Πάρις Βεντήρης: «Γιατί αύριο μπορεί να συμβεί σε εμάς, στο δικό μας παιδί»
Συνέντευξη στην Αργυρώ Μουντάκη //
Ο Πάρις Βεντήρης είναι ο καταλληλότερος θεσμικά άνθρωπος για να μιλήσουμε μαζί του για το θέμα της Σχολικής Βίας. Ένα θέμα που μας έχει απασχολήσει πολύ τελευταία λόγω της τραγικής επικαιρότητας, ένα θέμα που υφέρπει και μαστίζει τα σχολεία και τη νεολαία μας. Τί τελικά φταίει; Η κοινωνία; Η οικογένεια; Η κρίση; Ο ρατσισμός; Ή ακόμη και η σύγχρονη εξοικείωση των παιδιών με την εικόνα, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και το διαδίκτυο;
Ο κύριος Βεντήρης είναι ο Πρόεδρος του Παρατηρητηρίου για την Ενδοσχολική Βία, ενός φορέα θεσπισμένου από το Υπουργείο Παιδείας, καθώς υπάγεται και σε αυτό, και Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Β΄ Αθήνας. Μου έκανε την τιμή να έχω μαζί του μια ουσιώδη συνέντευξη-μάθημα.
Πάρις Βεντήρης: «Πρέπει να μάθουμε να μιλάμε, να μάθουμε να ακούμε και να κατανοούμε τα όρια και τις αντοχές των ανθρώπων που είναι δίπλα μας. Το κυριότερο πρέπει να σταματήσουμε να δηλώνουμε ενοχικά αμέτοχοι σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας, γιατί αύριο μπορεί να συμβεί σε εμάς, στο δικό μας παιδί.»
-Κύριε Βεντήρη, το Παρατηρητήριο της Ενδοσχολικής Βίας με ποιο ακριβώς αντικείμενο ασχολείται; Ποιος είναι ο ρόλος του;
Το Παρατηρητήριο καταγράφει τα προβλήματα ενδοσχολικής βίας και συντονίζει τους υπεύθυνους κατά Περιφέρεια (Συντονιστή Δράσεων – Δ/ντης Εκπαίδευσης –Σχολικούς Συμβούλους και Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας) για την αντιμετώπιση των προβλημάτων , με δράσεις και καλές πρακτικές. Στοχεύουμε στην πρόληψη και στην αποτροπή των προβλημάτων και όχι στην καταστολή. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα δίχτυ προστασίας σε κάθε σχολική μονάδα , επιστημονικά, οργανωτικά και λειτουργικά αποτελεσματικά , έτσι ώστε με συνέργεια έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα.
-Πείτε μας οι όροι ενδοσχολική βία και σχολικός εκφοβισμός, bullying είναι έννοιες συνώνυμες;
Είναι λεκτικές έννοιες ενός προβλήματος με πολλές εκδηλώσεις και παραμετρικές προσεγγίσεις. Ουσιαστικά είναι ο ελληνικός και ο διεθνής όρος του φαινομένου.
-Ο σχολικός διαμεσολαβητής τι είναι; Έχει αποδειχθεί να βοηθάει;
Είναι ένας ενδιάμεσος και έμμεσος τρίτος παράγοντας διευθέτησης προβλημάτων που προκύπτουν στη σχολική μονάδα μέσα από την ίδια κοινότητα των παιδιών. Αυτό σημαίνει εμπιστοσύνη και καλύτερη δυνατότητα επικοινωνίας με αποτέλεσμα, η διαχείριση της σύγκρουσης να είναι πιο χαλαρή στην αντιμετώπισή της και πιο αυθόρμητη στην αναζήτηση της αιτίας που την προκάλεσε. Ο διαμεσολαβητής είναι ένα παράγοντας εξαιρετικά θετικός στην αντιμετώπιση των προβλημάτων ενδοσχολικής βίας.
-Οι εκπαιδευτικοί πιστεύουν στον θεσμό του Παρατηρητηρίου; Τι ανάδραση παίρνετε; Οι γονείς;
Οι γονείς στηρίζουν το θεσμό, εμπιστεύονται την εκπαιδευτική κοινότητα και αποδέχονται όλες τις δράσεις που αναλαμβάνονται στις σχολικές μονάδες από το δίκτυο της Περιφέρειας.
-Ποιο είναι το πρώτο περιστατικό που σας έρχεται στο νου από όσα σας έχουν αναφερθεί;
Η επίθεση στο Μαρούσι από έναν έφηβο, μέσα στο Γυμνάσιο και μετά στο Δημοτικό με μαχαίρι σε κατάσταση αμόκ , η οποία και αντιμετωπίστηκε με υποδειγματικό τρόπο. Τα αδέλφια του ήδη έχουν σημαντική βελτίωση στην κοινωνικοποίησή τους.
-Στις μέρες μας γιατί θεωρείται ότι το φαινόμενο είναι πιο έντονο απ’ ότι στο παρελθόν; Ποια είναι η γνώμη σας;
Η κοινωνία μας περνά μια πολύπλευρη κρίση. Βρισκόμαστε σε αδιέξοδα οικονομικά , κοινωνικά, υπαρξιακά. Η ελληνική οικογένεια δοκιμάζεται και αυτό δημιουργεί αρνητική φόρτιση στα παιδιά. Εισπράττουν λιγότερο χαμόγελο, μεγαλύτερη ένταση, περισσότερες στερήσεις ακόμα και ανέχεια και όλα αυτά κάπου πρέπει να ξεσπάσουν. Ο χώρος του σχολείου δυστυχώς είναι η απεικόνιση της κοινωνίας και επομένως ευάλωτος σε φαινόμενα εντάσεων και ενδοσχολικής βίας.
-Ποιες μπορεί να είναι οι βαθύτερες αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν ένα παιδί να ασκήσει συστηματική βία σε ένα άλλο;
Η έλλειψη αυτοπεποίθησης, η ανέχεια, η βία που ασκείται στο σπίτι του, η σχολική αποτυχία , ο κοινωνικός ρατσισμός, συχνά οδηγούν σε εκρήξεις και αποτελούν αιτίες για εκδηλώσεις, λεκτικής, σωματικής η άλλης μορφής βίας μεταξύ ανηλίκων. Ο θύτης και το θύμα είναι οι δύο όψεις ενός νομίσματος. Και οι δύο χρειάζονται κατανόηση, συμπαράσταση και ψυχολογική υποστήριξη.
-Η λογοτεχνία για παιδιά μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά ή κατασταλτικά σε τέτοιου τύπου φαινόμενα;
Η λογοτεχνία με τα υπέροχα κείμενά της γαληνεύει τις ψυχές των παιδιών, νουθετεί και δίνει με τρόπο παιδαγωγικό και ψυχαγωγικό κατευθύνσεις στις σχέσεις τους. Σίγουρα λειτουργεί προληπτικά με και αποτρεπτικά, γιατί καλλιεργεί την ενσυναίσθηση και την αυτοεκτίμηση.
-Με την πολύ πρόσφατη εξαφάνιση και όπως δυστυχώς αποκαλύφθηκε τραγική απώλεια του φοιτητή Βαγγέλη Γιακουμάκη στα Γιάννενα, διαπιστώνουμε ότι αυτό το φαίνομενο έχει φτάσει και στους φοιτητές. Τι μπορούμε να κάνουμε για να προλάβουμε παρόμοια περιστατικά στο μέλλον;
Πρέπει να μάθουμε να μιλάμε, να μάθουμε να ακούμε και να κατανοούμε τα όρια και τις αντοχές των ανθρώπων που είναι δίπλα μας. Το κυριότερο πρέπει να σταματήσουμε να δηλώνουμε ενοχικά αμέτοχοι σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας, γιατί αύριο μπορεί να συμβεί σε εμάς, στο δικό μας παιδί.
-Ποια είναι η γνώμη σας για την επιρροή των ακραίων σκηνών από την τηλεόραση ή τα ηλεκτρονικά παιχνίδια; Επηρεάζουν τα παιδιά;
Τα παιδιά μιμούνται, αποτυπώνουν και αναπαράγουν εικόνες και δυστυχώς η βία στην ηλεκτρονική της μορφή είναι παντού. Δεν μπορείς να την αποκλείσεις, μπορούμε όμως να την περιορίσουμε και να την εμπλουτίσουμε με άλλες δράσεις και ασχολίες για τα παιδιά μας. Τα παιδιά θέλουν χρόνο και κυρίως μας θέλουν κοντά τους, αξίζουν τα καλύτερα, γιατί είναι το μέλλον.
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Εγώ σας ευχαριστώ.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΘΕΜΑΤΑ
-
«Σαρκασμός, ειρωνεία, καμουφλαρισμένη απελπισία;»
Γράφει η Ζέτα Κουντούρη // Κώστας Κατσουλάρης «Αφαίας και Τελαμώνος», Μεταίχμιο 2021, σελ. 144 Σαρκασμός, ειρωνεία, καμουφλαρισμένη απελπισία; Αναρωτιέμαι ποιο από τα τρία θα διάλεγα να αναφέρω αν μου ζητούσαν να κατονομάσω το κύριο χαρακτηριστικό της τελευταίας συλλογής
Περισσότερα -
Πάττι Σμιθ
Πάττι Σμιθ: “Ποτέ μην αφήσεις αυτή τη φλογερή θλίψη που ονομάζεται επιθυμία…” ————————– Στη φωτό η Αμερικανίδα τραγουδίστρια, μουσικός και ποιήτρια, με το ποδηλατό της στη Νέα Υόρκη το 1999. (Photo: Steven Sebring.)
Περισσότερα -
«Εγώ ποτέ δεν είμαι εκεί που θέλω»
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος // «Πληγές» της Ασημίνας Ξηρογιάννη, Εκδ. «Γαβριηλίδη», σελ. 46 Με μια μετατόπιση στο σώμα της άρνησης ξεκινούν οι «Πληγές», με μια άρνηση νοηματοδοτείται, κλείνοντας, η μικροϊστορία του ποιητικού υποκειμένου. Στο ενδιάμεσο πάντα παρούσα, άλλοτε
Περισσότερα -
Έτσι ή αλλιώς, ο Χρόνος
Της Δάφνης Μαρίας Γκυ-Βουβάλη // * «Το πριν και το μετά την παύλα»: Ηρώ Νικοπούλου, εκδ. Γαβριηλίδης Η ποίηση είναι τόσο παιδί, όσο και μάνα. Πηγάζει από, όπως και γεννά, πολύ όμορφα συναισθήματα και σκέψεις. Κι έργο του
Περισσότερα -
Ποίηση: “Περιστεράκι μου χλομό”
Της Χρυσάνθης Καραούλη // * Περιστεράκι μου χλομό ποιος τάχα ο καημός σου Γιατί είν’ θολό το βλέμμα σου πού τρέχει ο λογισμός σου Μην’ ο βοριάς σε κυνηγά, μην ο νοτιάς σε δέρνει, Ή μην’ ποτάμι ορμητικό
Περισσότερα -
✔ Αντώνης Σαμαράκης: Ο συγγραφέας του «Λάθους»
Γράφει η Ελένη Γκίκα // «Παιδί του μεσοπολέμου, γεννημένος στο ταραγμένο διάλειμμα μεταξύ των δυο παγκοσμίων συρράξεων ξεκίνησα τα πρώτα μου βήματα μ’ ένα σοφό δάσκαλο στο πλάι μου: το δρόμο. Ναι, ο δρόμος, οι δρόμοι της Αθήνας
Περισσότερα -
Ιστορίες Μέλλοντος: “People have the power?”
Της Στέργιας Κάββαλου // * Δεν του αρέσουν τα πολλά πολλά. Να τρώει, ναι. Να πίνει, πάλι ναι. Κάνα χάδι, δεν είμαι και απόλυτα σίγουρη. Υποθέτω πως όλοι έχουμε ανάγκη από αγκαλιές. Εγώ πάντως δεν τον ακουμπάω, είναι
Περισσότερα
