδος του Πνεύματος θα γίνει σύμφωνα με τους κανόνες της φύσης, από τη συνοχή του παιχνιδιού: έτσι η ποιητική διαδρομή κατακτά βήμα βήμα το μυστήριο και μέσα απ’ το παιχνίδι, έρχεται σε συμφωνία η ελευθερία του ανθρώπου με τη χάρη του Θεού, καθώς επίσης και η χρήση της γλώσσας με το δώρο της έμπνευσης.

 

Σας υπόσχομαι παιχνίδια, τα τρία μεγαλύτερα του κόσμου,

Να τα καταλάβετε πρώτα και μετά να τα κερδίσετε,

Να τα προχωρήσετε πολύ μέσα στους βαθείς κανόνες τους

Που θα σας κρατήσουν δέσμιους για πάντα.

Α! ο τρόμος με παραμορφώνει, θα σας κόψει τα ήπατα, εσάς

Αλλά τι θα γίνει στο τέλος του παιχνιδιού τ’ ανθρώπου μπρος στον εαυτό του

Όταν αναγνωρίσετε το άγγιγμα του μηδενός

Πάνω σε κάθε τι που θεμελιώνει τη χαρά και την ελπίδα

Αν δεν είμαι άλλο από μια έκρηξη συνεχή!

 

Και τι θα γίνει στο τέλος του παιχνιδιού τ’ ανθρώπου  μπρος στον Κόσμο,

Σ’ αυτό το άγνωστο κενό, σ’ αυτό το άλλο ασύλληπτο

Που διαπερνούν χρόνοι και νύχτες δημιουργίας

Από τα οποία αντιλαμβανόμαστε μόνο το σβήσιμο

Το απότομο τέλος της μόνης κατοικήσιμης ζώνης

Για μας μέσα στο Σύμπαν…

Και τι θα γίνει στο τέλος του παιχνιδιού τ’ ανθρώπου μπρος στο Θεό;

Μικροί στοχαστικοί, δώστε αυτό που περισσεύει

Πηγαίνετε στη συναυλία όπου η Χάρις βασιλεύει

Κι αυτό τον ακραίο χειμώνα, που μόνο το Κενό

Απομένει…

Τότε μόνο την ύπαρξή μου θα έχω ζήσει

Τόσο απλή η πίστη μου είναι, έχετε εμπιστοσύνη.

Θα έχετε άλλα παιχνίδια να τρέξετε, πιο ελεύθερα

Όπως των ερώτων των παιδιών και των δελφινιών,

Τις τραγωδίες όλες, όλους τους μύθους που πιθανόν

Να συναντήσει ένας έφηβος στη μοίρα του

Κι αυτός τα πράγματα και τα όνειρα να εξαντλεί,

Να μπερδεύει την ανάπτυξή του με την αύξηση των χυμών.

Η φωνή του να παίρνει τις μουσικές του ουρανού

Και της γης – κατακτώντας το μυστήριο βήμα βήμα

Να γίνει άνθρωπος, τη τιμή να είναι άνθρωπος…

και την Αιωνιότητα να κερδίσει…

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top